Biblikane kidipen teksturenqo

an-i rromani hib

Culegere de texte biblice n limba rromani

Kotora anar o Devlikano Lil

Fragmente din Sfnta Scriptur

Editura Kriterion
Bucureti, 2002

Manualul "Culegere de texte biblice n limba rromani" a aprut la iniiativa traductorului,

Gheorghe Saru, cu suportul moral i financiar al Fundaiei Providena din Bucureti.
Lucrarea a fost aprobat de ctre Ministerul Educaiei Naionale, ca manual opional, cu
nr. 25.302 / 20 ianuarie 2000, pentru orele de limb i literatur rromani, ct i pentru cele de
educaie religioas desfurate n limba matern rromani.
Traducere:
conf. univ. dr. Gheorghe Saru - profesor de limba rromani la secia de limb i literatur
rromani a Facultii de Limbi i Literaturi Strine - Universitatea Bucureti
Selecia textelor biblice i ordonarea cronologic:
Florin Nasture i Gheorghe Saru
Cuvntul nainte:
Florin Nasture, student rrom la Facultatea de Teologie Baptist a Universitii din
Bucureti
Redactare, Not asupra ediiei i Vocabular Biblic: Gheorghe Saru
Culegere computerizat: Gheorghe Saru
Tehnoredactare: Andrei C. Ionescu
Ilustraii i copert realizate de pictorul rrom: Eugen Raportoru
Descrierea CIP a Bibliotecii Naionale:
Biblikane teksturenqo kidipen an-i rromani hib=Culegere de texte biblice n limba romani /
Gheorghe Saru (trad.). Bucureti : Kriterion
134 p.; 20 cm (I rromani bibliotka va e havorre)
ISBN 973-26-0703-3
087.5.22.046

Tiprit SEMNE

Cuvnt nainte
Trista experien de peste o jumtate de veac de ntuneric spiritual, n care Biblia
era considerat o carte oarecare i depit, iar n coli se preda evoluionismul tiinific n defavoarea creaionismului biblic, experien care are urmri pn n ziua de
astzi, ne face s avem certitudinea c n Romnia este nevoie de o reform moral i
spiritual n toate compartimentele sociale i, mai ales, n coli. De aceea, fiecare popor trebuie s contientizeze faptul c pentru a avea o societate sntoas trebuie s
asigure copiilor o educaie moral biblic prin care s fie promovate valorile cretine: iertarea, iubirea, mila, smerenia, evlavia, blndeea, facerea de bine, cumptarea
etc. Nevoia unei educaii morale n rndul copiilor rromi este imperioas, iar cea mai
potrivit carte pentru aceasta este "Cartea crilor".
Una din problemele cu care se confrunt comunitatea de rromi din Romnia este
cea legat de insuficienta educaie moral i religioas. Datorit acestui fapt, muli
copii rromi abandoneaz coala i, mai trziu, ajung s se piard, att pentru ei ct i
pentru societate.
S-a observat ns c la clasele cu elevi rromi din sistemul colar guvernamental i
neguvernamental, la care se predau limba, istoria rromilor i religia n limba rromani,
frecvena mare a copiilor rromi este motivat i din aceast perspectiv.
Prin urmare, reuita colar, ct i impactul moral n rndul elevilor rromi pot fi i
mai mari atunci cnd nvturile Bibliei sunt predate n limba matern a elevului, n
limba n care el gndete.
mpletind educaia colar cu cea moral, putem avea o generaie de rromi, n viitorul nu foarte ndeprtat, care va avea ansa s triasc o via mplinit i s fie o
binecuvntare pentru alii.
n acest context, avndu-se n vedere inexistena unui instrument de lucru profilat
n domeniul educaiei moral cretine n limba matern rromani, ct i absoluta sa
iii

utilitate n procesul didactic la clasele cu elevi rromi, am considerat util traducerea

unor texte biblice n limba rromani care s reflecte evenimente de referin din
motenirea biblic att din "Vechiul Testament", ct i din "Noul Testament" i
pe care le-am grupat cronologic, aa dup cum se poate desprinde din cuprinsul
lucrrii.
Textele inserate aici sunt de aa manier alese nct elevii s fie ajutai s le neleag i s rein aplicaia lor practic.
Sperm, totodat, ca acest manual, conceput la iniiativa societii civile, ce are ca
un al doilea obiectiv educaia interconfesional, s rezolve o serie de probleme pe
care deseori rromii le-au ntmpinat n activitatea lor, adic atunci cnd, n preajma
sau n timpul srbtorilor cretine, au dorit s-i explice evenimentul care sttea la
baza srbtorii respective, aa cum l prezint Biblia.
De bun seam, i nu n ultimul rnd, Culegerea de fa poate servi i altor categorii de rromi ori de persoane interesate s cunoasc mesajul biblic n limba rromani,
cum ar fi, de pild, studenii rromi de la secia de limb rromani a Facultii de Limbi
i Literaturi Strine din cadrul Universitii Bucureti sau cei de la diferitele faculti
i secii, ndeosebi cei de la asisten social, teologie, muzic .a., interesai de cultivarea limbii materne rromani i sub raportul educaiei morale i religioase.
Florin Nasture

iv

Anglutno lav
O bibaxtalo phiripen, palal jekh pa eliberesqi, kana xulajards e odsqo tunriko aj kana I Bblia sas dikhli sar jekh varesavo aj mekhlo but palal lil aj an-l kle
siklrelas pes o antrikano evolucionsmo, uhalinrindoj o biblikano kreacionsmo
jekh phiripen kaj si les efkte i k-o dvesutno dves kerel amen te avel amen o aoaukripen ke an-i Rumnia si trebutni jekh morlo aj jekh odsqi refrma an-
savorre socilo thana thaj, po eral, an-l kle. Kodolesar, svako nardo trebal te
godrel o fkto, ke va te ovel les jekh sasto khetanipen trebal te del le havorrenqe jekh morlo aj biblikani edukcia, anar sose te aven spidine e biblikane valre: o
mekhipen rigae le bezexenqo, o ajlvipen e avresar, i mla, e pesqotelripen, o
pherdopatipen, o kovlripen, e lahipnasqo keripen, o tolripen thaj aver. O trebaipen jekhe moralone edukaciaqo makar le rromane siklvnene si butuo, tha o maj
trebutno lil va kadaja edukcia si O Lil e lilenqo.
Jekh anar e problme e savena marel pes e rromenqo khetanipen anar i Rumnia si phandli e bibasutne / e bidostatutne moralone aj religionikane edukaciaar. Kodolesar, but rromane siklvnenar mekhen i kla thaj, maj palal, resen te xasaren
pen, kad vi va i societta.
Dikhls pes, paruvipnase, ke k-l klse le rromane siklvnena anar e kolaqo
guvernamentlo aj biguvernamentlo sistmo kaj siklren pen i hib, i istria le
rromenqi aj i relgia an-i rromani hib o baro butvaripen le rromane siklvnenqo si
vi anar kadaja perspektva.
Thavdipnasar, o kolutno lahoresipen, tha vi o morlo impkto makar e rromane
siklvne ati te aven maj bare atni kana e Bibliaqe siklrimata sine siklrde an-e
dajaqi hib le siklvnesqi, e hibe an-i savi vov kerel god.

Khuvindoj i kolutni e moralone edukaciaa, aj te avel amen jekh rromenqi

genercia an-o jekh avutnipen na but durrdo savi avela la jekh nsa te ivel
jekh pherdo ivipen thaj te avel jekh lahesvakripen va averene.
An-o kadava kontksto dikindoj ke nana-i jekh butqo instrumnto an-o umal
e moralone bolde edukacionaqo an-e dajaqi rromani hib, thaj vi o sasto pesqo trebaipen an-o didaktikano procso k-l klse le rromane siklvnena ame dikhlm
trebutno o amboldipen nesave biblikane teksturenqo an-i rromani hib, savo te sikaven dikhutne maladimata anar i biblikani mangin kad sar anar o Purano Durust, kad vi anar o Nevo Durust thaj save ame thovdm len xronologikanes,
kad sar ati te dikhel pes anar o ander e butqo.
E tkstur save arakhen pen kathe sas alosarde, kad ke le siklvne te aven autisarde te xatren len thaj te lien lenqi praktikani aplikcia.
Ame kamas, sajekhvrmae, ke kadava lil kaj sas kerdino anar i iniciatva e civilone societetaqi aj kaj si les sar i dujto pesqi res vi i makarkonfesionalikani edukcia
te laharel but anar e probleme, kaj, butvar, e rroma maladile lena, maj ukar
phendo, kana, paal vaj kana sine e bolde baredvesa, kamle te prinaren o fenomno
kaj beelas k-i bza kodole barodvesesqi, kad sar prezentisarel les I Bblia.
Lahe samae thaj na k-o agor kadava teksturenqo kidipen d-ati te del vast vi
avere rromenqe vaj enenqe, saven si len o interso te prinaren o biblikano meso
an-i rromani hib, sar sine, sar eksmplo, e rromane studntur kaar i skcia rromane hibqi e Fakultetaqi va e Avrutne hib aj Literatre anar E Bukuretosqi
Universitta vaj kodola e ververutne sekcienar aj fakultetenar, po but kaar i socilo asistncia, i teolgia, i mzika th.a., saven si len sar interso te barren i dajaqi
rromani hib vi anar i morlo aj religikano edukaciaqi perspektva.
O Florn Nsture
(rromano nakhavipen: kaar o Gerge Saru)
vi

Not asupra ediiei

n aceast Culegere a fost utilizat grafia oficial internaional a limbii rromani,
adoptat, n aprilie 1990, de ctre Romani Unia cu prilejul celui de-al patrulea
Congres Internaional al Rromilor desfurat n Polonia.
Alfabetul internaional al limbii rromani comune a fost recunoscut de ctre Ministerul nvmntului din Romnia n anul 1991 i toate manualele de limba i literatura rromani folosite n procesul de nvmnt la clasele cu elevi rromi au avut la
baz acest alfabet.
Pentru facilitarea lecturrii textelor, prezentm n cele ce urmeaz Alfabetul rrom
internaional, bazat pe alfabetul latin adaptat, n care literele au urmtoarele valori:
- a, b, d, e, f, g, h, i, l, m, n, o, p, r, s, t, u, v, z - ca i n alfabetul limbii romne;
- k - ca un c romnesc;
- c - ca un romnesc;
- kh - k aspirat (urmat n pronunie,fr pauz, de un h);
- ph - p aspirat (urmat n pronunie, fr pauz, de un h);
- th - t aspirat (urmat n pronunie, fr pauz, de un h);
- rr - ca un r romnesc, dar vibrat i nazalizat (ntlnit n dialectele spoitorilor i
cldrarilor, aproximat prin grupul consonantic -nr- (uneori fiind peceput i ca grupurile -ndr -, - ngr-);
- w - semiconsoana -w-, perceput ca un u , apare n locul lui -v- n poziie final, dar
i intervocalic: keraw (corect: kerav), gaw (corect: gav), thuwali (corect: thuvali);
- x - ca un h dur, pronunat ca ch din limba german;
- j - ca un i semivocalic (apare n diftongi, n poziie iniial sau final, i intervocalic
n grupuri cu alte dou vocale: jakh, phabaj, phabaja);
- - ca din limba romn;
- - ca j romnesc;
vii

- - ca grupurile ge, gi romneti: amutro "ginere" (n funcie de dialect, se pronun

i ca un j romnesc: amutro [jamutro] "ginere");
- - ca grupurile ce, ci din limba romn;
- h - ca grupurile ce, ci din limba romn, dar aspirate (urmate de h): huri "cuit"
(n funcie de dialect, se pronun i ca un romnesc : huri [uri] "cuit").
- - liter ce apare rar n postpoziii de locativ i de ablativ i se echivaleaz, la
singular, prin t din limba romn . Dac n faa sa vedem litera -n- (deci: -n-) sau, n
vorbire, auzim naintea sa sunetul [n], atunci se pronun ca i d din limba romn;
- - liter ce apare rar n postpoziii de sociativ-instrumental (comitativ) i se echivaleaz, la singular, prin s din limba romn (La ciurari, se pronun la sociativ-instrumental, singular, j (i semivocalic), iar la carpatici - h). Dac n faa sa vedem litera -n(deci: -n-) sau auzim nainte sunetul [n], atunci se pronun ca din limba romn;
- q - liter ce apare rar n postpoziii de genitiv i de dativ i se echivaleaz, la
singular, prin c din limba romn. Dac n faa sa vedem litera -n- (deci: -nq-) sau
auzim mai nti sunetul [n], atunci se pronun ca g din limba romn ;
La acestea se mai adaug vocalele preiotate (diftongii: , , , , ) care se
citesc: ia, ie, ij, io, iu, ca n exemplele: bor, ds [dives], lulud, parnl, terdvel
(dialectal n raport cu forma corect terdvel "a opri; a nceta").
Foarte rar, n mprumuturi romneti, se utilizeaz pentru a marca vocala
din limba romn, iar ca variant fonetic (doar n cazul cldrarilor) noteaz un e
obinuit din celelalte dialecte rrome, perceput, de asemenea, ca un din limba
romn. Exemple: n primul caz pzil "a pzi" (n loc de cuvntul rrom arakhel "a
gsi; a pzi"), iar n al doilea: arakhl (cld.) "a gsi; a pzi".
De asemenea, cu scopul nelegerii fr dificultate a textelor traduse, am prezentat la
sfritul lucrrii un Vocabular biblic, n care au fost inclui acei termeni care circul paralel
n funcie de dialectul rrom i care, dealtfel, sunt cunoscui de vorbitorii de limb rromani.
Gheorghe Saru
viii

O Anglutnipen. O Devel kerds o sundal

9. O Devel phends: Te kiden pen
jekhethanese e pan save sine telal o
ro thaj te sikavel pes o ukipen!
Thaj kad sas.
10. O Devel anavrds o ukipen ke si
i phuv, thaj o butipen le pannqo ke si
derva. O Devel dikhls ke kadaja but
sas lahi.
11. Palal, O Devel phends: Te del i
phuv arlin, i ar e sumuncaa, rukha
plodurna, kaj te keren pldo palal
lenqo tpo thaj kaj te avel len lene
lenqi sumnca p-i phuv. Thaj kad
sas.
12. I phuv dias arlin, ar e sumuncaa palal laqo tpo thaj rukha kaj
keren pldo thaj save si len pene
penqi sumnca, palal penqo tpo. O
Devel dikhls ke kadaja but sas lahi.
13. Kad, sas jekh rt thaj palal sas
texarin: kadava sas o trinto dves.
14. O Devel phends: Te aven nte dudrne an-o buxlripen e erosqo, k-ati te
ulavel o dves kaar i rt; von te aven
nte smnur save te sikaven e vrm,
e dvesa thaj e bera;

I. 1. Anglutnipnase, O Devel kerds e

rur thaj i phuv.
2. I phuv sas ui, na sas khan pa
lae; opral o muj e pannqe xoripnasqo
sas tunriko, tha e Devlesqo dxo
phirelas opral e pan.
3. O Devel phends: Te avel dud!
Thaj sas dud.
4. O Devel dikhls ke i dud sas lahi;
thaj o Devel ulavds i dud kaar o
tunriko.
5. O Devel anavrds i dud dves,
tha o tunriko anavrds les rt. Kad,
sas jekh rt thaj palal sas jekh texarin:
kadava sas o jekhto dves.
6. O Devel phends: Te avel jekh
zinzaripen makar e pan thaj vov te
ulavel e pan le pannar.
7. Thaj o Devel kerds o zinzaripen
thaj vov ulavds le pan save sine telal
o zinzaripen kaar le pan, save si
opral o zinzaripen. Thaj kad sas.
8. O Devel anavrds o zinzaripen ke
si o ro. Kad sas jekh rt thaj palal
sas jekh texarin: kadava sas o dujto
dves.
2

aj pheren e pan le dervnqe; te

butren pen vi e irikl p-i phuv.
23. Kad sas jekh rt thaj palal sas
jekh texarin: kadava sas o panto dves.
24. O Devel phends: Te del i phuv
ivutren palal lenqo tpo, guruvnn,
saprnen aj ungale phuvqe ivutren
palal lenqo tpo. Thaj kad sas.
25. O Devel kerds le phuvqe ungale ivutren palal lenqo tpo, le
guruvnn palal lenqo tpo thaj savorre
phuvqe sapalen palal lenqo tpo. O
Devel dikhls ke sas lahe.
26. Palal o Devel phends: Te keras
manues palal Amaro muj, palal Amaro miazipen; vov te xulajarel opral
le dervqe mahen, opral le erosqe
irikln, opral le guruvnn, opral sa i
phuv thaj opral savorre sapalen, save
phiren pen p-i phuv.
27. O Devel kerds le manues, palal
Pesqo muj, kerds les palal o muj le
Devlesqo; murikani aj uvlikani rig
kerds len.
28. O Devel lahesvakrds len thaj o
Devel phends lenqe: Barren, butren tumen, pheren i phuv aj telren la;
aj xulajaren opral le dervqe mahen,

15. thaj te ahen sar nte dudrne

an-o buxlripen e erosqo k-ati te
dudren i phuv. Thaj kad sas.
16. O Devel kerds le duj bare
dudrne, kad: o dudrno o maj baro,
savo te xulajarel o dves thaj o dudrno
o maj tikno k-ati te xulajarel i rt;
kerds vi e erxen.
17. O Devel thovds len an-o buxlripen e erosqo k-ati te dudren i
phuv,
18. Te xulajaren o dves thaj i rt thaj
te ulaven i dud kaar o tunriko. O
Devel dikhls ke kadaja but sas lahi.
19. Kad sas jekh rt thaj palal sas
jekh texarin: kadava sas o tarto dves.
20. O Devel phends: Te aven pherde e pan kaar e ivutre thaj te xurn e
irikl opral i phuv p-o buxlripen e
erosqo.
21. O Devel kerds le bare mahen aj
savorre ivutren kaj na been p-o than
aj kaj iven vi an-e pan, palal lenqe
tpur; kerds vi svakone phakhale
irikl palal pesqo tpo. O Devel dikhls ke si lahe.
22. O Devel lahesphends lenqe aj
vakrds lenqe: Barren, butren tumen
3

31. O Devel dikhls sa so kerdsas;

thaj dikh ke sinesas but lahe. Kad sas
jekh rt thaj palal sas jekh texarin:
kadava sas o ovto dives.
II. 1. Kad, sas kerdine i k-o agor e
rur thaj i phuv, aj sa so sas len.
2. An-o eftato dives, o Devel dias
agor Pesqe butqo, kaj kerdsas la; thaj
an-o eftato dives Vov dinglils palal i
sasti Pesqi but, kaj kerdsas la.
3. O Devel lahesvakrds o eftato
dives thaj svuntusards les, anar
kodoja ke kadale divesese dinglils
palal i sasti Pesqi but, kaj vazdins aj
kerds les.
(I Genza, I: 1-31; II: 1-3)

opral le erosqe irikln, opral sarkole

ivutres kaj phirel p-i phuv.
29. Thaj o Devel phends: Dikh ke
dinem tumenqe orso ar, kaj kerel
sumnca thaj si p-o muj e saste
phuvqo, aj orso rukh, kaj si lese
ander e sumuncaa: kadala te aven
tumaro xaben.
30. Tha savorre ungale ivutrenqe
la phuvqe, savorre iriklnqe e erosqe aj savorre ivutrenqe save phiren
pen p-i phuv saven si len jekh
ivipnasqo phurdipen dinem lenqe sar
xaben i sasti zleno patrin. Thaj kad
sas.

E manuesqo peripen. O manu kerds bezex

dsas o Devel aipnaa: Te na xan
savorre rukhenar anar i bar?
2. I uvli dias anglal i dma le sapesqe: Ame aj te xas anar o pldo
savorre rukhenqo anar i bar.

II. 15. O Raj O Devel lias le manu

thaj thovds les an-i bar le Edenosqi
k-ati te butkeren la aj te arakhel la.
III. 1. O sap sas maj orno sar savorre
ungale ivutre le phuvqe, saven
kerdinsas len O Raj Devel. Vov phends la uvlqe: Kad te avel te phen4

9. Tha o Raj Devel akhards le

manues thaj phends lesqe: Kaj san ?
10. Vov dias anglal: undem tiro vak
an-i bar thaj sas man dar, kodolesqe
ke semas nango thaj garavdem man.
11. Thaj o Raj Devel phends: Kon
phends tuqe ke san nango? Te na
xalnas tu anar o rukh, anar savese
me zorphendemas tuqe te na xas?
12. O manu phends: I uvli, sav
dinn la manqe te avel paal mane,
voj dins manqe e rukhesar thaj xalem.
13. Thaj o Raj Devel vakrds la uvlqe: So tu kerdn? I uvli dias lesqe
anglal: O sap paxoxavds man thaj
xalem anar o rukh.
14. O Raj Devel phends le sapesqe:
Anar kodoja ke tu kerdn kadaja but ,
armandino san tu makar savorre
guruvn aj makar savorre ungale
ivutre kaj si pa i phuv; an-e savorre
tire ivipnasqe divesa te as cirdindoj
tut p-o per thaj te xas saniphuv.
15. Biamalipen me thovava les makar
tue aj uvle, makar tiri sumnca
thaj laqi sumnca. Kadaja phagala tiro
ero, aj tu phagesa laqi khur.

3. Tha palal o pldo le rukhesqo

anar o makar e barqo, o Devel
phends: Te na xan anar lese, thaj
ni te azban lesar, te na meren.
4. Atn, o sap phends la uvlqe:
Si aes ke na merena:
5. tha o Devel anel ke, an-o dives
kana tume xana lesar, putarena
tumenqe e jakha aj avena tume sar o
Devel, prinarindos o lahipen thaj o
nasulipen.
6. I uvli dikhls ke o rukh sas laho
xamasqo thaj kamlo dikhipnasqo aj o
rukh sas te putarel varekasqe i god.
Lias, kad, anar pesqo pldo aj xals;
dias vi pesqe muresqe, savo sas paal
lae, thaj o mur xals vi vov.
7. Atn putarde pen penqe jakha kl
s-ol duj; xatrde ke si nange, sivde
khetanes smokinosqe patrin thaj kerdine lenar pasterne.
8. Atn unde o vak le Rajesqo le
Devlesqo, savo phirelas anar i bar
an-o udripen e divesesqo; thaj o
manu aj pesqi uvli garavde pen kaar
o muj le Rajesqo le Devlesqo makar e
rukha e barar.
6

ankalaves laar o xaben tiro an-e

savorre tire ivipnasqe divesa;
18. kanre aj kanralo lpato te del tuqe
aj te xas i ar opral i vzi.
19. E avripana opral tiro muj te xas
tuqe tiro manro, i kana amboldesa tut
an-i phuv, kodolesqe ke laar tu sanas
lino; ke saniphuv san tu aj an-i
saniphuv amboldesa tut.
(I Genza, II: 15; 3: 1-19)

16. La
uvlqe
phends
laqe:
Barrava but i dukh tiri aj tiro khamnipen; e dukhaa bianesa xurdorren aj
tire kamimata avena palal tire murese, tha vov xulajarela opral tue.
17. E manuesqe phends lesqe: Anar kodoja ke aundn o vak tire
uvlqo, aj xaln anar o rukh palal
savese me zorphendemas tuqe; Te na
xas nisar lesar!, armandini si akana i
phuv anar tue. Bare pharipnaa te

O barohoripen le pannqo
8. Tha le Nojes dias les O Devel
mla anglal Lese.
9. Dikh save sine le palutne le
Nojesqe. O Noje sas jekh manu but
uo thaj bidoaqo savorrenar anar
okoja vrma: O Noje phirelas e Devlea.
10. Le trin have kerdine kaar o Nje
sas: o Sem, o Ham aj o Jafet.
11. I phuv sas rimome anglal o Devel,
i phuv sas pherdi kaar e ungalimata.

12. O Devel dikhls karing i phuv

thaj, dikh, i phuv sas rimome; anar
kodoja ke svako ivutro rimosards
pesqe pesqo drom p-i phuv.
13. Atn o Devel phends le Nojesqe: O agor svakone ivutresqo si lino
anglal Mane, anar kodoja ke
pherdine i phuv e ungalimatena;
dikh, Me utvava len khetanes la
phuva.

16. Te keres e beresqe jekh felstrin,

opre, e buxlipnaa jekhe kunar; o
udar te thoves les jekhe rigae e
berosqi; thaj te keres jekh ro
moxtonorrenqo tele, aver k-o makar aj
aver opre.
17. Thaj, dikh, Me kerava te avel jekh
barohoripen le pannqo p-i phuv, k-ati

14. Ker tuqe jekh katutno bero, anar

o goferosqo kat, aj te rigres kadava
bero an-e kherorre thaj te des les,
anral aj avrl, e tatekalipnaa.
15. Dikh sar te keres les: o bero te
avel les trin ela kun sar lunimos,
panvarde kun sar buxlipen aj
trinvarde kun sar uipen.
8

20. Le iriklnar, palal lenqo tpo, le

guruvnnar palal lenqo tpo, thaj
anar savorre ivutre kaj an azbaindos
i phuv palal lenqo tpo te aven tue
anre po duj svakone tiposar, k-ati te
inkeres len an-o ivipen.
21. Thaj tu, le tuqe anar savorre
xapnasqe giva aj ker lenar xamata,
kati te aven tut aj len sar xaben.
22. Kad vi kerds o Nje: kerds sa
so zorphendsas o Devel.
(I Genza, VI: 8 -22)

te samudarel svakone ivutres telal o

ro, saves si les ivipnasqo phurdipen;
sa so si p-i phuv na maj avela maj dur.
18. Tha tua kerav jekh xatripen; te
des anre, an-o bero, tu thaj tire
have, tiri uvli aj le uvl tire
havenqe khetanes tua.
19. Anar sa so ivel, anar svako
ivutro te lies an-o bero po duj anar
svako tpo, k-ati te inkeres ivde tua;
te avel jekh murikani rig aj jekh
uvlikani rig.

O Lav kerdilo Trpo

7. Kadava avilo sar jekh arno
kati te phenel palal i Dud thaj savorre
te patn Lese.
8. Na sas vov i Dud, vov avilo te
phenel palal i Dud.
9. Kad, o Lav sas i autni Dud,
kaj dudarel sa le manuen, kaj aven
an-o sundal.
10. Vov sas an-o sundal thaj o sundal
kerdilo lesar, thaj o sundal na
prinards Les.

1. Maj anglal sas o Lav thaj o Lav

sas le Devlea thaj o Lav o Del.
2. Kadava sas anglal le Devlea.
3. Savorre but sas kerdine Lesar
thaj khani anar so sas kerdo, na sas
kerdo bi Lesqo.
4. An-e Lese sas o trjo, thaj o
ivipen sas i Dud le manuenqi.
5. I Dud dikhel pes an-i rt thaj i
rt na mudards la.
6. Sas jekh manu tradino le
Devlesar; lesqo anav sas Jno.
9

15. O Jno phends pala-lese, kana

dias muj: kadava si o kodova palal
kase phendem me: Kodova kaj avel
palal mane sas anglal mane, anar
kodoja k sas maj anglal manar.
16. Thaj ame sm anar Lesqe pherdipnasar, vi hro palal hro;
17. anar kodoja i Kris sas andini le
Mojsesar thaj o hro thaj o aipen
avile kaar o Isso Kristso.
18. Khonik i dikhls varekana le
Devles; o korkorro Lesqo havo kaj si
an-o berkh e Dadesqo, Kodova kerds
Les prinardo.
(O Jno, I: 118)

11. Avilo kaj Lese e manua thaj na

dikhle Les mito.
12. Thaj savorrenqe kaj dikhle Les
mito, savorrenqe kaj patn an-o
Lesqo Anav, dias len zor te keren pen
e have le Devlesqe;
13. Kerdine na anar rat, na anar
lenqo kamipen, na anar jekh
varekasqo kamipen, tha anar Del.
14. Thaj o Lav kerdilo trpo thaj
traisards makar amene, pherdo
harea thaj e aipnaa, thaj ame
dikhlm Lesqi slva, jekh slva sar i
slva le korkorrutnesqi kerdino e
Dadesar.

Anglutnipen
3. arakhlem vi me, butalosardea
Teofilea palal sose kerdem but
buxlrde rodimata palal kadala but
te xramosarav jekh palal avrese,
4. te aj tu te prinares o pheripen e
anglimatenqo save tu lian (save resle
tue) p-e mosqo drom.
(O Lka, I: 520)

1. Kodolesqe but [manua] astarde te

keren jekh pherdo phenipen palal e
but save sas makar amene,
2. kad sar dine len amenqe kodola
save dikhle len pe (penqe) jakhana
kana sas thaj resle e sluitr e
Lavesqe,

10

O anipen e anglipnase so bianela O Ino O Bolitri

13. Tha o phakalosvunto phends
lesqe: Na tra, Zaharie, kodolesqe tiro
mangipen sas aundo. Tiri uvli, I
Elisavta, bianela tuqe jekhe rakles,
saves tu anavresa les le Jones.
14. Vov avela tuqe sar jekh dinipen e
loaripnasqo aj veselipnasqo thaj but
but [manua] lona pesqe bianipnasqo.
15. Kodolesqe avela but baro anglal o
Devel. Na piela nii mol, nii o
baldimatenqo pipen, tha pherela pes e
Svuntone Duxoa anar i vrma kana
vov si an-o per pesqe dajaqo.
16. Vov vortarela bute anar e rakle e
Israelosqe karing o Devel, k-o penqo
Devel.
17. Vov ala anglal o Devel, an-o
duxo aj an-i zor e Iliesqi, te amboldel
e ile le dadenqe aj dajanqe karing e
rakle thaj le biaundutne raklen karing
o godveripen le autnenqo, te anglekeren va o Devel jekhe sel but ukar
anglekerdo.
18. Tha O Zahara phends e phakalosvuntonsqe: Sar prinarava kadaja

5. An-e divesa e Irodosqe, le

thagaresqe le Judevurenqo, sas jekh
raaj, anavrdo O Zahara, anar i vca
e Abiaqi. Pesqi uvli sas anar e rakl e
Aaronesqe thaj buholas I Elisavta.
6. S-ol duj sas ue anglal o Devel
thaj arakhenas bi pokinipnasqo savorre
zorphenimata thaj savorre mekhebut e
Devlesqe.
7. Na sas len rakle, anar kodoja I
Elisaveta n-atilas te bianel aj s-ol duj
sasas pherdemanua.
8. Tha, kana sluilas O Zahara anglal o Devel, va pesqi vca,
9. Palal sar si o aar e raajesqo,
inklisto, kana alosarde, te avel te
xungisarel an-e Devlesqi Khangeri.
10. An-i vrma e xungisaripnasqi, i
sasti lm rugisajli k-o Devel avri.
11. Atni, jekh phakalosvunto e Devlesqo sikavelas pes le Zahariaqe thaj
bels punrene an-i autni rig e
altarosqi va te kerel o xungisaripen.
12. O Zahara traajlo kana dikhls
les thaj lias les i tra.
11

20. Tha, dikh, avesa lalo thaj n-atisa

te vakres i k-o dives kana kerena pen
kadala but, anar kodoja ke tu na
paandiln mirre dme, kaj pherena
pen k-i penqi vrma.
(O Lka, I: 520)

but? Kodolesqe me sem phuro manu

thaj mirri uvli si jekh pherdeberenqi
uvli
19. Tha, dindos lesqe, o phakalosvunto phends lesqe: Me sem O Gabrilo, savo beav anglal O Devel; me
semas bihaldo te vakrav tuqe thaj te
anav tuqe kadala lahe lava.

O biandipen e Isusosqo le Xristososqo

sas anar o kher thaj anar i famlia e
Davidosqi,
5. te xramosaren pen jekhetanes e
Mariaa, kaj sas manglrdi lea aj sas
khamni.
6. Kana sas von kothe, pherdile e
divesa kana voj trebulas te bianel.
7. Thaj voj biandili pe Anglutne
Biandile Rakles, xurvds Les thaj
palils Les an-jekh bakrnqo
sovipnasqo than, kodolesqe an-o kher
e beipnasqo na sas than va lene.
(O Lka , II: 17)

1. An-i okoja vrma, inklisto jekh

zorphenipen kaar O Czar Augsto te
kerel pes o ginipen le savorre enenqo.
2. Kadava ginipen le enenqo sas
kerdino kana O Kirnius sas o guvernatro e Siriaqo.
3. Savorre gelenas te xramosaren pen
svako anii penqi diz.
4. O Jsif utilo vi vov anar I
Galila, anar i filtin e Nazaretosqi,
an-i Juda, an-i Filatin e Davidosqo,
savo si anavrdo Betlemo, kodolesqe

12

13

E bakrr anar O Betlemo

15. Palal sose e phakalesvntur
telrde lenar an-o ro, e bakrr
phende jekh avrese: Haj te as i k-o
Betlemo thaj te dikhasa kadala but
savi kerdils pes, kaj O Devel kerds la
prinardi amenqe.
16. Gele e grabaa thaj arakhle la
Maria, le Josifos aj le Biandile Rakles
palilo an-e bakrnqo sovipnasqo
than.
17. Palal so dikhle Les, phendine so
vakrdenas lenqe palal kadava Raklese.
18. Savorre save aunde len, udisajle
palal kadala but save / kaj phenenas
len lenqe e bakrr.
19. Mara inkerelas savorre kodola lava
thaj delas pes god an-o pesqo ilo.
20. Thaj e bakrr irisajle, barrindoj aj
aarindoj le Devles, va le savorre save
aundesas aj dikhlesas len aj sasas kad
sar vakrdinesas lenqe ke si.
(O Lka, I: 820)

8. An-i okoja phuv sas nte bakrr

save beenas avri p-i vzi thaj dikhenas
rte trujal penqe bakr.
9. Tha dikh jekh Devlesqo phakalosvunto bels paal Lene thaj i
Devlesqi slva strafinisisards trujal
lene. Von traajle but zorales.
10. Tha o phakalosvunto phends lenqe: Nana traan, kodolesqe, dikh, anava
tumenqe jekh laho nevipen, savo avela
jekh bari lo va savorro nardos,
11. kodolesqe avdives, an-i filatin e
Davidosqi, biandils tumenqe jekh
Mukhlrno, savo si O Xristso, O Raj.
12. Vi kadava si o smno va tumene: arakhena jekhe nevobiandes aj
palilo an-jekh bakrnqo sovipnasqo
than.
13. Thaj, jekhvare, jekhethanes e phakalosvuntea, avili jekhetanes jekh butipen devlesqe arakhlinpnaa, aarindos
le Devles thaj vakrindos:
14. Slva e Devlesqi an-e dsta ue
thana thaj andipen p-i phuv makar e
manua kamle Lesar!
14

E Isusosqo biandipen
21. Voj bianela jekhe haves thaj
thovesa Lesqo anav o Isso, kodolesqe
so Vov xastrala Pesqi sel nmos pesqe
bezexenar.
22. Savorre kadala but kerdile kati
te pherdl so anglevakrds O Devel e
anglalvakrnesar, kaj phenel:
23. "Dikh, i ui haj ahela khamni,
bianela jekhe haves thaj thovena lesqe
o anav Emanulo", kaj amboldino si:
"O Devel si amena."
24. Kana utilo o Jsifo e sunesar,
kerds sar zorphends lesqe o Devlesqo
phakavno; thaj lias lese pesqe uvl.
25. Tha na prinands la i kana voj
biandili jekhe haves. Thaj vov thovds
Lesqe o anav o Isso.
(O Mato, I: 18 25)

18. Thaj o Isusosqo biandipen sas

kad: I Mara, Lesqi Daj, sas manglrdi
e Josifosar; thaj maj anglal te been
von khetanes, voj arakhls khamni
kaar o Svnto Dxo.
19. O Jsifo, laqo mur, sas jekh uo
manu, thaj na kamelas te kerel la
laavesqi anglal e manuene; kodolesqe thovds pesqe gode te mukhel
la oral.
20. Tha kana vov godsarelas kadale
butne, sikavds pesqe an-o suno
jekh Devlesqo phakavno thaj vakrds
lesqe: "Josife!a, o Davidosqo havo,
na na dara te lies tue e Maria, tirre
uvl, anar kodoja so sas astardino
lae si e Ue Duxosar.

E thagara-raaja k-o Jerusalmo

1. Palal so biandilo o Isso an-o
Betlemo e Judeaar, an-e dvesa le
thagaresqe le Irodosqe, dikh so avile

nte thagara-raaja aviline anar o

Orinto k-o Jerusalmo,
2. thaj puhle: "Kaj si o Judeurenqo
Thagar nadumultano biandilo? Kodolesqe
15

sa palal o Biando havorro: thaj kana

arakhena Les, phenen vi manqe k-ati
te avav vi me te dav koa anglal
Lese.
9. Palal so aunde e thagares, e
thagara-raaja telrde. Tha dikh so I
erxan, kaj dikhle von la e Khamthanese, alas angal lene i kana avili
thaj ahili opral o than kaj sas o Biando
havorro.
10. Kana dikhle von i erxan, na maj
d-ati sarde loaar.
11. Avile andre e kherese, dikhle e
havorres thaj e Maria, Lesqe Daja,
thaj hudine pen e moa p-i phuv thaj
dine koa anglal Lese; palal putarde
penqe kis thaj andine Lesqe dinimata:
somnakaj, xung thaj smrna.
12. K-o agor, von sas anglrde e
Devlesar e sunose te na maj nakhen k-o Irdo thaj boldinajle pumare phuve p-o aver drom.
(O Mato, II: 1 12)

dikhlm Lesqi erxan an-o Khamthan

thaj avilm te das koa anglal Lese."
3. Kana unds o thagar o Irdo
kadaja but, xoljls but; thaj savorro
Jerusalmo xoljls khetanes lea.
4. Kidias savorre le maj but unde
raajen thaj le selqe sikavnen thaj
rodinds te arakhel lenar kaj trebalas
te bianel o Xristso.
5. An-o Betlemo e Judeaar,
dine von lesqe palpale, "kodolesqe
dikh so sas xramosardo e anglal
vakrnesar:
6. Vi tu, Betleemo!na, Judasqo
Them, na san nisar o maj biku e
erutne Judasqe thanenar; kodolesqe
tuar inklela jekh erutno, savo avela
o Bakrno Mirre nmosqo, e Israelosqo.
7. Atn, O Irdo akhards oral le
thagaren-le raajen save avilinesas
kaar o Khamthanesar thaj arakhls
lenar i vrma kana sikavelas i erxan.
8. Palal, bialds len e Betleemose
thaj vakrds lenqe: 3an thaj roden

16

O phenipen le Jonosqo le Bolrnesqo

24. E tradine sas le Fariseurenar.
25. Von maj thovdine lesqe kadava
puhipen: Atni, sosar boles, kana
i san o Xristso, i o lija, i o
anglalvakrno?
26. Sar phendipen, o Jno phends
lenqe: Me bolav pajea; tha makar
tumene beel Kodova, kasaves tume
i prinaren Les.
27. Vov si o Kodova kaj avel palal
mane thaj savo sas maj anglal
manar; man na-i man o aipen te
putrav Lesqe dororr kajar Lesqe
podmata.
28. Kadala sas an-i Betabara, intl o
Jordno, kaj bolelas o Jno.
(O Jno, I: 1928)

19. Dikh-ar o phendipen kerdo le

Jonosar kana e bibolde tradine anar
o Jerusalmo nesave raajen thaj
Lviien te puhen les: Kon tu san?
20. Thaj vov phends thaj i ds palpale;
vov phends: i sem me o Xristso.
21. Thaj von puhle les: Tha, kon san
tu? San tu o lija? Thaj vov phends: i
sem! San tu o anglalvakrno? Tha vov
ds palpale: i!
22. Atni phende lesqe: Tha kon san?
Kas te anas anglal le kodolenqe kaj tradine
amen. Tu so phenes palal tue?
23. Me, phends ov, sem o vak
kodolesqo kaj del muj an-e korkorripnasqo than: Keren uo o drom e
Devlesqo, kad sar phneds o anglalvakrno Isaa.

E Isusosqo bolipen
13. Atni avilo o Isso e Galileaar, k-o Jordno, k-o Jno, te avel
boldino lesar.

14. Tha o Jno rodelas te ahavel

Les. Me, phenelas vov, "si man o
trebaipen te avav boldino Tuar, thaj
Tu aves mane?"
17

15. Sar ao paldinipen, o Isso

phends lesqe: "Mukh Man akana,
kodolesqe kad perel pes te pheras sa
so trebal te pheras." Atni o Jno
mukhls Les.
16. Sigo so sas boldino, o Isso
inklisto avri e pansar. Thaj an-o
kodova momnto e rur putardine
pen thaj dikhls o Devlesqo Dxo
mukhindoj tele sar jekh pelistro haj
avilindoj opral Lese.
17. Thaj e erurenar aundilo jekh
vak, kaj phenelas: Kadava si but kamlo Murro havo, savese Me arakhav
Mirri lo.
(O Mato, III: 13 17)

O bokhalripen thaj o zumavipen le Isusosqo

divesa Vov i xaln khan; thaj kana
von [e divesa] nakhle, Vov bokhalrds
Pes.
3. Thaj phends Lesqe o beng: Te tu
san o Raklo le Devlesqo, phen kadale
barresqe te kerel pes manro.

1. Tha o Isso, pherdo Svuntone

Duxosar, ambolds Pes kaar o
Jordno; thaj sas ingerdo e Doxosar
an-o nangothan
2. tarvarde divesa, aviindoj zumavdo e bengesar. Thaj an-e kodola
18

9. Thaj
ingerds
Les
an-o
Jerusalmo thaj thovds Les p-i phak e
Khangerqi thaj phends Lesqe: Kana
tu san o Raklo le Devlesqo, hude Tut
khatesar tele,
10. anar kodoja ke si xramosardo:
pesqe phakalrnenqe zorphenela va
tue te arakhen tut;
11. thaj von vazdena tut p-el vasta,
kad te na tiro punro te azbalas e
barresar.
12. Thaj dindoj anglal lesqe, o Isso
phends lesqe: Sas mothovdo: Te na
zumaves tire Rajes, tire Devles.
13. Thaj o beng, agordindoj o sasto
zumavipen, durrds pes Lesar, i
jekh vrma.
(O Lka, IV: 1 - 13)

4. Thaj dias lesqe angle o Isso: Si

xramosardo ke na nmaj e manrea
ivela o manu, tha sa e Devlesqe
lavea.
5. Thaj anindoj Les o beng p-o jekh
uo plajin, sikavds Lesqe but sigo
savorre thagarimata e lumjaqe.
6. Tuqe me dava savorro kadava
xulajaripen aj lenqi slva, kodolesqe
manqe sas dine thaj me dav len kasqe
me kamav.
7. Kad, te desa ko anglal mane,
tire avena savorre.
8. Thaj, dindoj anglal lesqe, O Isso
phends Lesqe: 3a palal Mane, Benga,
kodolesqe si xramosardo: Tire Rajesqe
Devlesqe te des anglal Lese ko thaj
nmaj Lesqe te aves rbo.

E Isusosqo zumavipen
3. O zumavno pails Lese thaj
phends Lesqe: Te Tu san o Devlesqo
havo, zorvakr so kadala barra te
krdon manre.
4. Sar ao paldinipen, o Isso phends lesqe: "Si xramosardo: O manu

1. Atni, o Isso sas ingerdo e

Duxosar ukothanese te avel zumavdo e bengesar.
2. Kothe Vov na xals saranda
dvesa thaj rt; k-o agor bokhajls.
19

8. O beng ingerds Les palal p-o

jekh but uo plain, sikavds Lesqe
savorre sundalesqe thagarimata thaj
lenqe ukarimata thaj phends Lesqe:
9. Savorre kadala but me dava
Tuqe, te hudes Tut e mujea k-i phuv
thaj desa koa anglal mane.
10. Telr, Beng!a, phends lesqe o
Isso. Kodolesqe si xramosardo: Tire
Rajesqe e Devlesqe te des koa
anglal Lese thaj nmaj va Lese te
keres but.
11. Atni o beng mukhls Les. Thaj,
jekhvaresar, avile e Isusose nte
phakavne thaj irdinde te sluinen va
Lese.
(O Mato, IV: 1 11)

na ivisarel nmaj e manrea, tha vi

svakone lavea savo inklel e Devlesqe
mujesar.
5. Atni, o beng ingerds Les e
Svuntone Barrese, thovds Les p-i
Khangerqi xip,
6. thaj phends Lesqe: Te Tu san o
Devlesqo havo, hude Tut
tele;
kodolesqe si xramosardo: Vov zorvakrela Pesqe phakavnenqe te aven e
jakhena karing Tue; thaj von liena
Tut p-e vasta, te na malaves Tut e
punrena jekhe barresar.
7. Sa kad si xramosardo, phends
o Isso: Te na zumaves e Rajes, Tire
Devles.

O Isso thaj o Nikodmo

but kaj keres len tu, kana na-i o
Devel lea.
3. Sar ao lav dino palpale, o Isso
phends lesqe: aes, aes phenav
tuqe k, kana jekh manu i kerdla
palem, n-ati dikhela o Thagaripen e
Devlesqo.

1. Anar le Farisur sas jekh manu

savo buholas Nikodmo, jekh erutno
manu le Biboldenqo.
2. Kadava avilo ka-o Isso rte thaj
phends lenqe: Siklrne!a, anas k
san jekh siklrno avilo kaar o Del;
anar kodoja k khonik i kerel e
20

12. Kana dem tumenqe dma palal

phuvqe but thaj i patn, sar patna
kana dasa tumenqe dma palal devilkane but?
13. Khonikh i anklisto an-o eros,
avrl Kodolesar kaj ds pes tele
anar o devel, thaj kodova si, sar si
mito phendo, o havo e manueesqo.
14. Thaj sar o Mjse vazds o sap
an-o nango than, sa kad trebal te avel
vazdino vi o havo e manueqo.
15. Anar kodoja k varekon patl
an-e Lese te na xasarel pes thaj te
avel les savrmaqo ivipen.
16. Anar kodoja so but kamls o
Devel o sundal, k dias Pesqe krkorro
haves, anar kod so kodova savo
patl an-e Lese te na xasavol thaj te
avel les savaxtutno ivipen.
17. O Devel, aes, i trads Pesqe
haves an-o sundal k-ati te krisinrel
la, Tha k o sundal Lesar te avel
mukhlino le bezexenar.
18. Kon patl an-e Lese, i si
krisinrdo; Tha kon i patjas sas
krisinrdo, anar kodoja so i patjas
an-o anav le jekhesqo havo le
Devlesqo.

4. O Nikodmo phends lesqe: Sar

d-atil te bianel pes jekh phuro manu?
D-atil vov te thovel pes palem ano
per pesqe dejaqo thaj te bianel pes
palem?
5. O Isso phends lesqe: aes,
aes phenav tuqe k, kana i bianel
pes varekon anar pani thaj anar
Dho, n-ati te thol pes an-o
Thagaripen e Devlesqo.
6. So si kerdo anar mas si mas, thaj
so si kerdo anar Dho si dho.
7. Te na fal tuqe vareso do k
phendem tuqe: Trebal te bianen tume
tumen palem.
8. I balval phurdel karing kamel voj
thaj aunes laqo muj; Tha i anes
kaar avel ni kaj al. Sa kad si
orikaa kaj si kerdo anar o Dho.
9. O Nikodmo phends lesqe: Sar
d-ati l te kerel pes kadaja but?
10. O Isso phends lesqe: Tu san o
siklrno e Israelosqo thaj i xatres
kadala but?
11. aes, aes phenav tuqe, k ame
ds dma so anas thaj phenas so
dikhlm; thaj tume i kamen te aunen
amaro phendipen.
21

na aven dikhle pesqe kerimata.Tha

kon kerel but an-o aipen, avel ka-i
Dud, k-ati te sikaven pen lesqe pesqe
kerimata, anar kodoja k si kerdine
ano Del.
(O Jno, III: 1 21)

19. Thaj kadaja kris si so, jekhvar

so avili i Dud an-o sundal, e manua kamle maj but i o tamlipen sar i
dud, anar kodoja so lenqe kerimata
sas ungale.
20. K sarkon kaj kerel nasul, i
kamel i dud thaj i avel ka-i dud te

I Samaritnka
7. Avili jekh uvli anar i Samria te
ankalavel pani. De ma te piav pani,
phends laqe o Isso.
8. Kodolesqe Lesqe siklvne gelesas
te kinen xaben.
9. I uvli anar i Samria phends
lesqe: Sar tu, sar Biboldo, manges te
pies manar, jekh uvli anar i
Samria? E Bibolde, aes, na-i len
khani le Samaritena.
10. Sar ao lav dino palpale, o Isso
phends laqe: Te prinardinsas tu o
dinipen le Devlesqo thaj kon si kodova
kaj phenel tuqe: De ma te piav!, Tu
krkorro sas te manges te pies thaj
Vov sas ka del tu uvindo pani.

1. Tha kana o Isso aunds k e

Farisur aunde k Vov kerel thaj
bolel maj but siklvnen sar o Jno.
2. Tha o Isso i bolelas Vov
krkorro, thaj Lesqe siklvne.
3. Atni mekhls i Juda thaj
ambolds pes an-i Galila.
4. Anar kodoja k trebalas te nakhel
anar i Samria,
5. areslo paal jekh Barr e thanesar
Samria, kaj buholas Sihar, paal o
than, kaj dsas les o Jkovo pesqe
havesqe, le Josifosqe.
6. Kothe sas i xaning e Jakovosqi. O
Isso, kino anar phiripen, beelas
paal i xaning. Sas kam le ov sur.
22

18. Kodolesqe so sas tut pan mura

thaj kodova, savo si tut akana, i si tiro
mur. Kathe phendn o aipen.
19. Devl!a!, phends Lesqe i uvli,
dikhav k san anglalvakrno.
20. Amare Dada rugisajle p-o kadava
baro praj; thaj tume phenen so an-o
Jerusalmo si o than kaj trebal te
rugisaren pen e manua.
21. 3uvli!e, phends laqe o Isso,
patv man ka avel o so kana i
rugisarena tume e Dadesqe, i an-o
kadava baro praj, i an-o Jerusalmo.
22. Tume rugisaren tumen kase i
prinaren; ame rugisaras amen kase
prinaras, anar kodoja so o jertisaripen
avel kaar le Judur.
23. Tha avel o so, thaj akana vi
avilo, kana e autne patvne rugisarena pen e Dadesqe an-o dho thaj
an-o aipen; ka vi o Del kamel
kadale patvnen.
24. O Devel si dho; thaj kon
rugisarel pes Lese trebal te rugisarel
pes an-o dho thaj an-o aipen.
25. 3anav, phends Lesqe i uvli,
so trebal te avel o Mesa (savesqe

11. Devla, phends Lesqe i uvli,

na-i tut soa te ankalaves pani thaj e
xaning si but xor; kaar te avel tu
kadava uvindo pani?
12. San tu maj baro sar amaro Dad, o
Jkovo, savo dias amenqe kadaja
xaning thaj pils anar lae vov
krkorro thaj lesqe have thaj lesqe
guruvn?
13. O Isso phends laqe: Orikasqe
kaj piela anar kadava pani palem
avela lesqe tru.
14. Tha sarkon kaj piela anar o pani
kaj me dava lesqe nijekhvar na avela
les tru. O pani savo me dava les kerela
pes an-e lese jekh xaningrri pajesqi
kaj thavdela an-o savaxtutno ivipen.
15. Devla, phends Lesqe i uvli, de
ma kadava pani, k-ati te na maj avela
manqe tru thaj te na maj avav i kathe
te ankalavav.
16. 3a! phends laqe o Isso, Tha
akhar te mures thaj av kathe!
17. I uvli phends Lesqe: Na-i man
mur. O Isso phends laqe: Mito
phendn so nai tu mur,

23

phenen Lesqe Kristso); kana avela

Vov phenela amenqe le savorre but.

26. O Isso phends laqe: Me,

kodova kaj dav dma tua, sem
Kodova.
(O Jno, IV: 1 26)

O Isso sastrel jekhe bengrdes ano Kapernum

25. Thaj o Isso xals Pes lea,
vakrindoj: Ah mujea vi inkli anar
lese!
26. Thaj, izdraindoj les o biuo dxo
thaj dindoj muj baro zorales, inklisto
lesar.
27. Thaj savorren sas len tra, kad ke
puhenas makar lene, vakrindoj: So
si kadava? Nevo Sikavipen vi e zoraa;
kodolesqe Vov vi le biue duxurenqe
zorphenel thaj von keren so phenel
lenqe Vov.
28. Thaj sigo buxlrds pes o nevipen
palal Lese, an-e savorre thana, p-i
sasti phuv le Galileaqi.
(O Mrko, I: 21 28).

21. Thaj avile an-o Kapernum. Thaj

sigo aviindoj Vov Savatone an-i
khangeri le biboldenqi sikavelas len.
22. Thaj sasas savorre putardemoa
palal Pesqo sikavipen, anar kodoja ke
Vov siklrelas len sar Jekh Saves si les
zor, tha na palal kerde e lilarne.
23. Thaj sas atni an-i lenqi sinagga jekh manu biue duxoa, savo
zorales delas muj,
24. phenindoj: So si tut amena,
Isusea anar o Nazarto? Aviln te
xasares / te naales amen? Ame prinaras Tut kon san Tu: O Svunto le
Devlesqo.

24

I prdika p-o plajin

8. Baxtale sine kodola ue ilese,
anar kodoja ke von dikhena le Devles.
9. Baxtale sine kodola kaj krisaren
an-o anav e paqo, kodolesqe kodola
e have le Devlesqe buhona.
10. Baxtale sine kodola save sas
naarde va o aipen, anar kodoja ke
len si len o thagaripen le erurnqo.
11. Baxtale avena tume kana anar
Mane kuena tumen aj naavena
tumen thaj, xoxavindoj, phenena o
sasto bango lav kntra tumene.
12. Loaren tumen thaj aven veste,
anar kodoja ke tumaro but pokipen si
an-e rur, ke kad sas naavde vi e
anglevakrne maj anglal tumenar.
(O Mato, V: 1 12)

1. Dikhindoj o Isso e manuenqe

butimaten, gelo opre p-o plajin thaj,
beindoj Vov tele, avile paal Lese
Penqe siklvne.
2. Thaj, vakrindoj, siklrelas len, phenindoj:
3. Baxtale sine kodola, save sine
ororre k-o dxo, anar kodoja ke len
si len o thagaripen le erurnqo.
4. Baxtale sine kodola save roven,
kodolesqe / anar kodoja ke von avena
kovlesazbajle.
5. Baxtale sine kodola kaj si kovle
manua, kodolesqe len avela len i phuv.
6. Baxtale sine kodola save si
bokhalren pen thaj truaren pen palal o
aipen, anar kodoja so von avena ajle!
7. Baxtale sine kodola kaj si len mla
averenar, anar kodoja ke kodola
avena dikhle kaar o Devel.

O tumaro enutno laharipen

1. Aven goda ke tumaro enutno
aaripen te na keren les anglal e
manuene, k-ati te dikhen von tumen;

kad nana-i tumen palalpokinipen

kaar Tumaro Dad, Kodova anar e
rur.
25

7. Tha kana rugisaren tumen, na

phenen but but, sar vakren e pognur, save patn ke penqe vorbisaripena avena aunde.
8. Kad, na miazen lena, anar
kodoja ke tumaro Dad anel savo
trebaipen si tumen, maj anglal te mangen tume Lesar.
9. Kad, tume te mangen Lesar, e
Devlesar, kad: Amarea Dadea, Savo
san opre, an-e rur, te avel svuncisardo Tiro anav;
10. Te avel tiro thagaripen; te kerel
pes tiro kamipen, sar an-e rur, kad
vi p-i phuv,
11. Amaro divesutno manro de les
amenqe avdives;
12. Thaj mekh rigae amenqe amare
bezexa, sar vi ame mekhas rigae e
bezexa amare bezexalenqe;
13. Thaj na mekh amen te peras an-o
zumavipen, thaj durr amen le Nasulesar. Ke tiro si o thagaripen, vi i zor,
vi o aaripen sa vrma. Amin! [Kad te
avel!].
(O Mato, VI: 1 13)

2. Kad, kana tu keres tiro enutno

aaripen, te na sikaves tut anglal
savorrene, sar keren e dujemujenqe
manua anar e sinagge aj p-el droma,
k- ati te aven barrde le manuenar;
aipnase phenav tumenqe, von lien
penqo pokinipen.
3. Tu, kana keres tuqe o enutno
aaripen, te na anel tiro zervo vast so
kerel o daxno tiro vast,
4. Anar kodoja ke tiro enutno
laharipen te ahel garavdo; thaj tiro
Dad kaj dikhel vi an-o garavipen
but pokinela tuqe.
5. Thaj kana molisaren tumen, te na
aven sar e dujemujenqe manua, save
ajln te keren penqe rugisarimata,
beindoj punrene, e sinagogene thaj
k-e truulrde droma, k-ati te sikaven
pen le manuenqe; aes phenav
tumenqe, liena von penqo pokinipen.
6. Tu, kana molisares tut le Devlesar vareso, a andre an-e tiri sba
thaj, phandindoj o udar, rugisar tut tire
Dadesqe, Savo si garavdo; thaj tiro
Dad, kaj dikhel vi an-o garavipen,
pokinela tuqe k-o sikavipen.
26

Te avel tut kamlo tiro biamal

33. Thaj te keren tume lahipen
kodolenqe, save vi von keren tumenqe
lahipen, atni savo ajlvipen si
tumen? Kodolesqe vi e bezexale sa
kad keren.
34. Thaj te tume den vuniles
kodolenqe le savear tume aukeren te
lien palpale, savo ajlvipen si tumen?
Kodolesqe vi e bezexale den vuniles
le bezexalenqe te lien palpale sar dine.
35. Tha te aven ajle tumare
biamalenar thaj keren lahes aj den
vuniles bi te aukeren te lien palpale,
tha tumaro uzalpokinipen avela but
baro thaj tume avena le have le
Dstauesqe; ke Vov si laho
kodolena kaj si biajlutne aj nasul.
36. Te aven bare kovleilea, kad sar
vi tumaro Dad si kovlo ilese.
(O Lka, VI: 27 36)

27. Thaj tumenqe, kodolenqe save

unen, vakrav tumenqe: Kamen tumare biamalen, keren lahipen kodolenqe save dikhen tumen banges;
28. Vakren lahe dumena palal
kodolene save den arman tumen,
mangen pen Devlese va kodolene
kaj marazren tumen.
29. Kodolesqe kaj del dab tuqe p-o
ham, irin lesqe vi o aver ham;
kodoles, savo liel tuar tiro raxami, na
ahov les te liel vi tiro gad;
30. de orsavesqe kaj mangel tuar;
thaj kodolesar kaj liel tuar tire but
na mang lesar len.
31. Thaj sar tume kamen te keren
tumenqe e manua, kad keren vi tume
lenqe.
32. Thaj kana tume ajln kodolenar
kaj kamen vi von tumen, savo ajlvipen si tumen? Ke vi e bezexale
kamen kodolen kaj vi von kamen len.

27

Na de p-e kris le kolavren

sulum anar ti jakh!, kana tu na dikhes
i beli kaj si an-i tiri jakh? Manuea
dujemujena, ankalav maj anglal o
berand anar tiri jakh, thaj atni
dikhesa te ankalaves o phus anar i
jakh tire phralesqi.
43. Ke na-i jekh laho rukh, kaj te
kerel jekh bilaho pldo, thaj ni jekh
nasul rukh kaj te kerel ukar pldo.
44. Anar kodoja ke svako rukh
prinarel pes palal pesqo pldo. Ke na
kiden pen smokne anar e kanre, tha
ni e drakha na kiden pen anar e
rgur.
45. O laho manu, anar o laho
mandn pesqe ilesqo, cirdel ankalavel
so si maj laho, thaj o nasul manu
cirdel avri anar o nasul mandn pesqe
ilesqo so si nasul. Ke anar o pheripen
e ilesqo vakrel pesqo muj.
(O Lka, VI: 37 45)

37. i krisisaren thaj i avena

krisisarde; na punisaren thaj na avena
punisarde; jertisaren thaj avena jertisarde.
38. Den, aj avela vi tumen dino; te
dena tumenqe jekh lahi bari mesra,
mardini, kaj avela dini mujal an-i
pooi; te dikhen ke e mesuraa soa
tume mesurisaren, laa avela tumenqe
dini palpale.
39. Thaj Vov phends lenqe jekh parbola. D-ati te ingerel jekh koro jekhe
kores? Na perena le duj and-jekh xv?
40. Nana-i jekh siklvno maj uo sar
pesqe siklrnesar; tha svako / sarkon
lahes siklilo siklvno avela sar pesqo
siklrno.
41. Sosar dikhes tu o sulum anar i
jakh tire phralesqe, tha na dikhes i beli
anar tiri jakh?
42. Vaj, sar d-ati te phenes tire phralesqe: Phrala, mekh man te ankalavav o

28

E barvalimata anar o ro
nana-i tumen so te xan vi te pien, ni
va tumaro krpo ke nan-i tumen soa
te xurven pen; nana-i o ivipen maj
but sar o xaben aj o manuesqo krpo
sar e xurvimata?
26. Dikhen le eresqe irikln, ke von
na thon khani an-i phuv te barl, ni
na hinen o dv, ni na kiden giva an-e
moxtona, thaj tumaro eresqo Dad
pravarel len. Kad, nana-i tume po but
aver lenar?
27. Thaj kon tumenar, phiravindoj
pesqi gra, d-ati te thol po but pesqe
uipnasqe jekh kuni te avel maj uo?
28. Thaj so dikhel o xurvipen, sosar
marazaren tumen? Dikhen k-el krnur
le phuvqe sar von barn, von nana-i
kine aj ni khuven,
29. Tha tumenqe me phenav tumenqe
ke ni O Slomon, an-o pesqo barripen, na sas xurvdo sar jekh anar
lene [le krinurenar]!
30. Tha kana i ar e phuvqi savi
avdives si, tha texara avela hudini
an-o bov o Devel xurvel la, atni

19. Na kiden tumenqe mandna p-i

phuv, kaj rimon len e thavesqo
kermorro aj i runa, thaj kaj e ora na
phagen aj na oren len;
20. tha kiden mandna an-e rur,
kaj ni e thavesqo kermorro ni i
runa na rimon len, kaj e ora na
phagen aj na oren len;
21. ke kaj si tiri mandn, kothe si vi
tiro ilo.
22. O lunkaro e truposqo si i jakh;
kad, te tiri jakh si ui, o sasto tiro
trpo avela dudrdo;
23. tha te tiri jakh si nasul, savorro
tiro krpo avela an-o tunriko. Kad,
kana o dud kaj si tue si tunriko,
kozom po but avela tue o bidud!
24. Khonik n-ati te sluil duje xulajene, kodolesqe vaj jekhe dikhela
banges les aj kolavres kamela les, vaj
jekhesar astardla thaj avresar but
zorales na kamela te dikhel les; n-ati
te sluin vi le Devlesqe vi la Mamonaqe [e lovenqe bengesqe].
25. Kodolesar, phenav tumenqe: Te
na avel tumen dar va tumaro trjo so
29

33. tha roden maj anglal o thagaripen

e Devlesqo aj o aipen Lesqo thaj
savorre kadala avena tumare.
34. Te na aven tumen tumare ile kerke
so kerena tume texara, anar kodoja ke
o texarutno dives liela sma pesar.
Aresel jekhe divesesqe pesqo nasulipen!
(O Mato, VI: 19 34)

[o Devel] na but po but [xurvela]

tumen, tume cra patvalealen?
31. Kad, te na avel tumen tra, vakrindoj: So ame xasa? Vaj: So ame
piasa? Vaj: Soa xurvasa amen?
32. anar kodoja ke sa kadala e
pognur roden len; anar kodoja ke
anel tumaro eresqo Dad so si tumen
trebaipen sa kadalenar;

Le duj khera
an-o kodova kher, tha n-atisarden te
peraven les, anar kodoja so sas lahes
zorrdo p-o barr.
49. Tha kodova kaj unel, tha i
kerel si jekh kasavo manu sar kodova
savo kerds pesqe o kher p-i phuv bi te
kerdsas o fundamnto e kheresqo; thaj
o pani malavds les thaj thaj sigo pelo;
thaj baro sas o peravipen kadale kheresqo.
(O Lka, VI: 46 49)

46. Thaj sosar akharen man: Devla,

Devla, tha na keren so me phenav
tumenqe?
47. Kodova savo avel Mane thaj
aunel mirre lava thaj kerela len,
sikavava tumenqe kaa miazol:
48. Vov si kad sar si o manu savo
kerindoj pesqe jekh kher xunavds,
xorrds tele thaj thovds o fundamnto e kheresqo p-o barr; thaj
aviindoj bare pan, kadala azbandile

30

O Isso sastrel jekhe leprosos

mav, vur tut! Thaj sigo i lpra
vurds pes pesqe.
4. Thaj phends lesqe o Isso: Dikh
te na phenes khanikasqe thaj a te
sikaves tut e raajesqe thaj te anes o
dinipen kaj o Mjse phends so si
trebutno, te avel len sar dinipen.
(O Mato, VIII: 1- 4)

1. Thaj aviindoj Vov opral o plajin,

ginale manuenqe butimata gele palal
Lese.
2. Thaj, dikh, jekh leproso pailo aj
bangilo anglal Lese, vakrindoj: Devla, te kames, Tu d-ati te vures man.
3. Thaj o Isso, vazdindoj Pesqe o
vast, azbandilo lesar, vakrindoj: Ka-

O Isso sastrel jekhe paralitikos

5. Thaj dikhindoj o Isso lenqo
patvipen, vakrds le paralitikosqe:
havea, te aven mekhle rigae tire
bezexa!
6. Thaj sasas kothe varesave anar e
sikavde, save beenas aj phenenas
pene:
7. Sosar del dma kadava kad?
Vov prasal. Kon ati te jertil e bezexa,
bi te avel nmaj jekh, o Devel?
8. Thaj sigo, prinarindoj o Isso
Pesqe Duxoa ke kad von phenenas

1. Thaj palal nekobor divesa, avils

palem andre an-o Kapernum thaj
unds pes ke si khere.
2. Thaj kidine pen kad but ene ke
i maj sas than ni anglal o udar; thaj
vakrelas lesqe o Lav.
3. Thaj avile Lese, anindoj jekhe
paralitikos, saves ingerenas tar ene.
4. Thaj, n-atisarindoj te aven von
pae Lese, anar o but nardo, putarde
o ardko savo sas opral o kher, thaj
mekhle o sovthan, kaj sas o paraltiko,
tele, an-o kher, kaj sas o Isso.
31

14. Thaj sar nakhelas, Vov dikhls le

Levios le Alfeosqo, beindoj k-i vma,
thaj phends lesqe: Av palal Mane!
Tha vov utilo aj gelo palal Lese.
15. Thaj atni kana beelas Vov k-i
mesli an-o kher e Leviosqo, but
granir aj bezexale beenas k-i sina
le Isusoa vi Pe siklvnena; anar
kodoja so but sinesas kadala thaj
avenas palal Lese.
16. Thaj e lilrne aj e farisvur,
dikhindoj Les ke xal khetanes le
bezexalena vi le graniarna, phenenas Pesqe siklvnenqe: Sosar xal aj
piel tumaro siklrno e graniarna aj e
bezexalena?
17. Thaj aundindoj O Isso, phends
lenqe: Na le saste manuen trebal len
jekh sastrno, tha le nasvalen si len o
trebaipen le doktoresar. Na kodolen le
autnen, tha le bezexalen avilem me
te akharav len p-o svnto drom.
(O Mrko, II: 1 17)

pene, vakrds lenqe: Sosar si tumen

tumare ilene kasave god?
9. So si maj lokhes te phenes le
paralitikosqe: Te aven jertime tire
bezexa, vaj te phenes lesqe: Uti opre,
le tiro sovthan thaj phir!?
10. Tha k-ati te anen savi zor si le
haves le Devlesqo te jertisarel e
bezexa p-i phuv phends le paralitikosqe :
11. Tuqe vakrav: Uti, le tuqe tiro
sovthan thaj a tire kherese!
12. Thaj vov sigo utilo thaj, liindoj
pesqo sovthan, inklisto avri anglal
savorrene, kad ke savorre ahile
dikhindoj lese aj akharenas le Devles,
vakrindoj: Kasave but ame nijekhvar
i dikhlm.
13. Thaj palem inklisto k-i derv thaj o
sasto butipen le manuenqo avelas
Lese thaj Vov siklrelas len.

32

33

O ivdisaripen e ternesqo anar o Nain

14. Thaj, paalindoj, azbajls e
phalar, tha kodola save ingerenas les
ahile. Thaj Vov phends lesqe:
Ternea, tuqe me vakrav: Uti!
15. Thaj utils o mulo thaj astards te
vakrel; thaj dias les pesqe dajaqe.
16. Thaj i tra astards le savorren thaj
barrenas le Devles, vakrindoj: Baro
anglalvakrno utils makar amene
thaj o Devel rodias Pesqo narodos.
17. Thaj inklisto kadava Lav palal
Lese an-i sasti Judea thaj an-i sasti
phuv ke sas trujal.
(O Lka, VII: 11 17)

11. Thaj sas kad ke palal Vov gelo

an-jekh barr e navea Nain; thaj
khetanes Lea anas Pesqe siklvne aj
but ene.
12. Thaj kana pails Vov e filatinqe
udaraene, dikh, ankalavenas jekhe
mules, le korkoro haves pe dajaqo;
thaj voj sas phivli; thaj baro
manuenqo butipen anar i filatin sas
laa.
13. Thaj, dikhindoj la O Isso, avili
Les bari mla laar thaj phends laqe:
Na rov!

I parbola e sumuncisarnesqi. Sosar vakrel O Isso an-e parbole

2. Thaj but but siklrelas lenqe ane parbole; thaj an-o Pesqo siklripen
phenelas lenqe:
3. unen: Dikhen, inklisto o sumuncisarno te sumuncisarel.
4. Thaj kad, kana vov sumuncisarelas, jekh rig le sumuncenqi peli paal

1. Thaj palem astards O Isso te

siklrel paal i derv; thaj kids pes
trujal Lese but lmja, kad ke Vov
thovds Pes an-o bero te beel p-i
derv, thaj o sasto butipen le manuenqo sasas paal i derv, p-o uko
than.
34

12. kad sar dikhindoj te dikhen thaj

te na dikhen aj unindoj te unen aj te
na xatren, te na laharen pen aj te
aven mekhle rigae [penqe bezexa].
13. Thaj phende lenqe: Na xatren
kadaja parbola? Atni, sar tume xatrena savorre parbole?
14. O Sumunsisarno sumuncisarel o lav.
15. Kodola [e sumnce] kaj pele paal
o drom si[ne] kodola savene sumunsisarel pes o lav thaj, sar vi aunen o
lav, avel sigo O Satna thaj liel o lav
sumuncisardo lene.
16. Sa kad, kodola save si sumuncisarde p-o jekh barrutno than sine
kodola save aunen o lav thaj sigo lien
les e loaa,
17. tha nana-i len lene darin thaj
beel lene i jekh vrma; tha kana si
jekh tangipen vaj jekh naavipen anar
o lav, butsigo den pen mujal.
18. Thaj kodola save si sumuncisarde
makar e kanre sine kodola kaj aunen
o lav,
19. tha avindoj lene e gre kadale
eliberesqe thaj o xoxavipen e barvalipnasqo aj e kamimata palal averene,

o drom thaj e irikl le erosqe avile

thaj xale e sumnce.
5. Thaj aver rig le sumuncenqi peli
an-jekh barrutno than, kaj na sas but
phuv, aj inklisti but sigo, anar kodoja
so na sas la xor phuv;
6. thaj kana vazdilo o kham, paukili thaj, kodolesqe na sas la darin,
ukili.
7. Aver rig sumuncenqi peli makar
e kanre thaj e kanre barile aj tasavde la
aj pldur na dias.
8. Thaj aver sumnce pele p-i lahi
phuv thaj, uarindoj pen aj barrindoj
pen, aj dine pldur: jekh-trnda, averovvarde, aver-jekh el.
9. Thaj phenelas: Kodoles kaj si les
unipnasqe kana te unel!
10. Thaj kana sas krkorro, kodola
save sinesas paal Lese khetanes le
deudujena puhle Les palal i parbola.
11. Thaj Vov vakrds lenqe: Tumenqe si tumen dino te prinaren e biphende aimata e Devlesqe thagaripnasqe,
tha va kodolene, avrl, savorre si
kerdine an-e parbole,
35

kadala tasaven o lav thaj keren les

biplodurutno.
20. Tha kodola kaj si sumuncisarde
p-i i lahi si kodola save aunen o lav

thaj lien les thaj keren pldur: jekhtrnda, aver-ovvarde, aver-jekh el.
(O Mrko, IV: 1 20)

I parbola palal o dv thaj o kalodv

28. Thaj vov phends lenqe: Jekh
biamal kerds kadaja but. Thaj e e
slge phende lesqe: Kames, kad, te
as amen thaj te avrialosaras les?
29. Vov, paruvipnase, phends: Na,
te na kana avrialosarena o kalodv
te avricirden jekhethanese lea vi o
dv.
30. Mekhen len te barn jekhethanese i k-e dvesqo hinipen; tha k-i
vrma e dvesqe hinipnasqi vakrava
le dvesqe hinrnenqe: Kiden maj
anglal o kalodv aj phanden les an-e
kotora sar e ulava te thabaras les; tha
o dv kiden les an-o murro dvesqo
moxton.
(O Mato, XIII: 24 30)

24. Aver parbola ands la anglal

lene, phenindoj: E erosqo thagaripen
sas miazutno e manuea savo sumuncisards lahi sumnca an-i pesqi
buxliphuv.
25. Tha kana e manua sovenas, avilo
o biamal thaj sumuncisards o kalodv
makar o dv thaj gelo.
26. Tha kana barilo o phus thaj
kerds pldo, atni sikavelas vi o
kalodv.
27. Thaj avindoj e slge e kheresqe le
xulajesqe phendine lesqe: Raja, sas ke
tu na hudn i lahi sumnca an-i tiri
buxliphuv? Kajar kad si vi o kalodv?

36

O Isso siklrel i parami palal o kalodv

40. Thaj kad palal sar kidel pes o
kalodv thaj hudel pes an-i jag, kad
avela vi k-o agor la lumjaqo.
41. E Manuesqo havo bihalela
Pesqe phakale svunturen aj von kidena
Lesqe Thagaripnasar savorre barra kaj
den mujal vareso aj varekas thaj
kodolen, kaj keren i bikris.
42. thaj hudena len an-e jagaqo bov;
kothe avela o rovipen thaj o moripen le
dandenqo pe dandena.
43. Atni kodola e autne strafinena
sar o kham an-o thagaripen lenqe
Dadesqo. Kodoles kaj si les unipnasqe
kana, te unel!
(O Mato, XIII: 36 43).

36. Atni, mekhindoj le manuenqe

butimata, avilo kherese thaj Pesqe
siklvne paile Lesar, vakrindoj:
Dudr amenqe i parbola palal o
kalodv anar i buxliphuv.
37. Tha Vov, dindoj anglal, phends
lenqe: Kodova savo sumuncisarel i
lahi sumnca si e Devlesqo havo,
38. thaj i buxliphuv si i lmia; i lahi
sumnca sine e thagaripnasqe have;
thaj o kalodv sine e have le Nasulesqe.
39. O biamal savo huds les si o
beng; e dvesqo hinipen si o agor e
lumjaqo, tha e dvesqe hinrne sine e
phakale svntur;

An-o kher le Simonesqo, le farisevosqo

ke Vov beel mesele, an-o kher le
farisevosqo, ands jekh alabastrosqo
taxtaj miroa
38. thaj beindoj voj palal Lese,
paal Lesqe punre, rovindoj, astards te
horel e asvinna Lesqe punre aj pe

36. Thaj jekh anar e farisvur mangls Lesar te xal lea. Thaj diindoj
andre an-o kher le farisevosqo, bels
k-i mesli.
37. Thaj dikh ke sas an-o thanipen
jekh bezexali uvli; thaj, arakhindoj voj
37

44. Thaj amboldindoj pes karing i

uvli, phends le Simonesqe: Dikhes tu
kadala uvl? Dem andre an-o tiro
kher thaj pani p-l punre na dinn
Manqe; voj, paruvipnase, e asvinna
suslrds Manqe e punre thaj pe
eresqe balena voj khoselas len.
45. Tu umidipen na dian Manqe; voj,
paruvipnase, kanrla me dinem andre,
na ahils te umidel Mirre punre.
46. Tu e zetea Munro ero na
makhln les, voj, paruvipnase, makhls Manqe miroa e punre.
47. Kodolesqe phenav tuqe: Mekhle
rigae sine laqe le but bezexa, anar
kodoja voj but jubisards. Thaj kasqe
jertisarel pes cra jubisarel.
48. Thaj phends laqe: Jertime sine
tire bezexa!
49. Thaj kodola, kaj beenas jekhethanese e mesele, astarde te phenen
pene: Kon si kadava, kaj vi jertisarel
bezexa?
50. Thaj vakrds la uvlqe: Tiro
patipen xastrajls tut; a mestipnase!
(O Lka, VII: 36 50)

eresqe balena voj khoselas len. Thaj

umidelas Pesqe punre vi makhls len
miroa.
39. Thaj dikhindoj o farisvo savo
akhardsas Les, phends pesqe pese:
Te kadava avelas anglalphenno, anelas
kon si vi savi uvli si kadaja, kaj azbal
pes Lesar, anar kodoja ke voj si
bezexali
40. Thaj, diindoj anglal O Isso,
vakrds lesqe: Simonea, me ka phenav tuqe dajii. Thaj vov phends Lesqe: Vakr, Siklrnea!
41. Jekhe lovrnes sa les duj
vunulutre. Jekh sas vunulutno lesqe
pan ela dinr, tha o aver panvarde.
42. Tha, anar kodoja ke len na sas
len soa te pokinen, mekhls len, le
dujen / le don. Kad, savo lenar
kamela les po but?
43. Diindoj lesqe anglal, O Simon
phends: Patv ke kodova savesqe sas
mekhlo rigae po but. Tha Vov vakrds lesqe: aes tu krisisardn.

38

Sar mulo o Jno o Bolrno

svntone mures, thaj arakhelas
les.Thaj unindoj les, ahelas butvar
kad, pe godna, aj loales unelas les.
21. Thaj avindoj jekh baxtalo dves,
kana o Irdo pe bianipnasqe dvesese kerds jekh patvaqo xaben
pesqe bare rajenqe, pesqe erutnenqe le
xelavdenqe aj le maj ikatutne
manuenqe e Galileaar,
22. thaj avindoj andre i hej la Irodiadaqi aj khelindoj, o Irdo aj kodola
save beenas mesele lea ajlile
laar. Tha o Irdo phends la hajaqe:
Mang manar so tu kames aj me dava
tuqe.
23. Thaj maj xals solax: Orso tu
mangesa manar me dava les tuqe, i k-o
dopa mirre thagaripnasar.
24. Thaj voj inklisti thaj puhls pe
daja: So te mangav? Thaj kodoja
phends laqe: O ero le Jonosqo le
Bolrnesqo.
25. Thaj butsigo, avindoj andre e
sigipnaa e thagarese, mangls voj
lesar, phenindoj: Kamav te des man-

14. Thaj unds o thagar, o Irdo,

palal o Isso e savesqo anav avilosas
but prinardo thaj phends ke o Jno
o Bolrno utils anar e mule thaj
anar kodoja keren pen zorkerimata
lesar.
15. Aver, paruvipnase, phenenas ke
vov si o Eli, thaj aver ke si
anglalvakrno vaj sar jekh anar le
anglalvakrne.
16. Tha o Irdo, aunidoj, phenelas:
O Jno si, si kodo(va), e savesqo ero
me hindem les; vov utilo
17. Kodolesqe o Irdo bihaldsas te
astaren le Joanes thaj phandadsas les
aj phandlsas les anar i Irodida /
Herodias, i uvli le Filiposqi pesqo
phral sav liasas la uvlqe o Irdo.
18. Anar kodoja o Jno phenelas le
Irodosqe: N-ati te lies la uvl tire
phralesqi.
19. Thaj i Irodida zorales n-atilas te
dikhel les aj kamelas te mudarel les,
tha voj n-atilas,
20. Sosar o Irdo traalas le Jonosar, anglindoj les sar jekhe ae vi
39

28. Thaj gelo kodova, aj hinds lesqo

ero an-o phandaipen aj ands les pa
jekh sina thaj dias les la hajaqe; thaj i
haj dias les pe dajaqe.
29. Thaj unindoj lesqe siklvne,
avile thaj vazdine o stto le Jonosqo
thaj thovde les an-jekh murmnto.
(O Mrko, VI: 14 29)

qe, akana akana, pa jekh tiri, o ero le

Jonosqo le Bolrnesqo.
26. Thaj o thagar xatrdils (avilo but
xolme) but, tha anar e solaxa thaj
va kodolene, savena beelas k-i
skafdi, na kamls te phenel na.
27. Thaj o thagar bihalds / trads
butsigo jekhe katanas / xelavdes te anel
lesqe o ero.

O Isso phirel p-i derv

doj p-i derv thaj sar paavelas e beresar. Thaj von darajle.
20. Tha o Isso phends lenqe: Me
sem, na daran!
21. Kad, kamenas te len Les an-o
bero. Thaj o bero avilo sigo ka-o than
karing von anas.
(O Jno, VI: 16 21)

16. Kana rtrds pes, Lesqe siklvne

ulile ka-i rig e dervqi.
17. Thaj ankliste an-jekh bero thaj
nakhenas i derv kati te an an-o
Kapernum. Kerdsas pes rt, thaj o
Isso sa i avilosas lene.
18. Phurdelas jekh zorali balval thaj i
derv sas ungali.
19. Palal so spidine kam deupan vaj
trnd stdie, dikhen le Isusos phirin-

40

E but kaj keren te avel maxrime o manu

15. Thaj o Ptro, dindoj anglal,
phends Lesqe: Ker amen te xatras
kadaja parbola.
16. Tha Vov phends: Vi tume sen
biangle?
17. Na xatren ke sa so avel andre ano muj al an-o per thaj inklel avri?
18. Tha kodola kaj inklen e mujesar
aven e ilesar thaj kodola si kola kaj
maxrinen e manues.
19. Ke anar o muj inklen: nasul
god, mudarimata, phiravimata le lubnna, bulqe phiravimata, orimata,
xoxavne phenimata, pupuimata.
20. Kadala sine kola kaj maxrinen e
manues; tha te xal e melale vastena
kadava na maxril e manues.
(O Mato, XV: 10 20)

10. Thaj akharindoj Pese le manuenqe butimaten, phends lenqe: Aunen thaj xatren:
11. Na so avel andre an-o muj maxril
le manues, tha so inklel mujesar,
kodova maxrisarel le manues.
12. Atni, paile Lese Pesqe siklvne aj phende Lesqe: 3anes ke e farisvur, kana aunde kadala lava, xoljle?
13. Thaj Vov, boldindoj, phends:
Orso votani, kaj na sas votanrdo Mirre
erosqe Dadesar avela cirdino avri
anar i phuv.
14. Mekhen len, von si korre ingrne,
save ingren avre korren; thaj te korro
korres ingrela sa le duj perena an-o
xanavipen.

O Isso hudel rigae o dujemujipen le manuenqo

1. Atni, kidinisajle Lese e farisvur aj varesode anar e lilrne, save
avilenas anar o Jerusalmo.

2. Thaj, dikhindoj varesaven, anar

Lesqe siklvne, ke xan manro e melale
vastena kad, bixalavde pana
von vakrenas:
41

dujemujena manualen, kad sar si

xramosardo: Kadava nardo del man
patv le vutena, tha lesqo ilo si dur
manar;
7. Tha bikhanesqo del man patv,
siklvindoj sikavimata save sine manuikane pornke.
8. Ke tume, mekhindoj rigae o
zorphenipen le Devlesqo, inkeren e
manuenqo dinipen-thovipen le khorenqo aj le taxtajenqo; thaj but aver
keren len, save miazon lena.
9. Thaj phenelas lenqe: But, but
ukar! tume hudine i pornka le
Devlesqi k-ati te inkeren tumaro
dinipen!
(O Mrko, VII: 1 9)

3. Anar kodoja ke le farisvur thaj

savorre judvur inkerindoj i kris le
phurenqi i xan i kana na xalaven
lahes penqe vasta;
4. ni kana aven palpale kaar o
pazri von i xan i kana i uren pen;
thaj si but thaj but aver but save resle
lene le phurenar te arakhen len: o
thovipen le taxtajenqo aj le khorenqo,
le xarkumaqe kakavnqo aj o uripen
le sovthanenqo.
5. Thaj puhle Les le farisvur aj le
lilrne: Sosar na an tire siklvne
palal o dinipen le phurenqo, tha xan
manro melale vastena?
6. Thaj Vov phends lenqe: Mito
anglevakrds o Isaa palal tumene,

O jekhto anglalphenipen le Isusosqo palal Pesqo meripen kaj avela maj palal
avela Vov mudardo aj an-o trinto
dves ivindla.
22. Thaj o Petro, lindoj Les jekhe
rigae, astards pes te opralphenel
lesqe, vakrindoj: Te avel Tut mla
Tuar, Devla!, kad te na mekhes te
avel Tua!

21. Atunrla, astards o Iss te

sikavel Pesqe siklvnenqe ke Vov
trebal te al k-o Jerusalmo, kaj te
tasavel Pes an-e kinuimata save avena
kaar le phure, kaar le ue raaja le
biboldenqe aj kaar le lilarne thaj kaj
42

26. Anar kodoja ke so avela trebutno

le manues kana si les o sasto sundal,
tha o d xasarela les? Vaj, so dela o
manu, paruvipnase, va pesqo d?
27. Kodolesqe so o havo le Manuesqo si te avel an-o barripen Pesqe
Dadesqo, Pesqe phakale svnturena;
thaj atni uzalpokinela svakone enesqe palal sose vov kerds.
28. aipnase, Me phenav tumenqe:
Si[ne] vni kodolenar save been
kathe aj save na merena i kana na
dikhena Le Manuesqe haves avindoj
Pesqe thagaripnase.
(O Mato, XVI: 21 28)

23. Thaj Vov, amboldindoj Pes,

vakrds le Petrosqe: 3a palal Mane,
Satanea!; tu san Manqe jekh barr kaj
del mujal vareso, anar kodoja tu na
keres god palal le Devlesqe but, tha
palal le manuenqe!
24. Atni o Isso phends Pesqe
siklvnenqe: Te kamel varekon te avel
palal Mane, te hudel pes pesar, te
liel pesqo truul thaj te avel palal
Mane.
25. Anar kodoja ke kodova savo
kamela te xastral pesqe pesqo trjo
xasarela les; tha kodova savo naalela
pesqo ivipen va Mane arakhela les.

Sar o muj le Isusosqo paruvdisajlo

28. Thaj opre-tele oxtone dvesene
palal kadala lava, lias le Petros, le
Jonos aj le Jakovos thaj anklisto p-o
plaj k-ati te rugil Pes.

29. Thaj sas kad ke, atni kana Vov

rugisarelas Pes, o sikavipen Pesqe mujesqo paruvdils aj Pesqo xurvipen
avilo parno aj strefinelas.

43

44

thaj e Iliesqe jekh; vov na anindoj so

phenel.
34. Thaj sar vov phenelas kadala lava,
kerdils jekh nro, kaj uhalinrds
len; thaj kodola kaj ahile tele - aj
dikhle len ke sas andre an-o nro darajlen.
35. Thaj jekh vak unds pes opral,
anar o nro, vakrindoj: Kadava si O
Kamlo Murro havo, Lesar te unen!
36. Thaj kana o vak nakhlo, o Isso
arakhls Pes krkorro. Thaj von ahile;
thaj kodole dvesene i phendine
khani nijekhesqe kodolenar dikhle
lenar.
(O Lka, IX: 28 36)

30. Thaj, dikh, duj mura denas dma

Lea; kadala sinesas o Mjse thaj o
Ile,
31. save, sikavindoj pen an-o aaripen, vakrenas palal Pesqo agor kaj
avela te pherel les e Jerusalimose.
32. Thaj o Ptro thaj aver kodola, save
sinesas jekhethanese lea, sasas len
phares kaar i lndri; thaj kana von
utile, dikhle Pesqi slva / ura aj le
dujen, beindoj Lea.
33. Thaj sas kad ke kana kadala
durrenas e Isusosar o Ptro phends le Isusosqe: Siklrnea, si amen
lahes te avas kathe; te keras trin
kherorre: Tuqe jekh, e Mojsesqe jekh

O sastripen jekhe kauke-lalesqo

16. Thaj Vov puhls le siklile manuen: Palal sose lien pen te puhen pen
lena?
17. Thaj dias Lesqe palpale jekh anar
o butipen le manuenqo: Siklrnea,
andinem Tue mirre haves, saves si
les lalo dxo.

14. Thaj avindoj von k-l siklvne,

dikhle jekh butipen le manuenqo trujal
lene thaj le siklile manuen, save
lienas pen k-l puhimata lena.
15. Thaj butsigo kana dikhle Les, o
butipen le manuenqo vakrdins pesqe
aj nals karing Lese te del les patv.
45

46

Patv, Devla!, utisar mirre bipatipnasqe!

25. Thaj o Isso, dikhindoj ke kidel
pes sigo o butipen le manuenqo,
zorales dias muj le biue duxosqe,
vakrindoj: Tu dxo, lalo aj kauko,
zorphenav tuqe: Inkli lesar thaj lese
te na maj des andre!
26. Thaj, ungardindoj aj izdraindoj
les zorales, o dxo inklisto avri; tha o
havo kerds pes sar mulo, kad ke but
ene phenenas ke mulo.
27. Thaj o Isso astards les e
vastesar aj vazdinds les opre; thaj
vov utils punrene.
28. Thaj palal ke Vov dias andre an-o
kher, e siklvne puhle Les, rigae,
makar lene: Sosar ame n-atisardm
te ankalavas les avri?
29. Thaj Vov phends lenqe: Kasave
bengen khanesar n-ati te inklel, tha
nmaj e rugipnaa aj anar o bokhalripen.
(O Mrko, IX: 14 29)

18. Thaj orkaj than kaj xutilel les,

hudel les tele phuve aj kerel zle
mujese, liarel pesqe danda aj ahel
morcome. Thaj phendem Tire siklvnenqe te ankalaven les lesar, tha von
n-atisarde.
19. O tu, bipataipnasqo nmo, i kana
te avav Me tumena? 3i kana te inkerav
Me tumen? Anen les Mane!
20. Aj andine les Lese. Thaj dikhindoj Les, o dxo butsigo izdrajls le
haves; thaj, perindoj tele k-i phuv,
marelas pes aj kerelas zle mujese.
21. Thaj puhls lesqe dades: Sode
vrmaar si kanaar si les kadava
nasvalipen? Thaj vov dias palpale:
havoripnasar.
22. Thaj butvar huds les vi an-i
jag, vi an-o pani te xasarel les. Tha te
atis vareso te keres, de amen vast
amenqe, te avel Tut kovloilo amenar.
23. Tha o Isso phends lesqe: Te tu
ati te pats, savorre si ajutne kodoles
kaj patl.
24. Thaj butsigo, o dad e havesqo
dindoj muj phends e asvinna:
47

48

O Isso phenel maj jekhvar palal pesqo meripen aj palal pesqo ividisaripen
manuenqo thaj mudarena Les, tha,
palal so mudarela Les, an-o trinto
dves, ivindla.
32. Von, paruvipnase, i xatrenas e
lava, tha traanas te puhen Les.
(O Mrko, IX: 3032)

30. Thaj inklindoj von kothar,

nakhlindoj anar i Galilea, Vov i
kamelas te anelas pes khonik.
31. Ke vov siklrelas Pesqe siklvnen
thaj phenelas lenqe ke o havo le
Manuesqo dela Pes an-e vasta le

Kon si o maj baro?

o maj palutno savorrenar thaj te sluil
savorrenqe.
36. Thaj lindoj jekhe haves, thovds
les makar lene; thaj, lindoj les
angale, phends lenqe:
37. Kodova kaj liela, an-o Murro
anav, jekhe haves kadalenar, Man
liel; thaj kodova kaj liel Man na Man
liel Man, tha Kodoles kaj bihalds
Man.
(O Mrko, IX: 3337)

33. Thaj avile an-o Kapernumo.

Thaj, avindoj von kherese, puhls
len: So vakrdenas makar tumene p-o
drom?
34. Thaj von ahenas, anar kodoja
ke, p-o drom, von xanas pumen, jekh
avrea, kon si lenar maj.
35. Thaj beindoj tele, akhards le
deudujen thaj phends lenqe: Kana
kamel varekon te avel o jekhto, te avel

49

O Isso, o uvindo pani

39. Phenelas kadala lava palal o
dho, kaj sas te lelas les kodola kaj
patna an-e lese; kodolesqe so o
Svnto Dho ve n-as dino, so o Isso
ve n-as uzalslavime.
(O Jno, VII: 3739)

37. An-o palutno ds, savo sas o baro

ds le praznikosqo, o Isso bels
punrene thaj dias muj: Kana varekas
si le tru te avel mane thaj te piel.
38. Kon patl an-e mane, anar lesqo
ilo thavdela len pherde uvinde pajesar, sar phends o Svnto Lil.

Sar strefinel o stto

krpo si dudrdo; tha kana tiri jakh si
nasul vi tiro krpo si tunrikrdo.
35. Kad, dikh te na avel tunriko i
dud tuar.
36. Kad maj dur, te sa tiro stto si
dudrdo, bi te avel les ni jekh rig
bidudrdi, atni sastes avela dudrdo.
(O Lka, XI: 33 36)

33. Khonik, dindoj jag jekhe momelqe, na thovel la an-jekh garavdo

than, ni te na avel dikhli, tha an-e
khangerqo tlo, k-ati te dikhen kodola
kaj den andre o dud.
34. Tiri jakh si o dudrno le truposqo.
Kana tiri jakh si ui vi o sasto tiro

I uvli astardi an-e kamipnasqo phiripen

1. Tha o Isso gelo ka-o baro praj le
Maslinenqo.

2. Tha an-o ds, but, but de texarin, avilo palem an-i Khangeri; thaj
50

zexalo te avel o jekhto kaj te hudel le

barrea lae.
8. Palal kod, dikhls tele palem thaj
xramosarelas le najea p-i phuv.
9. Kana aunde von kadala lava,
dikhle pen do ale an-o lenqo ilo thaj
inkliste avri, jekh palal jekhese,
irdindoj kaar le maj phure i ka-l
maj terne. Thaj o Isso ahilo krkorro
la uvla, savi beelas ano makar.
10. Tha o Isso utilo opre thaj, i
maj dikhlindoj khanikas, tha nmaj la
uvl, Vov phends laqe: 3uvli!e, kaj
si tire pukavne kaj kerde tut do ali?
Khonik i mards tut?
11. Khonik, Devl!a, phends Lesqe
voj. Thaj o Isso phends laqe: i me
i marav tut. 3a thaj te na maj keres
bezex!
(O Jno, VIII: 111)

sa le but manua avile Lese. Vov

bels tele thaj sikavelas lenqe.
3. Atni, e butangle thaj e Farisur andine Lesqe jekha uvl, so sas
astardi an-o butphiripen. Thovdine la
an-o makar le manuenqo.
4. Thaj phende le Isusosqe: Siklrne!a, kadaja uvli sas astardi kana
kerelas o butphiripen.
5. O Mjse, an-i Kris, phends
amenqe te mudaras barrena kadaln.
Tha Tu so phenes?
6. Tha von phenenas kadaja but k-ati
te zumaven Les thaj te keren Les doalo.
Tha o Isso mukhls o ero tele thaj
xramosarelas e najea p-i phuv.
7. Anar kodoja so von i aterdnas
te puhen Les, Vov utilo opre thaj
phends lenqe: Kon tumenar si bibe-

O Isso, i Dud e sundalesqi

12. O Isso ds lenqe dma palem thaj
phends lenqe: Me sem i Dud e
sundalesqi; kon avel palal mane i
51

phirela an-i rt, tha avela les i

ivipnasqi Dud.
13. Ka-o aundipen kadale lavenqo, e
Farisur phende Lesqe: Tu phenes

21. O Isso maj phends lenqe: Me

av thaj tume rodena Ma thaj merena
an-o tumaro bezex; kothe kaj Me
ava, tume n-ati aven.
22. Atni e bibolde phende: Tha i
avelas Les an-i godi te mudarel Pes,
kana Vov phenel: Kaj av Me, tume
nati aven!
23. Tume sen telal, phends lenqe
Vov; Me sem opral: tume sen anar
kadava sundal, Me i sem anar kadava
sundal.
24. Anar kodoja phendem tumenqe
so tume merena an-e tumare bezexa;
anar kodoja so, kana i patn ka Me
sem, merena ane tumare bezexa.
25. Kon san tu? phende Lesqe von.
O Isso phends lenqe: Sem so maj
anglal phendem tumenqe so Sem.
26. Si man but te phenav palal
tumene thaj te krisinarav tumene;
tha kodova kaj trads man si ao thaj
Me, so aundem Lesar, kodoja phenav
la lumqe.
27. Von i xatrenas so vakrelas
lenqe palal o Dad.
28. Tha o Isso phends lenqe: Kana vazdena e haves le manuesqo,

palal Tue krkorro; atni, tiro

phendipen na-i ao.
14. O Isso phends lenqe: Vi te phenav palal mane, sathaj murro phendipen si ao, kodolesqe so me anav
kaar avilem thaj kaj av; tha tume i
anen i kaar avav, i kaj av.
15. Tume keren kris palal dikhipen;
me i kerav kris khanikas.
16. Thaj vi te kerav kris, mirri kris si
ai, anar kod so i sem krkorro,
tha o Dad, savo trads man, si Mana.
17. An-i tumari Kris si xramosardo
so o phendipen duje manuenqo si
ao;
18. Atni, palal Mane krkorro
phenav Me thaj palal Mane phenel vi
o Dad, savo trads man.
19. Von phende Lesqe atni: Kaj si
tirro Dad? O Isso phends: Tume i
prinanen Man, i Man, i Mirre
Dades. Te prinanenas Ma Man, prinanenas vi Mirre Dades.
20. O Isso phends kadala lava kana
sikavelas an-i Khangeri an-o than kaj
sas o lovenqo moxton thaj khonik i
thovds o vast pe Lese, anar kod so
i avilosas Lesqo tmpo.
52

atn prinanena so Me sem thaj so

i kerav khani Manar krkorro, thaj
vakrav sar sikavds Man Murro
Dad.

29. Kodova kaj trads Man si Mana;

Vov i mukhls Man krkorro, anar
kodoja so savaxt Me kerav so Les
plal.
(O Jno, VIII: 1229)

I parbola palal o graniri thaj palal o farisvo

13. Thaj o graniri, dur beindoj, ni
e jakha na kamelas te vazdel len karing
o ri, tha marelas pesqo kolin,
phenindoj: Devla, av bare kovleilea,
kodolesqe me sem bezexalo!
14. Me vakrav tumenqe: Kadava
xulisto pesqe kherese maj ardo sar
xulisto kodova. Anar kodoja ke
kodova kaj uarel pes pes avela telrdo,
tha kodova kaj telrel pes avela
uardo.
(O Lka, XVIII: 9 14)

9. Thaj va nesave save patnas pen

ke von sine ae, thaj prasanas le
averen, phends kadaja parbola:
10. Duj ene inkliste opre k-i khangeri
k-ati te molisaren pen: jekh farisvo
thaj aver - jekh graniri.
11. O farisvo, beindoj pe punrene,
kad rugisarelas pese: Devla, naisarav
Tuqe, kodolesqe ke me i sem sar si le
kolaver manua, xalxavne, biae, kaj
phiren le lubnna vaj sine sar si
kadava graniri;
12. me bokhalrav man duj var p-o
kurko, dav i deto rig anar savorre
but, save me kerav len.

53

O Isso akhards le haven Lese

kodoja ke o thagaripen le Devlesqo
avela kodolen sar lene.
17. aipnase vakrav tumenqe: kon
na liela o thagaripen le Devlesqo sar
jekh havorro, na avela andre, lae.
(O Lka, XVIII: 15 17)

15. Thaj anenas Lese vi le havorren,

te azbal Pes lenar. Thaj e siklvne,
dikhindoj, xoljajle kodolen kaj anenas
len.
16. Tha o Isso akhards len Pesar,
vakrindoj: Mukhen le havorren te
aven Mane thaj na ahoven len, anar

O barvalo manu
si tut thaj rigr le ororrenqe thaj avela
tut miriklin an-o devel; thaj av, phir
palal Mane!
23. Thaj vov, aunindoj kad, avilo
biloalo, anar kodoja ke vov sas but
barvalo.
24. Thaj, dikhindoj les o Isso ke vov
avilo biloalo, phends: Kodola kaj si
len barvalimata but phares von dena
andre an-e Devlesqo Thagaripen!
25. Anar kodoja ke maj lokhorres si
te nakhel jekh kamla anar le kana e
suvqe sar te avel andre o barvalo ane Devlesqo Thagaripen!

18. Thaj puhls Les jekh uoraj,

vakrindoj: Lahea siklrnea, so te
kerav te avel man o savaxtutno ivipen?
19. Sosar phenes Manqe lahea?
Khonik nana-i laho, nmaj jekh, O
Devel.
20. Prinares le pornke: Te na phires
banges avere uvla, te na mudares,
te na ores, te na ares banges, de
patv tire dades aj tire daja.
21. Thaj vov phends: Sa kadala me
arakhlem len mirre ternipnasar.
22. Tha aunindoj o Isso, phends
lesqe: Maj jekh nana-i tut: Bikin sa so
54

29. Thaj Vov phends lenqe: aipnase vakrav tumenqe: Nana-i ni

jekh kaj mekhls kher, uvl, phralen
vaj haven va o thagaripen le
Devlesqo,
30. save te na lien po but, an-i
akanutni vrma, thaj an-i vrma savi /
kaj si te avel savaxtutno ivipen.
(O Lka, XVIII: 18 30)

26. Thaj kodola save aunenas phendine: Thaj kon ati te xastral pes?
27. Thaj Vov phends: Kodola save
nati te keren len e manua kerel len o
Devel.
28. Thaj o Ptro vakrds: Dikh, ame,
mukhindoj sa amare but, gelm palal
Tue.

So mangen o Jkovo thaj o Jno

39. Thaj von phendine Lesqe: Ati.
Thaj o Isso vakrdins lenqe: aipnase, o taxtaj savo Me piav les piena
les tume thaj e bolipnaa, savea Me
bolav Man tume bolena tumen.
40. Tha te been k-i Mirri ai rig vaj
k-i Mirri bangi rig n-ati Me te dav
kadava, anar kodoja ke si dino
kodolenqe, kaj anglekerdine pen.
41. Thaj, aunindoj kodole le de
xolisajle le Jakovos aj le Jonos.
42. Thaj o Isso, akharindoj len Pese,
vakrds lenqe: 3anen ke kodola save
patn pen vazdne le nmurenqe rajaren

35. Thaj avile Lese o Jkovo thaj o

Jno e have le Zevedevosqe
phenindoj: Siklrnea, ame kamas te
keres Tu amenqe kodoja so ame ka
mangas la Tuar.
36. Thaj Vov vakrds lenqe: So
kamen te kerav Me tumenqe?
37. Thaj von phende Lesqe: Mukh
amen te beas jekh k-i Tiri daxni rig aj
aver k-i Tiri zervi rig va Tiro aaripen.
38. Thaj o Isso phends lenqe: Na
anen te mangen. Tume ati te pien o
taxtaj kaj Me piav les aj te bolen tumen
e bilipnasqe pana, savea Me bolav
Man:
55

len thaj e maj bare lenar len si len sa

kadala;
43. tha makar tumene te na avel
kad, tha kodova savo ka kamel te
avel baro makar tumene te avel
tumaro sluitro.

44. Thaj kodova kaj kamela te avel o

jekhto makar tumene te avel e
savorenqi slga;
45. Anar kodoja ke so ni e
Manuesqo havo na avilo te sluin
Lesqe, tha Vov te sluil aj te del Pesqo
ivipen va o uzalpokinipen le butnqo.
(O Mrko, X: 35 45)

O Isso sastrel le korres, le Bartimeos

48. Thaj but kule len te phanden o
muj; vov po but zorales ingardelas:
havea Davidosqo, av kovlo mana!
49. Thaj o Isso avilo pae aj phends: Akharen les! Thaj akharde von le
korres, vakrindoj: Troma, uti opre;
akharel tut
50. Thaj o korro, dindoj tele pesqi
thalik lesar thaj utindoj pe punrene,
avilo le Isusose.
(O Mrko, X: 46 50)

46. Thaj avilo an-o Jerihno. Thaj,

aindoj Vov anar o Jerihno pe
siklvnena thaj bare manuenqe
butipnaa, o Bartimeo, o korro o
havo le Timevosqo beelas
mangavindoj k-e dromesqi rig.
47. Thaj aunindoj ke si o Isso o
Nazaretosqo astards te ingardel aj te
phenel: Isusea, havea le Davidosqo,
av kovlo mana!

56

O avilipen andre an-o Jerusalmo

8. Thaj le maj but anar e manuenqo butipen hudenas penqe
gada p-o drom, thaj aver hinenas
krnge rukhenar aj thovenas len p-o
drom;
9. Thaj e enenqe butimata save
anas anglal Lese aj kodola kaj avenas
palal Lese ingardenas, vakrindoj:
Osana le haves le Davidosqe;
lahesvakrdino si kodova so avel
Devlesqe Navese! Osana kodolene
opral!
10. Thaj, avindoj Vov an-o Jerusalmo, e ene anar i sasti diz peravde
pen, phenindoj: Kon si Kadava?
11. Thaj e enenqe butimata phenenas: Kadava si o Isso, o anglalvakrno anar o Nazarto e Galileaqo!
12. Thaj avils andre, an-i khangeri,
o Isso thaj dins avri le savorren kaj
bikinenas aj kinenas an-i khangeri aj
dias mujal e mesel le lovenqe paruvnenqe aj e bealn kodolenqe, save
bikinenas pelistren.

1. Thaj kana paile e Jerusalimosar

aj avile k-o Betfge karing o Plajin le
Olivlnqo atn o Isso trads duje
siklvnen,
2. vakrindoj lenqe: 3an an-o gav,
kaj si anglal tumene thaj butsigo
arakhena jekha xern, kaj si phandli
thaj jekhe khures laa; Putaren laqo
kmbo thaj anen la Mane.
3. Thaj kana ka phenel tumenqe
varekon vareso phenena lesqe ke von
si trebutne le Rajesqe; aj bihalela len
butsigo.
4. Thaj kadaja kerds pes va te
pherel pes kodoja dma, kaj sas
vakrdini anar o anglalvakrno, savo
phenel:
5. Phenen la Sionosqe hajaqe: Dikh,
Tiro Thagar avel tue kovlo thaj
beindoj e xern aj e khures o xurdo
kadalaqo kaj cirdel.
6. Thaj, aindoj e siklvne aj kerindoj kad sar zorphends lenqe o Isso,
7. Andine la xern aj le khures aj
thovde len pe xurvimata, tha Vov
bels len.
57

13. thaj phends lenqe: Xramosardo

si: Murro kher - rugisaripnasqo kher
akharela pes; tha tume kerdine les jekh
telutno drom le orenqo aj le
mudarnenqo?
14. Thaj avile Lese an-i khangeri
korre aj bange manua thaj Vov sastrds
len.
15. Thaj dikhindoj e oprutneraaja aj e
lilarne le uzalukar but, save kerds
len aj le havorren kaj ingardenas e
khangere aj phenenas: Osana le

havesqe le Davidosqe! Avile

xolriko, xolisajle
16. aj phendine Lesqe: Tu unes so
phenen kadala? Thaj o Isso vakrds
lenqe: Va. Tume na dikhle an-o lil
nijekhvar ke anar o muj le
havorrenqo thaj kodolenqo kaj pien
ui tu anglekerdn Tuqe aaripen?
17. Thaj, mekhindoj len, inklisto
(avri) anar i filtin, k-i Betnia, thaj
ahilo kothe te rtrel.
(O Mato, XXI: 1 17)

E biavesqi parbola e thagaresqe havesqo

xaben; mirre guruvorren aj kodole
thulrden si hinrde aj savorre but si
gtime anglalkerde. Aven k-o abv!
5. Tha von, bi te lien sma, gele
kad, jekh k-i pesqi buxliphuv, aver
pesqe bikipnasqe thanese;
6. thaj kolaver, astarindoj pe sluitoren, dine len p-o laavo aj mudarde
len.

1. Thaj dindoj palal, O Isso

vakrds lenqe palem an-e parbole,
phenindoj:
2. Sas miazutno e eresqo thagaripen
e manuesqe-thagaresqe, savo kerds
abv pesqe havesqe.
3. Thaj trads pesqe pe sluitoren te
akharen biavese kodolen save sas
akharde, tha von i kamle te aven.
4. Nevesar, trads aver sluitoren,
phenindoj: Vakren kodolenqe, le
akhardenqe: Dikh, me anglekerdem o
58

si avri! Kothe avela pesqo rovipen aj o

moripen pe dandenqo.
14. Ke but sine akahrde, tha zlaga si
alosarde.
15. Atni, aindoj e farisvur, kerdine svto sar te astaren Les e lavena.
16. Thaj bihalde Lese lenqe siklvnen, khetanes le irodiena, phenindoj: Siklrnea, ame anas ke san
ao aj aipnase sikaves o drom
Le Devlesqo bi te lies sma
khanikasar kon si, anar kodoja ke
Tu na rodes te dikhes o muj le
manuenqo.
17. Vakr kad amenqe: So pats Tu,
si te das vaj te na das dinimata le
Cezaresqe?
18. Thaj o Isso, prinarindoj lenqo
astaripen, dias lenqe palpale: Sosar
zumaven man, manualen dujemujena?
19. Sikaven Manqe o lovo dinipnasqo.
Thaj von andine Lesqe jekh dinro.
20. Kasqe si o xramosaripen aj o muj
save si les?

7. Thaj unindoj kodova thagar xolisajlo; thaj, tradindoj pesqe xelavdlinn,

mudarde kodole mudarnen aj dine jag
lenqe dizaqe.
8. Atni phends karing pe sluitr: O biav si anglalkerdo, tha kodola
save sas akharde na sas e maj Sartrebutne manua.
9. 3an, kad, k-e dromenqe truulrimata thaj kozom saven tume arakhena
len, akharen len te aven k-o abv.
10. Thaj, inklindoj kodola manua k-l
dromenqe truulrimata, akharde savorren, kozom von arakhle len, vi le
ungalen, vi le lahen, aj pherdilo kher
e biavesqo e akhardena.
11. Tha o thagar, avindoj andre te
dikhel pe akharden, dikhls kothe jekhe
manues, saves na sas les biavesqo
xurvipen
12. thaj phends lesqe: Amala, sar tu
aviln kathe, andre, bi te avel tut
biavesqo raxami? Vov, paruvipnase,
ahilo moa.
13. Atni o thagar phends le
sluitorenqe: Phanden les punrenar aj
le vastenar, len les khatesar aj
huden les an-o maj kalo tunriko ke
59

21. Von phende: Le Cezarosqe.

Atni, Vov phends lenqe: Den le
Cezarosqe so sine e Cezarosqe aj le
Devlesqe so sine le Devlesqe!

22. Thaj aunindoj von kadala, von

ahile thaj, mekhindoj Les, gele-ar.
(O Mato, XXII: 1 22)

O maj baro zorphenipen

32. Thaj phends Lesqe o lilarno:
Mito, Siklrnea; si aes so Tu
phendn ke jekh si o Devel thaj nana-i
aver avrl Lese.
33. Thaj te ajls Lesar anar
savorro tiro ilo, anar savorro tiro d,
anar savorri tiri god thaj anar
savorri tiri zor thaj te ajls tire
pautnesar sar tuar sine po / maj but
savorre thabarimata aj ratvalimata.
34. Thaj o Isso, dikhindoj ke ambolds Lesqe e xatripnaa / godpnaa,
vakrds lesqe: i san dur e Devlesqe
Thagaripnasar! Thaj khonik na maj
tromalas te puhel Les.
(O Mrko, XII: 28 34)

28. Thaj jekh anar le lilarne, savo

aundsas len puhindoj pen makar
lene, thaj - dikhindoj so ukar dias
lenqe palpale Vov pailo Lese aj
puhls Les: savo zorphenipen si o maj
jekhto savorrenar?
29. O Isso dias lesqe palpale ke o
jekhto si: un, Israelea, amaro Raj
Devel si o korkoro Raj;
30. Thaj: Te ajls tire Rajesar le
Devlesar anar savorro tiro ilo,
anar savorro tiro d, anar savorri
tiri god thaj anar savorri tiri zor.
Kadala si o maj jekhto zorphenipen.
31. Thaj o dujto zorphenipen si: Te
ajls tire pautnesar sar tuar.Aver
zorphenipen maj baro kadalesar nana-i.

60

O lovo la phivlqo
4. Kodolesqe, savorre kadala save
dine, anar penqo uzalbarvalipen
hudine; kadaja, paruvipnase, anar
pesqo orroripen, hudinds sa so sas
la, sa kaar pesqo muj.
(O Lka, XXI: 1 4)

1. Thaj dikhindoj bare dikhipnaa,

dikhls le barvalen, hudindoj penqe
dinimata an-e moxtonorra la milaqe.
2. Thaj dikhls vi jekhe orre phivl,
hudindoj kothe duj lovorre;
3. Thaj phends: aipen phenav Me
tumenqe ke kadaja orri phivli huds
maj but savorrenar.

Nasulimata aj mudarimata
10. Atni phends lenqe: Sel avela
kntra averese thaj thagaripen vazdela
pes opral avere thagaripnase;
11. thaj bare phuvizdraimata avena
thaj, nesave thanene, vi bokhalipen aj
pnur; aj daraimata avena aj bare
sikavimata / smnur anar o ros.
12. Thaj, maj anglal kadale savorrene, thovena tumen penqe vasta aj
naavena tumen, dindoj tumen k-l
khanger aj k-l phandaimata, e zora
ingerindoj tumen e thagarene aj
barerajene anar i kuza Munre anavesqi.

7. Thaj von puhle Les, vakrindoj:

Siklrnea, tha kana avena kadala?
Thaj savo si o sikavipen kana von
avena te aven?
8. Vov phends lenqe: Dikhen te na
aven paxoxavde; kodolesqe so but
avena Mirre anavese, vakrindoj: Me
sem! thaj i vrma paili!Na an palal
lene!
9. Thaj kana unena palal e marimata
thaj palal e ingara, te na aven traavde
/ traajle, kodolesqe so maj anglal
kadala trebal te aven, tha o agor na
avela butsigo.
61

16. Thaj avena pukavde vi pumare

dadenar aj dejanar, vi le phralenar,
vi ratpautnenar, vi amalenar aj
mudarena anar tumene,
17. Aj savorrenar avena meripnase
dikhle anar Murro anav;
18. Tha bala tumare erenar na
xasarena.
19. Anar tumaro ruvdipen tume arakhena tumare od.
(O Lka, XXI: 7 19)

13. Thaj te avel kadaja but tumenqe

sar jekh aaripnasqi okzia;
14. thoven, kad, an-e tumare ile te
na roden maj aglal so tumedena
palpale;
15. anar kodoja ke Me dava tumenqe
muj aj godpen, aj savorre tumare
mamujutne manua n-ati te been
angalal kadala bute, tha ni te del
palpale k-l puhimata.

O Isso phenel palal sar avela peravdi i khangeri

21. Atni, kodola anar i Juda te naen
an-e plajina, kodola kaj sine an-o
Jerusalmo te inklen lesar, aj kodola kaj si
p-i buxliphuv te aven andre, an-o fros.
22. Anar kodoja ke kadala si e dvesa
e pokinipnasqe, kana trebal te pheren pen
savorre save sas xramosarde.
23. Tha orre kodolenar, kaj avena
phar vaj dena ui le havorrenqe an-e
kodola dvesa! Anar kodoja ke baro
marzo avela p-i phuv aj xoli kadale
narodos.

5. Thaj atni, kana nesave vakrenas palal i khangeri, so si barvalrdi ukare barrena aj dinimatena,
Vov phends:
6. Avena vi dvesa kana anar sose
tuem dikhen na ahela barr p-o barr,
kaj te na avel peravdo.
(O Lka, XXI: 5 6)
20. Thaj kana dikhena o Jerusalmo ke
si trujalisardo le xarkumarenar, atni
te anen ke pailo lesqo xasaripen.
62

24. Thaj perena telal o hinipen e

xanresqo aj avena ingerde astarde
anar savorre nmur, aj o Jerusalmo
avela utavdo telal punrene sa le

nmurenqe, i kana i vrma le nmurenqi pherela pes.

(O Lka, XXI: 20 24)

Sar avela o havo le Manuesqo

27. Thaj atni dikhena le Manuesqo
haves, avindoj tele p-o jekh maruth,
bare zora aj bare aaripnaa.
28. Thaj kadala kana astarena te aven,
astaren zor aj uaren pumare ere, anar kodoja ke tumaro palalpokinipen
pall.
(O Lka, XXI: 25 28)

25. Thaj avena khamasqe sikavimata,

an-o kham, an-o hon aj an-e erxen, tha p-i phuv avela tra makar e
manua thaj bixatripen anar o ba e
dervaqo aj le talazurenqo.
26. Thaj e manua merena anar i tra
aj anar o aukripen kodolenqo, save
kamen te aven opral o sundal; kodolesqe ke e eresqe zora izdrana.

O siklripen palal i fga aj savorre rukha

32. aes vakrav Me tumenqe ke
kadava nmo na nakhela i kana
savorre kadala na avena.
33. O ro aj i phuv nakhena, tha
Mirre lava i nakhena.
(O Lka, XXI: 29 33)

29. Thaj phende lenqe jekh parbola:

Dikhen i fga aj savorre rukha:
30. kana patrinren, vi tume tumenar
anen, dikhindoj len, ke o milaj pall.
31. Kad vi tume, kana dikhena tume
len ke paln, te anen ke e Devlesqo
thagaripen si pae.
63

Trebal te dikhen bare dikhipnaa

xastran kadalenar, kaj si te aven, aj te
been anglal o havo le Manuesqo.
37. Thaj dvesese Vov sas khangere, kaj siklrelas, thaj rte,
inklindoj avri, nakhelas la (i rt) p-o
plajin, kaj si anavrdo o plajin le
Olivnenqo / Maslinenqo.
38. Thaj o sasto nardos avelas but
rno Lese, khangere, te unel Les.
(O Lka, XXI: 34 38)

34. Te dikhen te na aven phare tumare

ile kaar o but xamos aj pimos, vaj
anar e trajosqe gre, thaj te avel
kodova dves te resel tumene bi te
anen,
35. anar kodoja ke vov avela sar jekh
buxlokhuvipen, kaj mekhele tele opral
savorrene, kaj been p-o muj e saste
phuvqo.
36. Kad, aven bare dikhipnaa, rugisarindoj tumen te aven zorale aj te

I parami palal le de patvale ue haja

5. Tha, na avindoj kana trebulas o
amutro, pele von sovipnasqe aj sute
savorre.
6. Thaj k-o makar e rtqo, akhardine: Dikhen, avel o amutro!, inklen
avri anglal lese!
7. Atni, savorre kodola ue haja
utile thaj ukarrde penqe kndele.
8. Thaj kodola dile phendine le
godvernqe: Den amenqe anar tuma-

1. Atni e erurenqo thagaripen

miazela dee patvale ue hajana,
save liindoj penqe lunkrne inkliste
te aukeren le amutres.
2. Tha pan lenar sasas bi godqe,
thaj pan sasas godver.
3. Kodola dile, liindoj penqe e
kndele, na line pena vi o zet.
4. Thaj kodola godver, jekhethanese le kandelena, line vi o zet an-e
pir.
64

11. Maj palal, resle vi le kodola

haja, phenindoj: Raja, Raja, putar
amenqe o udar!
12. Thaj vov, dindoj lenqe palpale,
phends lenqe: aipnase phenav tumenqe, me i prinarav tumen!
13. Kodolesqe, been ungade, ke
tume na anen o dves, ni o so
savese E Devlesqo havo avela.
(O Mato, XXV: 113)

ro zet, kodolesqe ke amare kndele merena.

9. Tha kodola godver haja dine
lenqe palpale, phenindoj: Na, anar
kodoja ke aj te na resel ni amenqe,
ni tumenqe. Po ukar si te an tume
karing kodola kaj bikinen aj te kinen
tumenqe.
10. Kad, telrindoj von te kinen,
avilo o amutro, thaj kodola kaj sas
anglekerde avile lea andre, biavese,
aj phands pes o udar.

I kris kaj avela maj palal

34. Atni, o Thagar, phenela kodolenqe Pesqe ae rigaar: Aven lahesvakrdine Mirre Dadesqe, lien o thagaripen savo sas anglekerdo va tumene, kaar o keripen la lumqo.
35. Anar kodoja ke bokhalrdem aj
tume dine Manqe te xav; trualo semas
thaj tume dine Man te piav; Me semas
krkorro, avere thanesar, aj tume line
Man;

31. Thaj kana avela E Manuesqo

havo an-e Pesqo aaripen thaj
savorre phakalesvntur Lea, atni
beela p-o skamin pesqe aaripnasqo.
32. Thaj kidena pen anglal Lese
savorre nmur thaj ulavela len jekhen
avrenar, kad sar (x)ulavel o bakrri
le bakrn le buznnar.
33. Thaj avena thovdine e bakrn
Pesqe daxne rigae, aj le buznn Pesqe
zerve rigae.
65

42. Ke bokhajlem thaj tume na dine

Man(qe) te xav; Me truajlem thaj i
dine Man te piav;
43. krkorro semas, avere thanesar,
thaj tume na line Man, nango thaj na
xurvde Man; nasvalo aj an-o
phandaipen thaj tume na rodinde
Man.
44. Atni, dena palpale vi von,
vakrindoj: Devla, kana ame dikhlm
Tut bokhalo vaj trualo, vaj krkorro
avilo avere thanesar, vaj nango, vaj
nasvalo aj an-o phandaipen thaj ame
na dinm vast Tut?
45. Atni dela palpale lenqe, phenindoj: aipen vakrav tumenqe, ke,
na kerindoj o lahipen jekhesqe anar
but tikne Mirre phrala, ni Manqe
tume na kerde.
46. Thaj ana kadala k-o savaxtutno
zorbihalipen, thaj e ae k-o savaxtutno trjo.
(O Mato, XXV: 31 46)

36. Nango semas thaj tume xurvde

Man; nasvalo thaj rodinde Man; an-o
phandaipen thaj tume avile Mane.
37. Atni, dena palpale Lesqe e
ae, vakrindoj: Devla, kana ame
dikhlm Tut bokhalo aj dinm Tuqe te
xas? Vaj trualo aj dinm Tuqe te pies?
38. vaj kana ame dikhlm Tut sar
jekhe streinos aj ame liam Tut, vaj
nango thaj ame xurvdm Tut?
39. vaj kana ame dikhlm Tut nasvalo
vaj an-o phandaipen aj ame avilm
Tue?
40. Thaj dindoj palpale, O thagar
phenela lenqe: aipen vakrav
tumenqe, ke, anar kodoja ke kerde
jekhesqe anar but tikne Mirre phrala,
Manqe tume kerde.
41. Atni phenela vi kodolenqe, kaj
been an-i zervi rig: 3an-ar Manar,
armandinealen, an-i savaxtutni jag,
kaj si anglalkerdi va o Beng aj va
pesqe phakale.

66

O Isso ka-o przniko e Nevripnasqo

lela len zora anar o vast Mirre
Dadesqo.
30. Me thaj o Dad jekh sam.
31. Atni e bibolde palem line barr
kati te mudaren Les.
32. O Isso phends lenqe: Sikavdem tumenqe but lahe but save aven
kaar Murro Dad; anar save kadala
but huden barrena Mane?
33. E bibolde phende lesqe: Na anar
jekh lahi but huds ame barrena ane Tue, tha anar ungale lava thaj anar
kodoja k Tu, kaj san jekh manu, keres
Tut Del.
34. O Isso phends lenqe: i si
xramosardo an-i tumari Kris: Me
phendem: Sen tume Devla?
35. Kana i Kris anavrds Devlen,
kodolen savenqe O Lav le Devlesqo
vakrds lenqe thaj o Svnto Lil nati
te avel khoslo ,
36. sar phenen tume Kodolesar,
saves o Dad svuncosards Les thaj
37. trads Les an-o sundal? Thaj
kadaja kodolesqe so Me phendem:
Sem o havo le Devlesqo?

22. An-o Jerusalmo kerelas pes

atni o przniko le Nevripnasqo la
Khangerqo. Sas ivend.
23. Thaj o Isso phirelas an-i Khangeri an-o udarorro le Solomonosqo.
24. E bibolde hute Les an-o makar
thaj phende lesqe: 3i kana sa ingeres
amare ile bi te maren? Kana tu san o
Xristso, phen amenqe zorales, vrta!
25. Phendem tumenqe, vakrds
lenqe o Isso, thaj i patn. E but
save kerav len Me, an-o anav Mirre
Dadesqo, von phenen krkorre Manar.
26. Tha tume i patn, anar kodoja
k, sar phendem tumenqe, i sen anar
Mirre bakr.
27. Mirre bakr aunen Murro vak;
Me prinanav len thaj von aven palal
Mane.
28. Me dav lenqe savaxtuno ivipen,
nijekhvar i merena thaj khonik i lela
len zora anar Murro vast.
29. Murro Dad, savo ds manqe len, si
maj baro savorrenar; thaj khonik i
67

41. Tha von, kana aunde kadala

lava, rodenas palem te astaren Les, tha
Vov xastrajls anar lenqo vast.
(O Jno, X: 2239)

38. Kana i kerav e but Mirre Dadesqe, te na patn Man.

39. Tha kana kerav len, vi te na
patna Ma Man, patn kadala but,
40. k-ati te aresen te prinanen thaj te
anen so o Dad si an-e Mane thaj
Me sem an-o Dad.

68

O utaripen e Lazarosqo
vur te mudaren Tut barrena thaj
amboldes Tut ani Judea?
9. O Isso phends: Na-i deuduj
sur an-o ds? Kana phirel varekon
dse i del pes mujal, anar kodoja so
dikhel i Dud e lumqi;
10. Tha kana phirel rte, ambladol
(del pes mujal), anar kod k na-i les i
Dud an-e Lese.
11. Palal so phends kadala lava,
phends: O Lzaro, amaro amal, sovel,
tha av te utavav les anar i lndri.
12. E siklvne phende Lesqe: Devl!a,
te sovela, kerela pes mito.
13. O Isso dasas dma palal lesqo
meripen, tha von patnas k delas
dma pa-o vrmaqo ahilipen so avel
palal i lndri.
14. Atn, o Isso phends lenqe vrta: O Lzaro mulo.
15. Thaj sem loalo k i semas kothe,
anar tumene, k-ati te patn. Tha,
akana, hjde te as Lese.
16. Atni o Tma, o phendo Sajekh
phral, phends averenqe siklvnenqe:
Hjde te as vi amen te meras lea!

1. Jekh nesavo Lzaro, anar i

Betnia o gav la Mariaqo thaj la Martaqo, laqi phen sas nasvalo.
2. I Mara sas kodoja kaj makhls le
Devles miroa thaj khosls Lesqe
punre pesqe balena, thaj o Lzaro, o
nasvalo, sas laqo phral.
3. E phen sas tradine ka-o Isso te
phenen Lesqe: Devl!a, dikh-ar kakodova, saves but Tu kames les sar
jekhe amales, si nasvalo.
4. Tha o Isso, kana aunds kad,
phends: Kadava nasvalipen na-i
karing o meripen, tha si karing i slva
le Devlesqi, anar kodoja so o havo le
Devlesqo te avel but slavime laar.
5. Thaj o Isso but kamelas la Marta
thaj laqe phen thaj le Lazaros.
6. Atn, kana aunds k o Lzaro
si nasvalo, maj bels duj ds an-o
than kaj sas
7. thaj k-o agor phends le siklvnenqe: Hjde te amboldas amen palem
an-i Judea.
8. Siklrne!a, phende Lesqe e siklvne, akana, akanaar, rodenas e do69

27. Ova, Devl!a, phends Lesqe,

patv k tu san o Xristso, o havo le
Devlesqo, savo trebalas te avel an-o
sundal.
28. Palal so phends kadala lava, geli
thaj akhards oral pesqa phen, la
Maria, thaj phends laqe: Avilo o
siklrno thaj akharel Tut.
29. I Mara, sar aunds, utili sigo
thaj geli Lese.
30. Anar kodoja k o Isso ink i
hutsas pes an-o gav, tha sas an-o
than kaj avilosas i Mrta anglal Lese.
31. E dovur, save sas la Mariaa
an-o kher thaj zorrenas la, kana
dikhle la so utili sigo thaj so anklelas
avri, gele palal lae, anar kodoja so
phenenas: 3al ka-o murmnto, kati
te rovel kothe.
32. I Mara, kana aresli ka-o than kaj
sas o Isso, thaj dikhls Les, hud pes
ka-Lesqe punre thaj phends Lesqe:
Devl!a, te avilinosas kathe, n-as ke
mulinosas murro phral!
33. O Isso kana dikhls la ruvindoj,
la thaj le idoven kaj avilesas laa,
kids pes an-e Pesqo dho, thaj Pesqi
god avili phari.

17. Tha, akana avilo o Isso, aunds

k o Lzaro sas tar e dsene an-o
murmnto (limri).
18. Thaj, anar kodoja k i Betnia
sas pae e Jerusalimosar, kam ka-l
deupan stdie,
19. But anar le dovur avilesas kai
Mrta thaj ka-e Mara, k-ati te zorrel
len an-o meripen lenqo pralesqo.
20. Kana aunds i Mrta so avel o
Isso, anklisti anglal Lese; Tha i
Mara beelas an-o kher.
21. I Mrta phends e Isusosqe:
Devl!a, te avilosas kathe, n-as te
mulinosas murro phral!
22. Tha vi akana anav so oriso Manges kaar o Del, o Del dela Tuqe.
23. O Isso phends laqe: Tiro phral
utela.
24. 3anav, phends Lesqe i Mrta,
ka utela, an-o palutno ds.
25. O Isso phends laqe: Me sem o
utipen thaj o ivipen. Kon patl an-e
Mane, vi te mulinosas, ivisarela.
26. Thaj orikon ivisarel thaj patl
an-e Mane i merel ni jekhvar. Pats
tu kadaja but?
70

naisarav / palikerav Tuqe so aundn

man.
42. 3anav so orikana aunes Man;
Tha dav dma kad anarel but
manua save been trujal, kati te
patn so Tu tradn Man.
43. Palal so phends kadala lava, Vov
dias muj zorales: Lazare!a, ankli avri!
44. Thaj o mulo anklisto avri e vastena thaj e punrena phangle e drzena, thaj le mujea thovdino jekhe
pitirea. O Isso phends lenqe: Den
les drom, thaj mekhen les te al!
45. But anarl dovur, kaj avilesas kai Mara, kana dikhle so kerds
o Isso, patje Lese.
46. Tha nesave lenar gele kal
farisvur thaj phende lenqe so kerds
o Isso.
(O Jno, XI: 146)

34. Thaj phends: Kaj thovdn les?

Devl!a, phende Lesqe von, av Tha
dikh!
35. O Isso rovelas.
36. Atni e dovur phende: Dikh
so but kamelas les!
37. Tha nesave lenar phende: Vov,
savo putards e jakha le korresqe, n-ati
sards te kerel so ni kadava manu te
na merel?
38. O Isso kidilo palem an-e Pese
thaj gelo ka-o murmnto. O murmnto
sas jekh grta thaj k-o laqo giripen sas
thovdino jekh barr.
39. Den o barr jekhe rigae! phends o Isso. I Mrta, i phen e mulesqi,
phends Lesqe: Devl!a, khandel phares, so si mulo tar e dsene.
40. O Isso phends laqe: i phendem tuqe so kana patsa dikhesa i slva
e Devlesqi?
41. Line o barr kaar o than kaj
pallas o mulo. Thaj o Isso vazds e
jakha opre thaj phends: Devl!a,

71

I Mara horel Lesqe mro p-e punre

kodoja kesas jekh or tha, sar jekh kaj
ingerelas o lovenqo gonorro lelas vov
so thovelas pes lese.
7. Tha o Isso phends: Mekh la
kodolesqe so voj thovd les rigae
anar va murro praxopnasqo dves.
8. Le horren si tumen tumena
orikana, tha Me i sem orikana tumenar.
9. Jekh baro kidipen e idovnenar
aunde so o Isso sas an-i Betnia
thaj avile kothe, na nmaj anar Isso,
tha vi te dikhen le Lazaros, saves
utavdsas les e mulenar.
10. E maj erutne raaja phende zorales so trebal te mudaren vi le Lazaros,
11. kodolesqe anar lese but dovur telrenas-ar lenar thaj patnas
an-o Isso.
(O Jno, XII: 111)

1. ove dsena anglal i Patradi, o

Isso avilo an-i Betnia, kaj sas o
Lzaro mulo thaj saves utavdsas les e
mulenar.
2. Kothe kerde Lesqe jekh rtutno
xaben. I Mrta sluilas, thaj o Lzaro
sas jekh kodolenar kaj beenas ka-i
skafdi lea.
3. I Mara lias jekh ltro ue miroa
kerdo e nardesar, but ku, thaj makhls e punre le Isusosqe thaj khosls Lesqe punre pesqe balena; thaj
pherdilo o kher anar o mirosqo khandipen.
4. Jekh Pesqe siklvnenar, o Jda
Iskariotno, o havo le Simeonosqo,
savo avela te avel te bikinel Les,
phends:
5. Sosar i sas bikindo kadava
mro trine elena, thaj te avilinosas
dino le horrenqe?
6. Phenelas kadaja but na so dukhalas les anar e horrorre, tha anar

72

O garavdo xaben
17. Thaj, kerindoj pes rrt, avilo le
dujena.
18. Thaj atni kana beenas mesele
aj xalenas, o Isso phends: aipen
phenav tumenqe ke jekh anar
tumene, savo xal khetanes Mana,
bikinela Man.
19. Von astarde te aven biloale thaj te
phenen Lesqe jekh po jekh: aj me
avava?
20. Thaj Vov phends lenqe: Jekh
kodole deudujenar, savo bolel Mana
an-o aro.
21. Kodolesqe ke E Manuesqo
havo al palal sar si xramosardo palal
Lese; tha, oro kodole manuesar,
anar lesar E Manuesqo havo si
bikindo! ukar sasas kodole manuesar te na biandilosas!
(O Mrko, XIV: 12 21)

12. Thaj an-o jekhto dves le

Bokhalnqo, kana hinenas Patradqe,
Pesqe siklvne puhle Les: kaj kames
te as te anglekeras Tuqe k-ati te as
Patrad?
13. Thaj bihalds dujen Pesqe
siklvnenar aj phends lenqe: 3an
an-i filatin kaj inklela anglal tumene
jekh manu savo ingerindoj jekh khoro
pana; an palal lese;
14. thaj kothe kaj vov avela anre,
phenen e kheresqe xulajesqe ke o
Siklrno phenel: Kaj si i sba kaj te
xav i Patrad khetanes Mirre siklvnena?
15. Thaj vov sikavela tumenqe jekh
baro than uardo e khasea.Kothe te
anglekeren o than va amene.
16. Thaj inkliste e siklvne aj avile
an-i diz aj arakhle kad sar phendsas
Vov lenqe aj anglekerde i Patrad.

73

O garavdo xaben
24. E Manuesqo havo al palal sar
si xramosardo palal Lese. Tha oro
kodole manuesar, anar lesar E
Manuesqo havo si bikindo; ukar
sasas kodole manuesar te na
biandilosas!
25. Thaj, dindoj palpale O Jda kodova, savo bikinds Les phends
Lesqe: Te na avavas me, Siklrnea?
O Isso dias lesqe palpale: Tu phendn.
(O Mato, XXVI, 20 - 25)

20. Thaj kana rtils, bels mesele

kodole deuduje Pesqe Siklvnena.
21. Thaj atni kana xanas, o Isso
phends lenqe: aipnase vakrav
tumenqe ke jekh tumenar bikinela
Man.
22. Thaj von, avindoj but biloale,
astarde te phenen Lesqe jekh po jekh:
Devla, aj me avava?
23. Thaj Vov, dindoj palpale, phends: Kodova savo bolds Mana an-o
aro, kodova bikinela Man.

O Isso xalavel e punre Pesqe siklvnenqe

dasqo, o Iskariotnosqo o havo le
Simonosqo i god te bikinel Les.
3. O Isso, anar kod k anelas ke
o Dad dasas Lesqe savorre but e
vastene, so kaar o Devel avilo thaj
al ka-o Devel,
4. Utilo kaar i skafdi, huvds Pesqe
gada, lias jekh pitri thaj phangls Pes
lea.

1. Tha anglal o przniko e Patradqo, o Isso, sar Kodova kaj anelas

so pherdilosas Lesqo aso te al-ar
anar kadaja lm ka-o Dad, thaj kodoesqe so but kamelas Pesqe manuen,
save sas an-o sundal, but kamls len
i ka-o agor.
2. An-o tmpo e ratqo xaben, palal
so o beng thovdsas an-o ilo e Ju74

12. Palal so xalavds lenqe punre, lias

Pesqe gada, thovds Pes palem ka-e
skafdi thaj phends lenqe: Xatren
tume so kerdem tumenqe Me?
13. Tume phenen manqe: O Siklrno
thaj o Raj. Thaj mito phenen anar
kodoja so sem.
14. Atni, kana Me, o Raj thaj o
Siklrno, xalavdem tumare punre, vi
tume sen vunilutne te xalaven pumare
punre jekhe avresqe.
15. Anar kodoja so Me dinem
tumenqe jekh plda, kad so vi tume te
keren sar kerdem Me.
16. aes, aes phenav tumenqe so o
rbo na-i maj baro sar laqo raj, n o
apstolo na-i maj baro sar kodova kaj
trads les.
17. Kana anen kadala but, si but
mito tumenar, kana keren len.
(O Jno, XIII: 117)

5. Maj palal thovds pani an-jekh

balanrri thaj astards te thovel e punre
le siklvnenqe thaj te khosel len le
pitirea savea sas phanglo.
6. Avilo atni k-o Simono o Ptro.
Thaj o Ptro phends lesqe: Devl!a,
Tu te xalaves mirre punre?
7. Sar laho phendipen, o Isso
phends lesqe: So kerav Me, tu i
xatres akana, tha xatresa maj palal.
8. O Ptro phends Lesqe: Nijekvar
xalavesa mirre punre! O Isso phends lesqe: Te na xalavav Me tut, na
avesa mana nijekhvar.
9. Devl!a, phends Lesqe o Simono o Ptro, tha na nmaj e punre,
tha vi e vasat thaj o ero?
10. O Isso phends lesqe: Kon nails trebal te xalavel pesqe nmaj e
punre, k-ati te avel sasto uo; thaj vi
tume sen ue, tha na savorre.
11. Anar kodoja so anelas kodoles
kaj sas te bikinel Les, anar kod Vov
phends: i sen savorre ue.

75

O dikhipen e bikinitoresqo
25. Kodova siklvno mekhls pes p-o
Isusosqo kolin thaj puhls Les: Devl!a,
kon si?
26. O Isso phends: Kodolesqe savesqe me bolava lesqe o manresqo
kotororro thaj dava les lesqe. Thaj
bols jekh manresqo kotororro thaj ds
les e Judasqe, o havo le Simonosqo le
Iskariotnesqo.
27. Sar sas dino o manresqo kotororro, huts pes o beng an-o Jda. O
Isso phends lesqe: So si tut te keres,
ker sigo!
28. Tha khonik kodolenar kaj beenas ka-i skafdi, i xatrds sosar
phendsas lesqe kadala lava.
29. Nesave manua patnas so, kodolesqe so e Judas sas les o lovenqo
gonorro, o Isso kamls te phenel lesqe: Kin so si amen trebutno anar o
przniko; vaj phends lesqe te del
vareso le horrenqe.
30. O Jda, palal sose ls o manresqo
kotororro, inklisto avri sigo. Sas rt.
(O Jno, XIII: 1830)

18. i dav dma palal savorre

tumene. Prinarav kodolen, saven Me
alosardem len. Tha trebal te pherdl o
Sfnto Lil, savo phenel Kon savo xal
manro Mana vazds i khur opral
Mane.
19. Phenav tumenqe kadaja but, akanaar, maj anglal te avela, anar kodoja
so atni kana avela, te patn ka Me
sem.
20. aes, aes phenav tumenqe so
kon lel lese kodoles saves Me tradv
Les Me, Man primil; thaj kon primil
Man primil kodoles kaj trads Man.
21. Palal so phends kadala lava, o
Isso kids pes pesqo dho, ards thaj
phends: aes, aes phenav tumenqe
so jekh tumenar bikinela Man.
22. E siklvne dikhenas jekh avrese
thaj na xatrenas palal kase vakrel.
23. Jekh e siklvnenar, kodova saves
kamelas les but o Isso, beelas ka-i
skafdi mukhlino p-o Isusosqo kolin.
24. O Simon o Ptro kerds lesqe
anar o vast te puhel kon si kodova
palal kase delas dma o Isso.
76

O phralikano kamipen
Me von n-ati aven, sa kad phenav
tumenqe vi tumenqe akana.
34. Dav tumenqe jekh nevo zoralo
vakripen: Te kamen tumen jekh
avres; sar kamlem tumen Me, kad te
kamen tumen vi tume jekh avres!
35. Kadala butaa, prinanena savorre
so tume sen Mirre siklvne, kana avela
tumen kamipen jekh avresar.
(O Jno, XIII: 3135)

31. Palal so inklists o Jda, o Isso

phends: Akana, o havo e Manuesqo
sas aardo, thaj o Devel sas aardo an-e
Lese.
32. Te / kana o Devel sas aardo Lese,
thaj o Devel aarela Les Pese, sigo
aarela Les Pesqe.
33. havorrea!len, maj sem tumena
xanci vaxt. Rodena Man thaj, sar
vakrdem vi le idovurenqe so kaj av

O anglripen e Petrosqo
38. O Isso phends lesqe: Desa tiro
ivipen anar Mane? aes, aes
phenav tuqe so na gilabala o bano, i
kana hudesa tut Manar trivar.
(O Jno, XIII: 3638)

36. Devl!a, phends Lesqe o Simono o Ptro, kaj as? O Isso

vakrds lesqe: Tu n-ati aves akana
palal Mane, kaj av Me; Tha maj
palal avesa palal Mane.
37. Devl!a, phends Lesqe O Ptro,
sosar n-ati avav palal Tue akana?
Me dava murro ivipen anar Tue.

77

O anripen le Petrosqo
29. Thaj o Ptro phends Lesqe: Vi
kana savorre dena tumen mujal, Me na,
na!
30. Thaj phends le Isusosqe:
aipnase phenav Me tuqe, ke,
avdves, an-kadaja rt, maj anglal te
baavel o bano dujvar, tu trinvar
hudesas tut Manar.
(O Mrko, XIV: 26 30)

26. Thaj palal so gilabade aaripnasqe

gil, inkliste k-o Plaj le Maslinenqo.
27. Thaj phends lenqe o Isso: Ankadaja rt savorre tume dena tumen
mujal, anar kodoja ke si xramosardo:
Marava tumenqe le bakrrs, thaj e
bakr naena savorre rigae;
28. Tha palal sose ivisarava, Me
resava maj anglal tumene an-i
Galilea.

Amaro kher an-o ro

2. An-o kher Mirre Dadese but
thana si. Tha nana-i, phendemas Me
tumenqe kad ke Me av Manqe te
anglekerav tumenqe tumaro than?

3. Tha kana kad Me ava aj anglekerava tumenqe than, palem avava thaj
lva tumen Mane, anar kodoja ke
kothe kaj Me sem te aven vi tume.
(O Jno, XIV: 2-3)

78

79

O murripen e siklvnenqo
13. thaj vareso mangena an-o Murro
anav, kerava, anar kodoja k o Dad te
avel aardo an-o hav.
14. Kana mangena vareso an-o Murro Anav, kerava.
(O Jno, XIV: 1114)

11. Patn Man so Me sem an-o Dad,

thaj o Dad si Mane; Tha patn
xancorri anar kadala but.
12. aes, aes phenav tumenqe so
kon patl Mane kerela vi vov e but
save kerav len Me; thaj kerela aver po
but maj bare sar kadala, anar kodoja
k Me av ka-o Dad:

E zorphendimasqo arakhipen
19. Palal xani vaxt, o sundal na maj
dikhela Man, tha tume dikhena Man;
anar kodoja so Me ivisarav thaj tume
ivisarena.
20. An-o kodova ds, prinanena so
Me sem an-o Murro Dad thaj so tume
sen an-e Mane, thaj so Me sem
tumene.
21. Kas si les Mirre zorphendimata
thaj arakhel len, kodova kamel Man
but; thaj kon kamel Man but kamela les
but Murro Dad. Me kamava les thaj
sikavava Man lesqe.

15. Kana kamen Man, arakhena mirre

zorphendimata.
16. Thaj Me rugisarava e Dades thaj
vov dela tumenqe avre Zorrnes te
ahel tumena savaxt;
17. tha o Dho e aipnasqo, savo o
sundal n-ati te lel les, anar kodoja so
i dikhel Les thaj i prinanel Les; Tha
tume prinanen Les, kodolesqe ahel
tumena thaj avela tumene.
18. i mekhava tumen bidadenqe,
amboldava Man tumene.
80

22. O Jda, na o Iskariotno, phends

Lesqe: Devl!a, sar kerel pes so si-

kavesa Tut
sundalesqe?
81

amenqe

tha

na

28. Aunden so phendem tumenqe:

av Man thaj amboldava Me tumene. Te kamenas Man but, avilesas
tume loale so phendem tumenqe: av
ka-o Dad; kodolesqe o Dad si maj baro
Manar.
29. Thaj phendem tumenqe kadala
but akana, anglal te aven, anar
kodoja kana avena, te patn.
30. Na maj dava dma but tumenar,
kodolesqe avela o xulaj kadale sundalesqo. Tha les nai les khani Mane;
31. tha avel, k-ati te prinanel o
sundal so Me kamav e Dades thaj
kerav kad sar zorphends Manqe o
Dad. Uten, hjde te as-ar khatesar!
(O Jno, XIV: 1531)

23. O Isso ds les anglal: Te kamela

Man but varekon, arakhela Murro Lav,
thaj Murro Dad kamela les. Ame avasa
lese thaj beasa lea.
24. Kon na kamel Man, na arakhel
mirre lava. Thaj o lav kaj aunen les na-i
mirro, tha e Dadesqo, savo trads Man.
25. Phendem tumenqe kadala but
sode vaxt maj sem tumena.
26. Tha o Arakhno, maj mito phendo o Svnto Dho, savo tradela Les o
Dad, an-o Murro Anav, siklrela
tumen savorre but thaj anela tumenqe
ani god sa so phendem tumenqe Me.
27. Mekhav tumenqe i pa, dav tumenqe murro antipen. i dav tumenqe
les sar del les o sundal. Te na azbal
tumaro ilo, tha n te traal.

O mangipen e Isusosqo
1. Palal so vakrds kad, o Isso
vazds e jakha karing o devel thaj
phends: Dad!ea, avilo o so! Aar
Tire haves, k vi Tiro havo te aarel
Tut,

2. sar dn Lesqe zor pa varesavo

ivutro k-ati te del savaxtutno ivipen
savorenqe kodolenqe, saven dn len
Lesqe Tu.
82

11. Me na maj sem an-o sundal, tha

von si an-o sundal, thaj Me avav
Tue. Svunto!na Dade!ana, arakh,
an-o Tiro anav, kodolen saven dn len
Manqe, anar kodoja k von te aven
jekh, sar sam vi Ame.
12. Kana semas lena ano sundal,
arakhavas len Me an-o Tiro anav. Me
arakhlem kodolen saven Tu dian len
Manqe thaj nijekh lenar na xasajlo,
avrl e xasaipnasqe havesar, k-ati te
pherdl O svnto lil.
13. Tha akana, Me avav Tue thaj
phenav kadala but, kana ink maj sem
ano sundal, anar kodoja so te avel
lene Mirri sasti lo.
14. Dinem lenqe Tiro Lav; thaj o
sundal na kamls len, kodolesqe von
na-i anar o sundal, sar ni Me i sem
anar o sundal.
15. Na mangav Tut te lies len anar-o
sundal, tha te arakhes len e ungalesar.
16. Von na-i e sundalesar, sar ni Me
na sem anar o sundal.
17. Svuntisar len Tire aipnaa: Tiro
Lav si o aipen.

3. Thaj o savaxtutno ivipen si kadava: te prinanel Tut, o krkorro ao

Devel, thaj le Isusos Kristosos, saves
tradn Les Tu.
4. Me prbutslavisardem Tut p-i
phuv, dem agor e butqo, savi Tu dn
Manqe la te kerav la.
5. Tha akana, Dade!a, aar Man
Tue e slavaa, kaj sas Man Tue,
angla te avel o sundal.
6. Kerdem prinardo tiro anav e
manuenqe, save dn len Manqe anar
sundal. Tire sinesas thaj Tu dian len
manqe; thaj von arakhle Tiro Lav.
7. Akana prinande so sa so dn
Manqe Tu avel Tuar.
8. Anar kodoja so dinem lenqe e
lava save dian len Manqe Tu. Von line
len thaj prinande aipnaa so tuar
avilem thaj patje so Tu tradn Man.
9. Anar lene rugisarav Man. Na
rugisarav Man anar-o sundal, tha
anar kodola save dn len Manqe Tu,
kodolesqe so si Tire.
10. Sa so si Murro si Tiro, thaj so si
Tiro si Murro-thaj Me sem prbutslavime lene.
83

kati te prinanel o sundal so Tu

tradn Man, thaj k Tu kamln len but,
kad sar kamln vi Man.
24. Dade!a, kamav so kothe kaj sem
Me, te aven Mana vi kodola, saven
dn Manqe len Tu, kati te dikhen
mirri slva, i slva savi dn Manqe la
Tu; kodolesqe Tu kamln Ma but
anglal te kerel pes o sundal.
25. Dade!ana ue!ana, o sundal na
prinards Tut; tha Me prinardem Tut
thaj kadala prinarde so Tu bihaldn
Man.
26. Me kerdem lenqe prinardo Tiro
nav thaj maj kerasa les prinardo, anar
kodoja so o kamipen savea kamln
Man but Tu te avel lene, thaj Me te
avav Lene.
(O Jno, XVII: 1 26)

18. Sar Tu bihalds Man an-o

sundal, kad vi Me bihaldem len an-o
sundal.
19. Vi Me krkorro svuntisarav Man
va lene, k-ati te aven vi von
svuntisarde e aipnasar.
20. Thaj rugisarav Ma na nmaj va
lene, tha vi va kodola kaj patna
Mane lenqe Lavesar.
21. Rugisarav Man so savorre te aven
jekh, sar Tu, Dade!a, san Mane, thaj
Me sem Tue; kati te aven vi von
jekh Amene, va kodoja so o sundal
te patl so Tu bihaldn Man.
22. Me dinem lenqe i slva savi dn la
Manqe Tu, va kodoja so von te aven
jekh sar vi ame sam jekh,
23. Me lene thaj tu Mane; kodolesqe von te aven pherde sastese jekh,

O Gecimni
31. Vov, paruvipnase, phenelas vi
maj bare zora: Thaj vi te avel te
merav Tua me na xoxavava ke
prinarav Tut! Thaj sa kad phenenas savorre.

32. Thaj avile jekhe thanese, sosqo

anav si O Gecimni, thaj phends
Pesqe siklvnenqe: Been kathe i kana
Me rugisarava Man.
84

38. Na soven thaj rugisaren tumen, te

na peren an-o zumavipen. Kodolesqe
o dxo si pherdo e kamipnaa aj o stto
si bi zorqo.
39. Thaj aindoj palem, rugisards Pes
sakadale lavena.
40. Thaj palem avindoj, arakhle len
sovindoj, ke penqe jakha pharile thaj na
anenas so te den palpale Lesqe.
41. Thaj avils i trinto var aj phends
lenqe: Akanarla, soven aj dingven
tumen! Si dsta! Reslo o so. Dikh, E
Manuesqo havo si dino an-e vasta
le bezexalenqe.
42. Uten tumen opre te as. Dikh,
pails kodova kaj bikinds Man.
(O Mrko, XIV: 31 42)

33. Thaj lils Lea le Petros thaj le

Jakovos, aj le Jones; thaj astards te
avel kovlo / te daravl aj te xatrel Pes
xolme
34. thaj phends lenqe: Meripnasar
bilordo si murro od Ahen kathe aj
na soven.
35. Thaj aindoj cra maj angle, pelo e
mujea phuve thaj rugisarelas Pes,
ke-te si ajutnes kodova so te nael
paal Lese.
36. Thaj phenelas: Avva, Raaja,
savorre si tut ajne. Durr kadava taxtaj
Manar! Tha te avel na so Me kamav,
tha so kames Tu!
37. Thaj avils aj arakhls len sovindoj aj phends le Petrosqe: Simonea, soves? Jekh so tu na atisardn te na soves?

O Iss si astrado
43. Thaj butsigo, an-i vrma kana
Vov maj vakrelas, avilo o Jda o
Iskariotno - jekh le kodole deudujenar - aj lea jekh butipen manuenqo

e xanrena aj rovlna kaar le bare

raaja, le lilrnenar aj le phurenar.
44. Thaj o bikinno sikavdsas lenqe,
phenindoj: Kodoles kas me umidava
85

49. Svakone dvesese Me semas

tumene, an-i khangeri, te siklrav, aj
tume na astarde Man. Tha sa kadala
sine k-ati te pheren pen so si xramome
an-e svnte lila.
50. Atni, mukhindoj Les, savorre
[siklvne] nale.
51. Thaj jekh terno alas palal Lese,
pacardo an-jekh thavlin, p-o nango
stto; aj astarde les,
52. tha vov, mekhindoj i thavlin, nalo nango.
(O Mrko, XIV: 43 52)

Les, kodova si. Astaren Les aj anen Les

telal o arakhipen.
45. Thaj avindoj butsigo aj paindoj
pes Lese, phends Lesqe: Siklrnea! Aj umids Les.
46. Thaj von thovdine e vasta Les aj
astarde Les.
47. Jekh kodolenar save beenas
paal Lese, ankalavindoj o xandro,
malavds la slugina jekhe erutne
raajesqi aj hinds laqo kan.
48. Thaj o Isso lias te phenel lenqe: Sar
jekhe mudarnese tume avile, le xanrena
aj rovlna, k-ati te astaren Man.

Le Isusos doalrel Les i raajlin

56. Anar kodoja ke but ardenas
kntra Lese, tha e aarimata na
sinesas autne.
57. Thaj, vazdindoj pes, vni aarde
xoxavutnes, mamuj Lese, vakrindoj:
58. Ame undm Les, vakrindoj
kad: Me peravava kadaja khangeri
kerdi e vastesar thaj nmaj trine
dvesene Me vazdava jekh aver,
bikerdini vastesar.

53. Thaj andine le Isusos e erutne

raajese; aj kidine pen savorre erutne
raaja, e phure aj lilarne.
54. Thaj o Ptro, dural, gelo palal
Lese i andre, an-i bar e erutne
raajesqi; aj beelas e sluitorena,
tatrindoj pes e jagae.
55. E erutne raaja aj i sasti raajlin
rodenas aaripen mamuj o Isso, k-ati
te mudaren Les aj na arakhenas Les.
86

63. Thaj o erutno raaj, hinindoj

pesqe xurvimata, phends: Savo
trebutnipen maj trebal amen e
arnenar?
64. unde o kuipen? So patn
tume? Aj savorre krisisarde Les
doales, ke Vov trebal te merel.
65. Thaj astarde pen nesave te
hungaren Les, te uaren Pesqo muj aj te
maren Les e dumukhena aj te phenen
Lesqe: Anglalvakr! aj e slnikur
marenas Les e vastena p-o muj.
(O Mrko, XIV: 53 65)

59. Tha ni kad, lenqo aaripen na

sas sajekh.
60. Thaj utindoj pes o erutno raaj,
makaral, puhls le Isusos, phenindoj:
Khan na des palpale palal sose aaren kadala mamuj tue?
61. Thaj Vov i phenelas khan. Palem puhls Les o erutno raaj aj
vakrds Lesqe: San tu o Hristso, o
havo le Lahevakrdinesqo?
62. Thaj o Isso phends lesqe: Me
sem thaj dikhena le Manuesqe haves, beindoj k-i daxni rig e Zorqi aj
avindoj p-el marutha le eruresqo.

O Ptro arel banges

69. Thaj i slnika, dikhindoj les, irds palem te phenel kodolenqe kaj sas
kothe ke vi kadava si lenar.
70. Thaj vov, palem, aards banges.
Thaj palal zlaga, kodola kaj sas kothe
phendine palem le Petrosqe: aipnase, tu san lenar, kodolesqe so tu
san anar i Galilea aj tiro vak si
miazutno.

66. Aj atni, kana o Ptro sas tele

an-i bar, avili jekh uvli anar e
slnike le erutne raajesqe
67. aj, dikhindoj le Petros tatrindoj
pes, dikhls lese aj phends lesqe: Vi
tu sanas le Isusea le Nazaretosqea!
68. Vov, paruvipnase, ards banges, phenindoj: Ni ke anav, ni
xatrav so phenes. Thaj inklisto avri,
avrl e bare; thaj bals o bano.
87

god e lavesar kaj phendsas les o

Isso: Maj anglal te baavel o bano
duj var, tu trin vare mekhlnas tut
Manar. Thaj astards te rovel.
(O Mrko, XIV: 66 72)

71. Thaj vov malavds te del arman

aj te xal solax: Na prinarav kadale
manues, kadalesar tume vakren
manqe
72. Thaj butsigo o bano baavds i
dujto var. Thaj o Ptro ands pesqe

O Isso anglal o Pilto

1. Thaj sar kerdili i texarin, savorre
erutne raaja aj phure le narodosqe
inkerde svto kntra le Isusose, k-ati
te mudaren Les.

2. Aj phandindoj Les, ingerde Les aj

dine Les le guvernatoresqe, Le Pontiosqe le Pilatosqe.
(O Mteo, XXVII: 1-2)

Sar mulo o Jda

5. Thaj vov, hudindoj e ruputne
love an-i khangeri, telrds othar, gelo
aj umblavds pes.
6. Thaj e erutne raaja, liindoj e
ruputne, phendine: Na-i lahes te
thovas len an-e lovenqo moxton e
khangerqo, anar kodoja ke si von
pokinde e ratea.

3. Atni O Jda, kodova kaj bikindsas Les, dikhindoj ke Vov sas

bihaldo meripnase aj falindoj les
nasul, dins palpale le erutne raajenqe aj le phurenqe kodole trinvarde ruputne love
4. vakrindoj: Kerdem do, bikindoj
bidoalo rat. So dikhel amen? Akanrla
si tiri but !
88

phenel: Thaj line kodola trnda ruputne, o pokinipen Kodolesqo pokinrdo, kas pokinrde les e have le
Israelosqe,
10. Aj dine len te kinen E Pirresqi
Givlin palal sar lahards manqe o
Raj.
(O Mteo, XXVII: 3 - 10)

7. Aj kerindoj divno, von kinde

kadalena E Pirresqi Givlin, k-ati te
aven kothe praxome e manua avere
phuvnar.
8. Kodolesar, kadala Givlinqe phendine i avdvesutne dvesese E Ratesqi
Givlin.
9. Atni pherdilo o lav phendino
kaar o anglalvakrno Jerema, kaj

O Pilto krisisarel le Isusos

phurenar, khan Vov na delas lenqe
palpale.
13. Thaj atni phends Lesqe o Pilto: Tu na unes len kazom aren
von kntra Tue?
14. Thaj na dias lesqe palpale ni jekh
dma, kad ke o guvernatro but udisajlo.
(O Mteo, XXVII: 11 - 14)

11. Thaj o Isso beelas anglal o

guvernatro. Thaj o guvernatro puhls Les, phenindoj: Tu san o thagar
le Judevurenqo? Thaj o Isso dias lesqe
palpale: Tu phenes kadaja.
12. Thaj k-e doalrimata, kaj sinesas
andine Lesqe le erutne raajenar aj le

O Isuso sas krisisardo te merel

15. Thaj k-o baredves le Patradqo, le
guvernatores sas les, sar aar, te
mestrel, va o butipen le manuenqo,

jekhe phandades, kodoles saves von

kamenas.
89

22. Thaj o Pilto vakrds lenqe: Tha

so te kerav le Isusoa, kasqe phenel pes
lesqe Xristso? Savorre dine palpale:
Te avel truulrdo!
23. O Pilto phends palem: Tha so
nasulipen
kerds
Vov?
Von,
paruvipnase,
vi
maj
zorales
ingarenas: Te avel truulrdo!
24. Thaj dikhindoj o Pilto ke khan
na util, tha maj bari ingar kerel pes,
liindoj pani, thovds pesqe vasta anglal
o butipen le manuenqo, vakrindoj:
Bidoalo sem anar o rat Kadale
aesqe. Akanaar si tumari but!
25. Thaj o sasto nardo, dindoj
palpale, phends: Lesqo rat te perel
amen aj amare havorren!
26. Atni, vov mestrds lenqe le
Barabas, tha le Isusos palal sose
hugnrds Les dias Les te avel truulrdo.
(O Mteo, XXVII: 15 - 26)

16. Thaj sasas len atni jekh

butundo phandado, savo buholas
Baraba.
17. Kad, avindoj von kidine, o Pilto
vakrds lenqe: Kas kamen te mestrav
les tumenqe: le Barabas, vaj le Isusos,
kasqe phenel pes Xristso?
18. Anar kodoja ke vov anelas ke
anar xoli dine Les an-e lesqo vast.
19. Thaj kana beelas o Pilto p-o
than la krisaqo, pesqi uvli bihalds
lav lesqe, vakrindoj: Khan te na
keres kodole aesqe, anar kodoja ke
avdves but phares sas manqe an-o
mirro suno anar Lese.
20. Thaj e erutne raaja aj e phure
kovlrde e manuenqe butimaten te
mangen von e Barabas, tha le Isusos te
xasaren les.
21. Thaj o guvernatro phends lenqe:
Kas kodole dujenar tume kamen te
mestrav les tumenqe? Thaj von dine
lesqe palpale: Le Barabas!

90

E xelavde asan le Isusosar

prasanas Lesar, vakrindoj: Loar Tut,
Thagarea le Judevurenqo!
30. Thaj, hungardindoj Les, line e
pansqi khelali aj marenas Les p-o ero
laa.
31. Thaj palal so asajle Lesar, dine
tele Lesar i hlamda, xurvde Les ane Lesqe xurvimata thaj andine Les te
truulrel Les.
(O Mteo, XXVII: 27- 31)

27. Atni, e xelavde le guvernatoresqe

ingerindoj le Isusos an-o pretro
kidine paal Lese sa le manuenqo
butipen.
28. aj dindoj tele Lesqe xurvimata,
thovde Lesqe jekh loli thavlin;
29. thaj khuvindoj jekh kanrenqi kunna, thovdine la p-e Pesqo ero thaj
jekh pansqi khelali an-i daxni Pesqi
rig; thaj dindoj koa anglal Lese,

O Isso sas karfinrdo p-o truul

35. Thaj palal so umblavde Les /
truulrde Les, ulavde / ringrde Lesqe
xurvimata makar pene, cirdindoj len
palal lenqi baxt, k-ati te pherel pes so
sas phendo kaar o anglalvakrno: Ringrde Mirre xurvimata makar lene,
aj va murro gad cirdine palal lenqi
baxt.
36. Thaj beindoj von, arakhenas Les
kothe.

32. Thaj inklindoj avri, arakhle jekhe

manues anar o than irene, e anavea Simno; kadales zorrde les te
ingerel o truul Lesqo.
33. Thaj avindoj k-o than kaj si anavrdo i Golgta, savqo xatripen si o
Than e eresqo,
34. dine Lesqe te piel mol, kaj sas
xamime e xol; thaj, zumavindoj, na
kamls te piel.

91

92

42. Avren xastrajls len, tha pes n-ati

te xastral pes! Kana vov si o Thagar e
Israelosqo, te del pes tele akana opral o
truul thaj ame patsa lese;
43. sas les patipen e Devlese: te
xastral les akana, te kamel les; anar
kodoja ke phends: Me sem E
Devlesqo havo.
44. Sa kad, kuenas Les vi le kodola
mudarne, kaj sasas truulrde jekhethanese Lea.
(O Mteo, XXVII: 32 - 44)

37. Thaj opral o ero thovdine Lesqe

Pesqi xramosardi do: Kadava si o
Isso, o Judevenqo Thagar.
38. Atni umblavde jekhethanese
Lea vi duje mudarnen, jekh k-i daxni
rig, aver k-i zervi rig.
39. Thaj e nakhne prasanas Les,
dindoj e eresar
40. aj vakrindoj: Tu, kodova kaj peraves i khangeri aj an-e trin divesa vazdes
la, xastra vi tut! Kana san E Devlesqo
havo, de tut tele opral o truul!
41. Kad vi e erutne raaja, prasaindoj Lesar, khetanes le lilarnena aj
le phurena, phenenas:

Sar mulo o Isso

47. Thaj vni kodolenar kaj beenas
kothe, aundindoj, phenenas: Le Ilies
akharel kadava.
48. Thaj jekh lenar, naindoj sigo aj
liindoj jekh gma, suslrds la utea aj
thovds la an-jekh panesqi khelali thaj
delas Lesqe te piel.

45. Thaj kaar o ovto so, baro

tunriko kerdilo opral i savorri phuv i
k-o ento so.
46. Thaj an-o ento so ingards o
Isso, phenindoj: Eli, Eli lama sabahtani? Kad: Mureana Devla, Mureana
Devla, sosar mekhln Man?

93

54. Thaj o elutno thaj kodola save

arakhenas le Isusos khetanes lea, dikhindoj o izdraipen thaj savorre save
sas. Traajle zorales, phenindoj: aipnase, E Devlesqo havo sas Kadava!
55. Thaj sas kothe but uvl, dikhindoj dural, save avilesas palal o
Isso anar I Galilea, avindoj Pesqe
slnike,
56. Aj makar lene sas vi i Mara
Magdalna aj i Mara, i daj e Jakovesqi
aj e Josifosqi aj i daj le havesqi le
Zevedeosqo.
(O Mteo, XXVII: 45 - 56)

49. Thaj kolaver vakrenas: Mekh, te

dikhas kana avela O Ilie te xastral
Les!
50. Thaj o Isso, ingardindoj palem
but zorales, mulo.
51. Thaj, dikh, i svnto phal e khangerqi hindili dujene, opral tele, thaj
i phuv izdrajls aj e barra pharradile;
52. E e limor putardile aj but sttur
le svunturenqe save sas sovlrde
ivindisajle,
53. thaj inklindoj anar e murmntur, palal pesqo uvindipen, dine andre
an-i Svnto Filatin aj sikavde pen bute
manuenqe.

O Isso an-o murmnto

60. thaj thovds les an-e pesqo nevo
limori, kaj xunavdsas les an-o barr e
plajesqo; thaj spids jekh baro barr k-o
udar le murmuntosqo aj telrds.
61. Thaj kothe sinesas i Mara Magdalna aj i kolaver Mara, beindoj anglal o murmnto.
(O Mteo, XXVII: 57 - 61)

57. Thaj an-o rtripen e dvesesqo

avilo jekh barvalo manu anar Arimatea, e anavea Jsifo, savo sas vi
vov jekh siklvno e Isusosqo.
58. Kadava, gelindoj k-o Pilto, mangls o trpo le Isusosqo. Atni o Pilto zorphends te den lesqe les.
59. Thaj o Jsifo, liindoj o trpo, patrds les an-jekh uo poxtan
94

O arakhipen le murmuntosqo
tils Pes le mulenar; thaj o xoxavipen
avela maj nasul sar anglutnesar.
65. O Pilto vakrds lenqe: Si tumen
arakhipen; an thaj arakhen sar tume
anen.
66. Thaj von gele aj xramosarde o barr
thaj zorrde o arakhipen / barrde o gin
kodolenqo kaj arakhenas o murmnto.
(O Mteo, XXVII: 62 - 66)

62. Thaj o dujto dves, kodova kaj si

palal o Paratuj, kidine pen e erutne
raaja aj le farisvur k-o Pilto
63. Phenindoj: Devla, ands amenqe
god ke kodova xoxavno phends vi
kana vov maj sasas ivdo ke: Palal trin
dvesa me ivindiva.
64. Kad, zorphen k-ati te avel
arakhlo o limori i k-o trinto dves, te
na avindoj Lesqe siklvne te oren
Les, thaj te phenen le narodosqe: u-

O utvipen le Isusosqo
4. Tha, vazdindoj penqe jakha, dikhle ke o barr, savo sas but baro, sasas
dino mujal.
5. Thaj avindoj andre, an-o murmnto, dikhle jekhe ternes beindoj
an-i ai rig, kaj sasas xurvdo an-o
parno; thaj von darajle.
6. Vov phends lenqe: Na traan! Le
Isusos anar o Nazarto tume roden
Les, Kodoles kaj sas karfinrdo p-o
truul. 3ivdisajlo anar o meripen!

1. Thaj palal so nakhlo o dves e

Savatosqo, i Mara Magdalna, i Mara
i daj le Jakovosqo thaj i Salomea
kinde sungimata k-ati te aven te
makhen Les.
2. Thaj but texarine, an-o jekhto
dves e kurkosqo, avile k-o murmnto
kana vazdelas pes o kham
3. Thaj phendine makar pene: Kon
peravela amenqe o barr kaar u udar le
murmuntosqo?
95

8. Thaj avindoj avri anar o murmnto, nale-ar, ke i dar thaj o izdraipen linesas len; thaj na vakrde
khan khanikasqe, anar kodoja ke
traanas.
(O Mrko, XVI: 1 8)

Nana-i kathe. Dikhen o than kaj

thovdinesas Les.
7. 3an thaj phenen Pesqe siklvnenqe thaj vi le Petrosqe ke Vov resela
maj anglal tumene an-i Galilea;
kothe tume dikhena Les, kad sar
phends tumenqe.

O utvipen le Isusosqo
5. Mukhls pes tele thaj dikhls
andre, dikhls e drzenqe kotora tele,
tha na huts pes andre.
6. O Smono o Ptro, savo avelas
palal lese, reslo vi vov, huts pes
an-o murmnto, thaj dikhls e drzenqe kotora tele.
7. Tha o pitri, savo sas thovdino po Isusosqo ero, na sas le drzenqe
kotorena, tha kidino thaj thovdino
korkorro an-o aver than.
8. Atni o kolaver siklvno, savo
reslsas o jekhto k-o murmnto, huts
pes vi vov; thaj dikhls thaj patjas.

1. An-o jekhto kurkosqo dves, I

Mara Magdalna geli but rano
texarine ka-o murmnto, kana maj
sas tunriko; thaj dikhls so o barr sas
lino opral o murmnto.
2. Nali ka-o Simon o Ptro thaj ka-o
kolaver siklvno, le saves kamelas les
O Isso, thaj phends lenqe: Line e
Rajes anar o murmnto, thaj na anav
kaj thovdine Les!
3. O Ptro thaj o kolaver siklvno
inkliste thaj telrde karing o murmnto.
4. Astarde te naen so-l duj khetanes.
Tha o kolaver siklvno naelas maj
zorales sar o Ptro thaj reslo o jekto k-o
murmnto.
96

9. Kodolesqe so sa na xatrenas so,

palal o Svnto Lil, o Isso trebalas te
utl le mulenar.

10. Maj palal e siklvne amboldine

khere.
(O Jno, XX: 1 10)

O Isso sikavel Pes e Mariaqe

jas so si o barno thaj phends lesqe:
Raj!a, te lian Les, phen manqe kaj
thovdn Les thaj ava te lv Les.
16. O Isso phends laqe: Mari!e
Voj amboldili thaj phends Lesqe
an-i biboldenqi hib: Rabuni!, nakhavdo si: Siklrne!a
17. Na ingr Man, phends laqe o
Isso; anar kodoja k ve na anklistem Man Murre Dadese. Tha a
Mirre phralene thaj vakr lenqe so
anklv Murre Dadese thaj tumare
Dadese, Murre Devlese thaj tumare
Devlese.
18. I Mara Magdalena geli thaj phends e siklvnenqe so dikhls e Devles,
thaj so phends laqe kadala but.
(O Jno, XX: 1118)

11. Tha i Mara beelas avri paal o

murmnto thaj rovelas. Kana rovelas,
mukhls pes tele k-ati te dikhel an-o
murmnto.
12. Thaj dikhls duje parne phakalnen
beindoj an-o than kaj sas o palrdo
o Isusosqo trpo: jekh erese thaj aver
punrene.
13. 3uvli!e, phende laqe von, sosar
roves? Voj phends lenqe: Anar
kodoja so line mirre Devlorres thaj na
anav kaj thovde Les.
14. Palal so phends kadala lava,
amboldins thaj dikhls e Isusos k
beelas kothe e punrene; tha na
anelas so si o Isso.
15. 3uvli!e, phends laqe o Isso,
sostar roves? Kas rodes? Voj pat-

97

98

O Isso sikavelas Pes e siklvnenqe

o Dad, kad bihalav tumen vi Me
tumen
22. Palal kadala lava, phurds pa
lene thaj phends lenqe: Lien Dxo
Svnto!
23. Kodolenqe savenqe jertisarena
lenqe bezexa, avena jertime / mukhline
rigae, thaj kodolenqe savenqe ingren
len, avena ingerde.
(O Jno, XX: 1923)

19. An-i rt sa kodolesqe dvesesqi, i

jekhto kurkesqi rt, kana e udara e
thanesqe kaj sasas kidine e siklvne sas
phandade, e biboldenqe daraar, avilo
o Isso, bels an-o lenqo makar thaj
phends lenqe: antipen tumenqe!
20. Thaj palal so phends kadala lava
sikavds lenqe e vasta thaj pesqo praav / paavro. E siklvne loajle kana
dikhle e Devlorres.
21. O Isso phends lenqe palem:
antipen tumenqe! Sar bihalds Man

O Isso sikavel Pes vi e Tomasqe

26. Palal oxto dvesa, e Isusosqe siklvne sas palem e kherese; thaj sas vi
o Tma khetanes lena. An-o vaxt
kana sas e udara phandade, avilo o
Isso, bels makarese thaj phends
lenqe: antipen tumenqe!
27. Palal phends e Tomasqe: An tiro
naj katha / kathe thaj dikh Mirre
vastene; thaj an tiro vast thov les

24. O Tma, kad phendo O sajekh

phral, jekh e deudujenar, na sas lena kana avilo o Isso.
25. E kolaver siklvne phende lesqe
kad: Dikhlm e Devlorres! Tha vov
vakrds lenqe: Te na dikhava Lesqe
vastene o than e karfinnqo thaj te na
thovava murro naj an-o than mukhlo e
karfinnar thaj te na thovava murro
vast Lesqe praavese, na patva.
99

29. Tomo, phends o Isso, anar

kodoja so dikhln Man, tu patjan.
Baxtale kodolenar save na dikhle thaj
patje.
(O Jno, XX: 2429)

Mirre praavese; thaj na av bipatvalo,

tha patvales.
28. Sar ao paldinipen, o Tma
vakrds Lesqe: Murre!ana Raj!ana
thaj Murre!ana Devl!a!

O Isso avel palem

pannqo, kana e manua xanas aj
pienas, prandizenas pen, i k-o dives
kana o Nje avils anre an-o bero,
39. aj na angle khan i kana na
avilosas o barohoripen le pannqo thaj
lias len savorren, sa kad avela vi o
avilipen e Manuesqe havesqo.
40. Kad, dikhen bare dikhipnaa,
kodolesqe ke na anen an-o savo dives
avela tumaro Raj.
41. Te prinaren kadaja but ke kana /
te anelas o xulaj le kheresqo save
asose la rtqo avel o or, opraldikhelas aj na mekhelas te phagal pes
pesqe pesqo kher.

4.
Thaj kad sar Me ava aj
anglekerava tumenqe than, palem avava
Me aj lva tumen Mane, anar kodoja
ke kothe kaj Me sem te aven vi tume.
(O Jno, XIV: 3)
35. ro aj i phuv nakhena, tha mirre
lava na nakhena!
36. Tha kodole divesesar aj kodole
asosar nikon na anel, ni e
svuntophakale anar e rur, ni o
havo, tha nmaj o Dad.
37. Thaj kad sar sas an-e divesa le
Nojesqe, sa kad avela vi o avilipen le
Manuesqe havesqo;
38. ke kad sar sas vi an-e kodola
divesa kaj sas anglal o barohoripen le

100

101

42. Anar kodoja, vi tume aven

anglekerde, kodolesqe ke, an-o so

kana na den tumen god, avela e

Manuesqo havo.
(O Mato, 24: 35 44)

Le Isusosqe Pesqe sikavimata

19. Kodolesqe, an thaj siklren
savorre nmuren, bolindoj len an-o
anav le Devlesqo, le havesqo aj le
Svuntone Duxosqo,
20. Siklrindoj len te arakhen savorre,
kaj Me zorphendem tumenqe te arakhen len. Thaj, dikh, Me tumena sem
an-e savorre dvesa, i k-o agor le
agoresqo.
(O Mato, XXVIII: 16 20)

16. Thaj kodola deujekh siklvne

gele an-i Galilea, k-o plajin kaj
zorphends lenqe o Isso te an;
17. thaj, dikhindoj Les, dine ko
anglal Lese, aj aver dujarde pen / na
patjle.
18. Thaj paaidoj lene, o Isso
vakrel lenqe, phenindoj: Sas dini
Manqe savorri zor an-o ro vi p-i
phuv.

I res kodolenqi kaj si xramosarde kathe

si o Kristso, o Devlesqo havo; thaj,
patindoj, te avel tumen o ivipen
Lesqe anavese.
(O Jno, XX: 3031)

30. O Isso maj kerds anglal Pesqe

siklvne aver but sikavimata / fktur,
save na sine xramosarde kadale lilese.
31. Tha kadala but sas xramosarde
va kodoja ke tume te patn k o Isso
102

O tefno merel
9. Thaj utile vni anar i sinagga
kaj sas anavrdi e Vestipnasqi thaj le
irenenqi, aj le Aleksandrinenqi, aj
kodolenqi anar i ilia aj anar i

VI. 8. Thaj o tefno, pherdo harosar

aj zorar, kerelas bare uzaldikhimata
aj kerimata an-o nardos.

103

savaxt been mamuj o Svuntone

Duxose, sar tumare dada, kad vi
tume!
52. Kas anar le anglalvakrnen na
naavde len tumare dada? Von
mudarde kodolen, saven anglalsikavde
o avilipen Kodole autnesqo, Savesqe
bikinitr aj mudarne kerdine tumen
akana,
53. tume, savene, sar trebalas, resli i
Kris aj na arakhle la!
54. Tha von, aundindos kadaja but,
kiravenas an-e pe ile aj morenas le
dandenar mamuj lese.
55. Tha o tefno, avindos pherdo
Svuntone Duxosar aj dikhindos karing
o ro, dikhls i slva e Devlesqi thaj le
Isusos, beindoj k-i ai rig e Devlesqi.
56. Thaj vakrds: Dikh, dikhav e
putarde rur aj le Manuesqe haves,
beindoj k-i ai rig e Devlesqi!
57. Tha von, akharindos zorale mujea, uarde pe kana aj, sajekhvrmae,
xutile opral lese.
58. Aj ankalavindos les avri anar i
filatin, hudenas lese e barrena. Tha
e arne mekhle penqe gada k-e punre

sia, save lienas te puhen pen e

tefnoa
10. aj na anenas te been kntra o
godveripen aj o dxo savea vov
vakrelas.
11. Atni, thovdine nte muren te
phenen: Ame aundm les vakrindos
telrutne lava karing o Mjse aj karing
o Devel.
12. Aj hudine o narodos thaj le
phuren aj le lilarnen aj, xutindos opral
lese, line les zora aj ingerde les k-o
raajlin.
13. Aj thovdine xoxavne aarnen,
save phenenas: Kadava manu na
ahvel te vakrel telrutne lava kntra
kadava svnto than thaj kntra i Thami.
14. Kodolesqe ke ame aundm les
vakrindos ke o Isso, kadava
nazaritno, paruvela e dinimata save
sas mekhle amenqe e Mojsesar.
15. Thaj cirdindos savorre e jakha
karing lese, savorre kaj beenas an-o
raajlin dikhle pesqo muj sar jekh muj
e svuntone phakhalesqo.
VII. 51. Tume, save san erale k-o
ero, tume kaj i sen tume trujalhinde,
kaj sen zorale k-o d aj k-l kana, tume
104

60. Thaj, dindos ko, akhards bare

vakea: Devla, na gin lenqe kadava
bezex! Aj phenindos kadala lava,
vov suts.
(Kerimata, VI: 8 15; VII: 51-60)

jekhe ternesqe, savo anavrelas pes

Sulo.
59. Aj marenas le barrena le tefnos, savo rugisarelas pes aj phenelas:
Devla, Isusea, le tue murro dxo!

O Filpo phenel palal o Isso

5. Tha o Filpo, telrindos an-jekh
filatin e Samariaqi, vakrelas le
manuenqe palal o Xristso.
6. Thaj e butimata le enenqe, sar
jekh, lienas gode le lava phendine
kaar o Filpo, aunindos les aj
dikhindos le sikavimata kaj kerelas len.
7. Ke bute enenar, saven sasas len
biue dhurur, von inklenas akharindos bare mujea, aj but sanale aj
bange sastrde pen.
8. Thaj bari lo kerds pes an-kodoja
filatin / diz.
//

1. Thaj o Sulo sas lena va lesqo

mudaripen. Thaj an-o kodova dives
baro telripen opral i Khangeri anar o
Jerusalmo kerds pes. Thaj savorre,
avrl le apostolurenar, gele savorre
rigne, anar le phuv la Judejaqe aj
la Samariaqe.
2. Thaj nte devlikane mura praxosarde le tefanos aj baro rovipen
kerdine va lese.
3. Tha o Sulo uarelas i Khangeri;
avindos anre an-e khera aj cirdindos
phuve muren thaj uvln hudelas
an-o phandaipen.
4. Tha kodola, save gele ververe
rigae, nakhenas thanesar thanese
lahessikavindos o lav.

105

106

26. Thaj o phakalo le Devlesqo

phends le Filiposqe: Vazde tut opre aj
a karing I dsutni rig, p-o drom kaj al
tele kaar o Jerusalmo k-i Gza; vov si
uo.
27. Thaj vazdindos vov, gelo-ar.
Thaj, dikh, jekh mur e Etiopiaar, jekh
evnko baro butrno opral i sasti
lovelin k-i Kandkia, i thagarni la
Etiopiaqi kaj avilosas k-o Jerusalmo
te truulrel pes,
28. Amboldelas khere; thaj beindos
an-e pesqi karta, vov ginavds le
anglevakrnes le Isaia.
29. Thaj o Dho phends le Filiposqe:
Paar tut aj av pae kadala karetae.
30. Aj o Filpo nals thaj aunds les
sar ginavelas le anglevakrnes le Isaia
aj phends lesqe: Tu, sathaj, xatres so
ginaves?
31. Sar atisaravas te na sikavela
manqe varekon? Thaj mangls le
Filipos te avel opre aj te beel lea.
32. Thaj o than anar i Skriptra kaj
vov ginavelas sas kadava: Sar jekh
bakri k-o hinipen Vov gelo thaj sar
jekh bakrorro bi vakesqo anglal kodo-

lese, kaj hinel les, kad Vov na

putarel Pesqo muj.
33. Va Pesqo somtelripen sas lino
Pesqo aipen. Palal Pesqo nmo kon
phenela? Kana Pesqo ivipen liel pes e
phuvar?
34. Thaj o fmeno, dindos lesqe
palpale, phends le Filiposqe: Mangav
tut, palal kase phenel kadava anglalvakrno? palal pese vaj palal
avresar?
35. Thaj o Filpo, putarindos pesqo
muj aj irdindos kaar kadava xramosaripen, lahesvakrds lesqe le
Isusos.
36. Thaj, kana anas von p-o drom,
resle jekhe panse; thaj o fmeno
phends: Dikh o pani. So beelas
anglal mane te na avav boldo?
37. O Filpo phends: Te tu pats anar savorro tiro d, atn si ajutnes. Thaj
vov, dindos palpale, phends: Me patv
ke / so o Isso si e Devlesqo havo.
38. Thaj zorphends te ahvel i
karta; thaj dine pen tele s-ol duj an-o
pani vi o Filpo, vi o fmeno aj
bolds les.
107

40. Thaj o Filpo arakhls pes k-o

Azot thaj, gelindos, lahesvakrelas
anar savorre filatin, i kana reslo
an-i Cezara.
(Kerimata, VIII: 1-8; 26-40)

39. Thaj kana inkliste von pansar, o

Dxo le Devlesqo lias sigo le Filipos,
thaj o fmeno na maj dikhls les. Thaj
vov gelo an-o pesqo drom, loarindos
pes.

108

I Drka (I Tabtha) utili

e xurvimata kozom kerelas len i
ukarbuznrri kana sas lena.
40. Thaj o Ptro, palal so ankalavds
avri le savorren, dias ko thaj rugisarelas; aj, boldindos pes karing o
trpo, phends: Tabithe, uti! Thaj voj
putards pesqe jakha aj, dikhindos le
Petros, vazdinds pes aj ahili beindos.
41. Aj o Ptro dias laqe o vast aj vazds la thaj, akharindos le svuntonen aj
le phivln, dias la ivdi lenqe.
42. Thaj sas kerdini prinardi kadaja
but an-o sasto than Jpe aj but manua patile e Devlese.
43. Thaj sas kad ke vov ahilo but
divesa an-o Jpe, jekhe Simionose,
savo sas mortlo.
(Kerimata, IX: 36- 43)

36. Thaj an-o Jpe sas jekh siklvni

e navea Tabtha, kaj an-o amboldipen si i ukarbuznrri. Kadaja sas
pherdi lahe kerimatenar aj lahedinimatenar, save voj kerelas len.
37. Thaj sas kad ke an-e kodola
divesa voj nasvalrds pes aj muli.
Thaj palal sose xalavde la, thovdine la
an-i oprutni sba.
38. Thaj avindos i Lda paal o Jpe, e
siklvne, aunindos ke o Ptro, si an-i
Lda, bihalds lese duje muren,
mangindos lesar: Te na keres aj te na
aves i amene.
39. Thaj o Ptro, utindos, gelo lena.
Kana reslo, ingerde les an-i oprutni
sba; thaj avile trujal lese savorre
phivl, rovindos aj sikavindos e gada aj

O Sul patl
1. Thaj o Sul, inke phurdindos traaipen aj mudaripen kntra le siklv-

nene le Devlesqe, gelo k-o erutno

raaj
109

110

na dikhelas khan.Thaj, liindos les e

vastesar, ingerde les k-o Damsko.
9. Thaj trin divesa vov sas bi te
dikhel; thaj na xals, ni na pils.
10. Thaj sas an-o Damsko jekh
siklvno e navea Anana. Thaj o Raj
Devel phends lesqe an-o korodikhipen lesqo: Anania! Tha vov phends: Dikh man, Raja Devla!
11. Thaj o Raj Devel phends lesqe:
Uti thaj a p-i vlica savi buhol i
Daxni vlica aj rode an-o kher le
Judaqo jekhe mures anar Tars, e
navea Sul; ke, dikh, rugisarel pes,
12. Thaj dikhls an-o korodikhipen
jekhe mures e navea Anana aviindos
anre aj thovindos e vasta opral lese,
k-ati te palemliel o dikhipen pesqo.
13. Thaj phends o Anana: Raja Devla, palal kadava mur bute manuenar
undem kozom nasulimata kerds vov
Tire svunturenqe k-o Jerusalmo;
14. thaj kathe si les i zor kaar le
oprutneraaja te phandel savorre kodolen, save akharen Tiro anav.
15. Thaj phends lesqe o Raj Devel:
a, anar kodoja ke kadava si va
Mane jekh alosardo aro, ke o nav

2. thaj mangls lesar lila karing

savorre sinagge anar o Damsko ke
kana arakhena nesaven, vi le muren vi
le uvln, ke von an p-o kadava Drom,
te anen len phandle k-o Jerusalmo.
3. Thaj sas kad ke kana alas vov aj
paarelas Damaskose, jekhvare jekh
dud anar o ros strafinds trujal
lese.
4. Aj, perindos vov tele, phuve,
unds jekh vak, phenindos lesqe:
Saulea, Saulea, sosar nalres Man?
5. Tha vov phends: Kon san, Raja
Devlea? Me sem o Isso, Saves tu
nalres Les Phares si tuqe te azbas e
punrea an-o uo katorro!.
6. Tha vov, izdraidos aj aviindos
daravdo, phends: Raja Devlea, so
kames Tu te kerav? Tha o Raj Devel
phends: Vazde tut, av anre an-i
filatin aj phenena tuqe so trebal te
keres.
7. Tha e mura save anas lea p-o
drom beenas barrrde, aunindos o
vak, tha na dikhindos nijekhkas.
8. Thaj o Sul vazdinds e phuvar;
tha, sathaj ke sas les e jakha putarde,
111

19. Thaj liindos xaben, zorrds pes.

Aj bels le siklvnena anar o
Damsko nekobor divesa.
20. Sigo palal kadalese, vakrelas
lahipnase le Isusos an-e sinagge,
mothovindos ke kadava si o havo le
Devlesqo.
21. Thaj udisajle savorre save
aunenas les aj phenenas: Na-i kad ke
vov si kodova kaj, an-o Jerusalmo,
nalrds le kodolen saven si len
kadava nav? Aj na avilosas vov kathe
va te anel len phandle k-o oprutneraaja?
22. Thaj o Sul maj but zorrelas pes
aj kerelas te aven baldma le Judevurn,
save beenas an-o Damsko, sikavindos
ke kadava si o Xristso.
(Kerimata, IX: 1-22)

Mirro te phiravel les anglal e nmur,

anglal le thagara, aj anglal le have le
Israelosqe;
16. Kodolesqe ke Me sikavava lesqe
sode trebal vov te avel telrdo va
Munre anavese.
17. Thaj gelo o Anana thaj dias
anre, an-o kher, thaj, thovindos e
vasta opral lese, phends: Phrala,
Saulea, O Raj Isso, Kodova kaj
sikavds Pes tuqe, p-o drom savo tu
avesas, trads man k-ati te palemlies
tuqe tiro dikhipen aj te pheres tut kaar
o Svnto Dxo.
18. Thaj sigo pele opral pesqe jakha
vareso sar nte kokalenqe patrin;
palemlias pesqo dikhipen aj, utindos
pes, sas boldo?

O Ptro phenel palal o Kornlio

1. Tha an-i Cezara sas jekh mur
e navea Kornlio, kaj sas eltri anar
o butipen le xelavdenqo, kaj buholas
Itlika,

2. Kaj sas devlikano aj sas les dar e

Devlesar, savorre pesqe kherea, thaj
savo kerelas but lahekerimata e narodosqe aj sa vrma rugisarelas Devlese.
112

3. Thaj kana sas opre-tele k-o ento

so anar o dives dikhls an-o
korodikhipen lesqo, dudales, jekhe

phakales le Devlesqo avindos anre

lese aj phenindos lesqe: Kornelea!

113

kerenas lesqe te xal vov pels anbaldoma.

11. Thaj dikhls o ro putardo aj jekh
but sar jekh baro poxtan aviindos tele,
phandlo tare kombone aj mekhindos
pes p-i phuv.
12. Lese sas savorre ivutre tare
punrena aj le phuvqe sapale aj le
erosqe irikl.
13. Thaj jekh vak sas undo lesar:
Uti, Petrea, hin aj xa!
14. Tha o Ptro phends: Nisar, Devla, kodolesqe ke nijekhvar na xalem
vareso maxrime vaj biuo.
15. Thaj palem sas undo jekh vak
lesar, i dujto var: Kodolen kaj urds
len o Devel, tu te na anavres len
maxrime!
16. Thaj kad kerds pes trin var aj
sigo kodoja but utilo erose.
17. Thaj an-i vrma kana o Ptro na
anelas so avelas te avel o korodikhipen kaj dikhls les, dikh ke e
mura save sas bihalde kaar o Kornlio - puhindos kaj si o kher e Simonosqo - bele k-o udar

4. Thaj o Kornlio, dikhindos karing

lese aj avindos les tra, phends: So si
Devla? Thaj o phakalo phends lesqe:
Tire rugisarimata aj tire lahekerimata
xukliste opre va savrma anglal o
Devel.
5. Thaj akana, bihalde manuen k-o
Jpe aj akhar te avel jekh Simno, kaj
buhol Ptro.
6. Vov beel akana jekhe Simonese,
kaj si mortlo aj savesqo kher si paal i
derv. Kadava phenela tuqe so trebal te
keres.
7. Thaj kana o phakalo savo dias
dma lea utilo, o Kornlio akhards
dujen anar pesqe kheresqe slge aj
jekhe devlikane xelavdes, kaj sas anar
pesqe pautne.
8. Thaj palal sose phends lenqe sa
e parama, trads len k-o Jpe.
9. Thaj o dujto dives, an-i vrma
kana von anas p-o drom aj paarenas e
dizae, o Ptro gelo opre an-i oprutni
sba, opre-tele karing o ovto so, te
rugisarel pes.
10. Thaj sas kad ke sas les bokh aj
kamelas te xal; tha kana von angle114

24. Thaj an-o trinto dives avile

anre, an-i Cezara. Thaj o Kornlio
aukerelas les; aj akhardsas khere,
lese, le ratpautnen aj le maj pautne
pesqe amalen.
25. Thaj kana sas te avel anre o
Ptro, o Kornlio avilo anglal lese aj
truulrds pes lesqe, perindos lesqe k-e
punre.
26. Thaj o Ptro vazds les, phenindos
lesqe: Vazde tut!, vi me sem manu.
27. Thaj, dindos dma lea, avilo
anre aj arakhls bute kidine manuen.
28. Aj phends lenqe: Tume anen ke
jekh biboldo mur n-ati te azbal vaj te
avel pae jekhe enese avere nmosar; tha manqe o Devel sikavds
manqe ke na trebal nijekhe manues te
anavrav les maxrime vaj biuo.
29. Anar kodoja ke semas akhardo te
avav, avilem bi te phenav ke na avav.
Kad, puhav tumen: Sosar bihalde
palal mane?
30. O Kornlio phends: Akana tar
divesa semas kana bokhalravas man i
k-o kadava so aj keravas manqe an-o
mirro kher o rugisaripen kaar o ento

18. aj, dindos muj, puhle te o

Simno, kaj si anavrdo Ptro, beel
kothe.
19. Thaj an-i vrma kana o Ptro
delas god k-o korodikhipen, o Dho
phends lesqe: Dikh, roden tut trin
mura;
20. Uti tut, kad, a tele aj a
khetanes lena bi te dujares tut khanesar, anar kodoja ke Me bihaldem
les.
21. Thaj o Ptro, aindos tele karing le
mura save sinesas tradine / bihalde
lese kaar o Kornlio, phendine lenqe:
Dikh, me sem kodova, saves tume
roden. Sosar tume avile?
22. Tha von phendine: O Kornlio, o
eltri, ao manu aj trautno e
Devlesar, aj lahesphendo kaar sa o
nmo le Judevenqo, sas anglrdo kaar o svnto phakalo te bihalel te
arakhel tut khere lese, k-ati te unel
lava tuar.
23. Atn, vov akhards len anre aj
dias lenqe te xan. Tha o dujto dives,
vazdindos pes, gelo lena; thaj nekobor
phrala anar e Jpe gele khetanes lea.
115

palal o bolipen, kaj anglalphends les o

Jono o Bolrno,
38. palal o Isso anar o Nazarto,
palal sar dias o Devel Lesqe Svnto
Dxo aj zor; palal Lese, Savo phirds
kerdindoj lahes aj sastrindoj savorren, kodolen o beng tasavds len, anar
kodoja ke o Devel sas Lea.
39. Thaj ame sam arne va sa so
kerds Vov, vi an-o them le Judevurenqo, vi an-o Jerusalmo; Kadales
mudards Les, umblavindoj Les p-o
kat.
40. Kadales O Devel ivisards Les
an-o trinto dves aj dias Lesqe te
sikavel Pes,
41. na savorre narodosqe, tha amenqe, le arnenqe, e saven maj anglal o
Devel alosards amen, kodola ame,
save xalm aj pilm Lea, palal so Vov
ivisajlo anar e mule.
42. Thaj Vov zorphends amenqe te
vakras le manuenqe thaj te aras ke
Vov si Kodova savo si thovdino e Devlesar te avel o krisinitri le ivde aj le
mule manuenqo.
43. Palal kadava, savorre anglalvakrne aren, ke savorro manu, kaj

so; thaj, dikh, jekh mur an-jekh

strafilutno raxami bels anglal mane
31. thaj phends: Kornlio, tiro
mangipen sas aundo aj tire kamimata
sas liparde anglal o Devel.
32. Kadl, bihal k-o Jope thaj akhar
le Simones, kodoles saves akharen les
o Ptro; vov beel an-o kher le
Simonesqo, o mortri, paal i derv.
33. Tha me butsig bihaldem tue;
thaj tu ukar kerdn ke tu aviln. Thaj
akana, ame savorre sam kathe anglal o
Devel, k-ati te aunas sa save sas
zorphende tuqe e Devlesar.
34. Tha o Ptro, putarindoj pesqo
muj, phends: aipnase, me anav
ke o Devel na-i rigutno,
35. Tha, an-o svako nmo, Vov
kerel aipen sar trebal kodolesqe savo
daral Lesar aj
36. vi Pesqo lav - kaj bihalds les
Vov le havenqe le Israelosqe - si
laheskamlo,
lahessikavindoj
o
antipen anar o Isso Xristso.
Kadava si savorrenqe Raj.
37. Tume anen o lav kaj sas an-i
sasti Judea, irdindoj anar i Galila,
116

Les, le Devles. Atn, dias anglal o

Ptro:
47. aj te ahovel varekon o pani te na
aven bolde kodola, kaj line o Svnto
Dxo, sar vi ame liam les?
48. Thaj zorphends ke vi von te aven
bolde an-o anav le Rajesqo, le Isusoqo
le Xristosqo. Atni mangle les te
ahel lene nekobor dvesa.
(Kerimata, X: 1-48)

patl Lese, anar Pesqo anav liela o

jertisaripen le bezexenqo.
44. An-o vaxt kana o Ptro maj
vakrelas kadala dme, O Svnto Dxo
mekhls pes butsigo tele, opral savorre
kodolen, kaj aunenas o lav.
45. Thaj e patle, save sas hinde tele
trujal aj avilesas e Petroa, ahile
bimosqe ke o dinipen e Svuntone
Duxosqo buxlrds pes vi le bipatlen.
46. Anar kodoja ke aunenas len
vakrindoj an-e hib aj aarindoj

Le de zaknur le Devlesqe
Devel na mekhela kodoles, kaj khelela
Pesqe anavea, bi te avel mardo Lesar!
4. An tuqe an-i tiri god e bibutqo
dves, k-ati te svutisares les. Ker but
ov dvesa thaj ker tuqe an-e kodola
dvesa savorre tire but, tha o eftato
dves si o ahipen Tire Rajesqo e
Devlesqo!
5. De patv tire dades thaj tire deja,
k-ati te avel tuqe lahes aj te ives but
bera p-i phuv, kaj dela la tuqe tiro Raj
o Devel!

1. Me sem o Raj, tiro Devel. Savo

inkalds tut anar i phuv le Egiptosqi
vi anar e robiaqo kher. Te na avel tut
aver Devela avrl Manar!
2. Te na keres tuqe muj hinrdo thaj
ni aver vareso kaj miazel jekhe buta
anar si an-e rur, opre, thaj anar
si p-i phuv, tele, thaj anar si an-e
pan telal i phuv!. Te na truulres tut
lenqe, ni te na sluisares lenqe!
3. Te na phires nasul e anavea tire
Rajesqe e Devlesqe, anar kodoja ke o
117

118

Savorri lmia anela k tume sen Mirre

siklvne, kana kamen tumen jekhe
avrea. Kadaja si i kris e kamipnasqi.
An-o jekh dves, jekh zakonosqo
sikllvno dikhls le Isusos. Vov puhls Les: Savi si i maj importnto kris
anar l savorre krisa?
O Isso phends:
O zakno o maj vastno si: Trebal
te kames le Devles anar savorro tiro
ilo. Trebal te kames le Devles savorre
tire goda. Thaj trebal te kames le
Devles savorre tire zora.
Maj si vi aver (zakno). Trebal te
kames averen sar tu kames tut. Na-i
kris maj importnto sar kadaja.
(O Eksdo 20: 117; O Ino 13: 34
35; O Mrko 12: 2831)

6. Te na mudares!
7. Te na phires banges!
8. Te na ores!
9. Te na xoxaves, te na des anglal
banges kntra tiro pautno!
10. Te na kames te avel tut o kher tire
pautnesqo; te na kames la uvl tire
pautnesqi; ni pesqi phuv, ni pesqe
sluga mur vaj uvli , ni pesqe
guruves, ni pesqe xeres thaj ni jekhe
avres anar pesqe ivutre thaj khan
anar sose si le tire pautnes.
*
O Isso sikavds amen palal le
zaknur e Devlesqe. Vov phends
Pesqe siklvnenqe: Dav tumenqe jekh
nevo zakno. Tume trebal te kamen
tumen jekhe avrenar. Tume trebal te
kamen tumen sar kamav tumen Me.

119

anklen inklen, inkln

anar va [pentru]
anar palal [din, despre]
anar kodoja ke kodolaqe ke, kodolaar
anar kodova ke kodolesqe ke, kodolesar
anar lese lesar
anar tue anar tiri kuza; tuar
(o) apstolo [apostol]
(o) Arakhno (o) Zorrno [Mngietorul]
aresava resava
asajle prasajle
asal (varekasar) prasal (varekas)
astards irds / irdinds
astarde xutile
astarde te, irdinde te, malavde te
astaren xutilen
astarindos te malavindos te/ irdindos te
aunds unds
(o) aaripen (i) slva, (i) ura
atunrla atunaar
atunaar atunrla
(o) athavno (o) dujmujutno (manu)
(o) atharipen (o) xoxavipen
(i) ura slva, (o) aaripen
autisarel utisarel
avel ovel (an-o avutnipen)
avils avilo; avili
avili avils
avilo avils
(i) avlin (o) mandn, (o) barvalipen
avrialosarel [a plivi]
avricirdel ankalavel (anar i phuv) [a smulge]
(o) avrutno (o) streno, jekh eno avilo avere
themesar
(o) avutnipen [viitor]

Biblikano leksikno
Vocabular biblic

A
(o) aar [obicei]
ah moa / mujea taize! phand tiro / t muj!
akanrla akanaar
akharel (zorales) ingadel; del muj zorales
akharindos ingadindos
(o) alav (i) dma, (o) lav
amboldel irinel, vortarel.
amboldipen nakhavipen [traducere]
(o) anav (o) nav
(o) ander [miez]
anglaldel del anglal [phenel vareso kana jekh eno si
puhlo varekasar]
anglaldinipen o lav dino anglal kana varekon si
puhlo averesar
anglalkerd/o (-i, -e, -e) anglekerd/o (-i, -e, -e), gtime,
lahard/o (-i, -e, -e).
anglalkerel preparisarel, gtisarel
(o) anglalphenno (o) anglalvakrno
anglalsikavd/o (-i, -e, -e) sikavd/o (-i, -e, -e)
anglalesar
anglalvakrel phenel bute vrmaa anglal so avela
(o) anglalvakrno (o) anglalphenno; savo phenel
bute vrmaa anglal so avela; prorko
anglekerd/o (-i, -e, -e) anglalkerd/o
(-i, -e, -e)
anglekerel anglalkerel
anglutnipnase maj / po anglal, k-o anglutnipen
ankalavel cirdel avri

120

bithovdine bixalavde ( e pana p-o muj, p-el vasta)

biu/o (-i, -e, -e) maxrime
biurel maxrisarel /maxril; melrel
bokhalrds pes na xals khan
Bokholnqo [ Azimelor]
boldime bold/o (-i, -e, -e)
boldindoj / boldindos - dindoj / dindos anglal
bold/o (-i, -e, -e) boldime [botezat, cretin]
(o) briindhoripen (o) barohoripen
(i) buxliphuv (i) Givlin [arin]
(o) buxlokhuvipen (i) stka [plas, nvod]
(e) bulqe phiravimata (e) phiravimata le lubna
(o) bnos (i) drza
Butalosardea! [Preaputernice!]
butaard/o (-i, -e, -e) prbutslavime, dstaslavime
butrel pes [a se nmuli]
(o) butphiripen (e) kamipnasqo phiripen
butsigo rapid, repede, stringent.
(e) butsikavde (manua) (e) butangle
butund/o (-i, -e, -e) vestime
butuo [imperios]
butvaripen [frecven]
(e) butangle (e) butsikavde (manua)

B
(e) baldima [lein]
bango zervo
(o) barno o manu / o eno savo dikhel bare te
barn ukar e lulud, e ar, e zelenimata, e rukha th.a.
(o) barohoripen (o) briindhoripen
(o) barodves (o) przniko
(o) baroraj [dregtor]; barerajene la dregtori
(o) barr (i) filatin, (o) kastlo
barrrde [mpietrii, mpietrite]
basando / basutno dsta
basutno / basando dsta
(o) ba (o) baiba, (o) xeros
(o) baiba (o) ba, (o) xeros
(i) beli (o) kilo, (o) berand
(o) berand (o) kilo, (i) beli
(o) bero (i) korbia
(i) bealni (o) skamin
(o) biamal (o) dumno
biaundutn/o (-i, -e, -e) bikandutne [neasculttori]
bibasutn/o (-i, -e, -e) bidostatutn/o (-i, -e, -e)
[insuficient]
(o) biboldo (o) ut, (o) dovo, (o) judvo
bibolde (e) uta, (e) dovur, (e) judvur
biajlutne biamala
bihalel tradel
(o) bidikhipen (o) koripen, (o) korodikhipen
bidostatutn/o (-i, -e, -e) bibasutn/o (-i, -e, -e)
[insuficient]
(i) bidud(ipen) (o) tunriko
bidudrdi tunrikrdi
bixalavde (pana) bithovdine (pana)
bikandutn/o (-i, -e, -e) biaundutn/o
(-i, -e, -e) [neasculttor]
(o) bikinitri (o) bikinno
(o) bikinno (o) bikinitri
(i) bikris (o) bikrisipen [frdelegea]
bikhanesqo iv, ive; bilovenqo

C
(e) cle (e) xurvimata, (e) gada
cirdel avri ankalavel
cirdino avri kulo, ankalavd/o (-i, -e, -e)
cra / cra po, xanc, zlaga / zla;
ma

(o) arno (o) mrtoro

a/o (-i, -e, -e) daxn/o (-i, -e, -e)
(o) aoaukripen certitudine

121

(o) dro (o) dinipen

(i) darin [rdcin]
(e) d (e) g, (e) ile
del vuniles del vareso varekasqe te avel dino palpale
/ te avel irino / boldo varekana kodolesqe enesqe (kaj
sas o jekhto savo dias)
delsovlx / delsolax solaxal sovlxdel / xal solax /
sovlx [a jura]
(i) derv (o) baro buxlo pani, (i) mrja
(o) devel (o) ro(s), (o) ri
del anglal anglaldel (phenel vareso kana jekh eno si
puhlo varekasar)
[a rspunde]
(o) ds / (o) ges (o) dves
dikh! ta!
dikhel banges (varekas) vurcil (varekas)
dikhutnq/o (-i, -e, -e) vizibil, marcant, relevant
dindoj anglal boldindoj / boldindos
(o) dinipen (o) dro
dinglils bels bi te kerel vareso, zinzrds pes,
hodinisards pes
dingvel beel bi te kerel vareso, zinzrel pes,
hodini(sare)l pes
(i) diz (o) fros
(o) d (o) gi, (o) ilo
(o) dv (o) giv
(o) dves (o) ds / (o) ges
dvesutn/o (-i, -e, -e) zilnic, de zi cu zi, cotidian
(o) dlgipen (o) lunimos [-pen]
(i) drza (o) bnos
(o) dktoro (o) sastrno
dsta basutn/o (-i, -e, -e), basand/o (-i, -e, -e)
dstaslavime prbutslavime, butaard/o (-i, -e, -e)
(o) Dstauo [Preanaltul]
doalrel thol / thovel telal i do
drgo ku, kaml/o (-i, -e, -e)
(o) drom (i) strda, (i) vlica
(i) dud lumin [var.: (i) odud, (o) odud, (o) dud]
(o) dudrno (o) lukrno, (i) kndela

ajll (varekasar) jubisarel / jubil, kamel (avere

rromene, na k-el rihinr!)
(o) ajlvipen (o) jubisaripen, (o) kamipen
(i) ang (i) ko
(o) arfi (i) thavlin, (o) poxtan
(o) ardko o putardo balkno kaj si opre, opral o kher
(i) arlin i phuv p-i kaj barl ar
(o) ri (o) ro(s)
(o) ro(s) (o) devel
(e) rur (e) devela
(e) ikatutne manua bare manua
ma xanc, zlaga / zla, cra / cra, po
ingadel akharel zorales, del muj zorales
ingadindos akharindos
cra / cra po, xanc, zlaga / zla, ma
do [de mirare]
H
(i) (hamizi jekh dab dini p-o muj / ham jekhesqe
manuesqo
(o) havorrorro (o) nevobiando [pruncul]
(o) hinrno o eno kaj hinel o dv
hugnrds ds / mards anar i hugni [a lovit cu
biciul]
D
d-ati k-ati te, aj
daxn/o (-i, -e, -e) a/o (-i, -e, -e)
dajii vareso
(i) dar (i) tra
(o) daraipen (o) traaipen
darajl/o (-i, -e, -e) traajl/o (-i, -e, -e)
daran traan
daranas traanas
daravd/o (-i, -e, -e) traavd/o (-i, -e, -e)

122

(o) gndo (i) god

(e) gndr (e) god
(o) glso (o) vak, (o) krlo
(e) god (e) gndr
(o) godveripen [nelepciune]
godrel [a contientiza]
(i) god (o) gndo
goferosq/o (-i, -e, -e) kiparosq/o (-i, -e, -e)
(i) gma (o) suslrno, (o) kingrno
(i) grba (o) sigipen
grabaa sigipnaa
(o) graniri o manu kaj kerel but
k-i grnica
(i) gra baro arakhipen
groposaripnasq/o (-i, -e, -e) praxosaripnasq/o (-i, -e, -e)
(i) grta (i) xv
(o) gulbo (o) pelistro

(o) dxo (o) sprito, (o) od

(o) dujmujipen [frnicie]
(o) dujmujutno (manu) (o) athavno
dujemujena [cu dou fee, farnic]
(i) dma (o) lav, (o) alav; (i) vrba
(o) Durust Alian; O Nevo Durust Noul Testament
[Noua Alian]
(o) dumno (o) biamal
E
(o) evnko (o) fmeno
(o) evolucionsmo [evoluionism]
F
(e) fktur (e) sikavimata, (e) kerimata
(o) fmeno (o) evnko
(e) farisvur [farisei]
(o) flo (o) mdo, (o) tpo
(i) fga (o) smokvno [smochinul]
(i) filatin (o) barr, (o) kastlo
(o) fros (i) diz
(o) frkto (o) pldo

X
(o) xaben (o) xamos
xal solax / sovlx solaxal, sovlxdel / delsovlx /
delsolax [a jura]
xalavel thovel / thol
xalavel pes thovel pes / thol pes
(o) xalavipen (o) thovipen
xalxavne kodola save xan but
xamime vareso si thovdo khethanes avere varesoa
(o) xamipen (o) xeros
(o) xamos (o) xaben
(o) xanavipen [sptur]
xanc zlaga / zla; cra / cra, ma, po
(o) xandro xanro / xarro [sabie]
(o) xanro xandro / xarro
(e) xapnasqe giva [bucate]
(e) xarkumr (e) xelavde, ketne,
(o) xro (o) svnto akharipen / ogi
(o) xarro / (o) xanro (o) xandro [sabie]

G
(e) gada (e) xurvimata, (e) cle
(o) garavdo xaben [cina cea de tain]
gtime anglalkerd/o (-i, -e, -e)
gtisarel anglekerel, preparisarel
(e) g (e) ile
(o) ges / (o) ds (o) dves
(o) gi (o) ilo
(o) giv (o) dv
(i) givlin (i) buxliphuv [arin]

123

Iv / ive bikhanesqo; bilovenqo

Ive / iv bikhanesqo

xasavel xasarel
xasarel naalel
(e) xelavde (e) ketne, (e) xarkumr
(o) xereos (o) ba / (o) baiba, (o) xamipen [zgomot
foarte mare]
(i) xv (i) grta
(o) xoxavipen (o) atharipen
xoljle pedekisajle
xolme xolriko
xolriko xolme
xolisajle avile xolme / xolriko
xorrds xunavds (an-i phuv)
xramome xramosard/o (-i, -e, -e), kalrd/o (-i, -e, -e);
skriisard/o (-i, -e, -e),
xramosard/o (-i, -e, -e) xramome, kalrd/o, (-i, -e, -e);
skriisard/o (-i, -e, -e)
xulajarel [ a domni]
xulavel ulavel
xunavds xorrds tele an-i phuv
(e) xurvimata (e) cle, (e) gada
xutile astarde
xutilen astaren
xuzarla piel [a mcina]

J
(o) jbas (i) raxami, (o) surtko
jekhethanes jekhethanese
jekhethanese khethanes la un loc, ntr-un loc;
laolalt, mpreun.
jertime mekhl/o (-i, -e, -e) / mukhlin/o (-i, -e, -e)
bezexesar
jertisaren mekhen rigae (jekh bezex)
jubil jubisarel
jubisarel jubil, kamel (na k-el rihinr!), ajll
varekasar
(o) jubisaripen (o) ajlvipen, (o) kamipen
(o) judvo (o) biboldo (mur), (o) ut, (o) dovo
(e) judvur (e) bibolde (mura), (e) (e) uta, (e)
dovur
jto sigo
K
k-ati te d-ati, aj
kabor / kobor kazom / kozom; sode;kci
kaj 1. savo (savi, save, sav). 2. o than kaj
kalrd/o (-i, -e, -e) xramosard/o (-i, -e, -e), skriisard/o
(-i, -e, -e), xramome.
(i) kalirt (o) tamlipen, (o) tunriko, (i) bidud
(o) kalodv [negar]
kam opre-tele, paal
kamel (na k-el rihinr!) jubisarel / jubil, ajll
varekasar
(o) kamipen (o) jubisaripen, (o) ajlvipen
kamipnasqo phiripen (o) butphiripen
kamlo ku, drgo
kana te [dac]

H
(i) hlamda i loli thavlin
(i) hla (o) kuipen
I
(o) ilo (o) d / (o) gi
nke ve
inklen inkln, anklen
inkln inklen, anklen
irinel amboldel
ta dikh!

124

(o) korkorripnasqo than [pustiu, pustie]

(o) korodikhipen (o) koripen, (o) bidikhipen
(o) krpo (o) trpo
(o) kovlripen [blndee, toleran]
kovlesazbajle mngiai
kovleilea milaa
kozom kazom
(e) krnge (e) rnika
(o) kreacionsmo [creaionism]
(i) kris (i) thami, (i) la
krisinisarel krisisarel
krisisarel krisinisarel
(o) krlo (o) vak, (o) glso
ku kaml/o (-i, -e, -e), drgo
(i) kunna (o) erkhuvipen, (e) eresqo khuvipen
kulo cirdino avri
(o) kuipen (i) hla

kanrla kanaar
kanaar kanrla
(i) kndela (o) lukrno, (o) dudrno
(o) kanralo lpato [plmid]
(i) karta (i) uardi phiravdi [caret]
karfinrdo p-o truul truulrdo
karing mamuj
(o) kastlo (i) filatin, (o) barr
katha kathe
kathe katha
kazom / kozom sode; keci; kabor / kobor
k ke, so
ke k, so
keci kabor / kobor, kazom / kozom; sde
kerds pes kerdili / kerdilo
kerdili / kerdilo kerds pes
kerdili rt rtrds pes
kerdilo / kerdili kerds pes
(e) kerimata (e) sikavimata, (e) fktur
(e) ketne (e) xarkumr, (e) xelavde
(e) ketrnce / (e) ktrnce (e) pasterne
(o) kilo (i) beli, (o) berand
kingrds suslrds
(o) kingrno (o) suslrno, (i) gma
kiparosq/o (-i, -e, -e) goferosq/o (-i, -e, -e)
(o) kmpo (i) vzi
kobor kabor
(i) ko (i) ang
kodo kodova
kodoja okoja
kodolaqe anar kodoja ke
kodolaar anar kodoja ke
kodolesqe anar kodova ke
kodolesar anar kodova ke
kodova kodo
koniva varekon
kntra mamuj
(i) korbia (o) bero
(o) koripen (o) korodikhipen, (o) bidikhipen

KH
(o) khamnipen (o) pharipen
(o) Khamthan (o) Orinto
(i) khand (i) sung
(o) khandipen (o) sungipen
(i) khangeri (o) tmplo
khanikasqe nikasqe, nijekhesqe
(o) khetanipen [comunitate]
khethanes jekhethanese
L
lahard/o (-i, -e, -e) anglekerd/o (-i, -e, -e),
anglalkerd/o (-i, -e, -e)
lahe samae [de bun seam]
(e) lahedinimata (e) lahekerimata
lahes mito
lahessikavindos proslvind

125

(e) mamujutne (manua) (e) manua save si kntra

varekase
(o) mandn (i) avlin, (o) barvalipen, (o) mangin
(o) mangipen (o) rugisaripen, (o) molisaripen
manglrdi jekh haj / hej mangli kaar jekh havo /
raklo te avel pesqi rromni / uvli
marazrel anel / kerel (varekasqe) jekh marzo
marazosajlo nekeisajlo
(o) mrtoro (o) arno
(o) maruth (o) nro
mekhel rigae (jekh bezex) jertisarel
melal/o (-i, -e, -e) biu/o (-i, -e, -e), maxrime
meal miazel, miazol
(e) mekhlebut [rnduielile]
melrel biurel; maxrisarel /maxril
(i) mesli (i) sina, (i) skafdi
mestipnase vestipnase
(i) mesra jekh labno / instrumnto savea del pes
vuniles vareso (aro, giv th.a.)
mestrel mekhel mestes / vestes (varekas), vestrel
(varekas), slobodisarel
miazel meal, miazol
miazol miazel, meal
milaa kovleilea
(o) mro [mir]
(i) misal (i) plda
mito lahes
(o) mdo (o) tpo, (o) flo
(o) molisaripen (o) mangipen, (o) rugisaripen
morcome sar o kat, katutn/o (-i, -e, -e)
(o) mortlo (o) mortri [cojocar, blnar, pielar]
(o) mortri (o) mortlo
mosar mujesar
mujesar mosar
(o) Mukhlrno kaj del rigae / liel Pea e averenqe
bezexa [Mntuitorul]
(o) mulokrpo (o) stto
(o) murmnto / (o) murmnci (o) limori

lahesvakrel a binecuvnta
(O) Lahesvakrdino [Cel Binecuvntat]
(o) lahesvakripen [binecuvntare]
lah/o (-i, -e, -e) xamasq/o (-i, -e, -e) lah/o (-i, -e, -e)
te avel / aven xalo (xale) [bun de mncat, comestibil]
(o) lahoresipen [reuita]
(o) lav (o) alav, (i) dma
(i) la (o) laavo
(o) laavo (i) la
ln lian
ls lias
(o) leprso (o) saphugnlo
lesar anar lese
la (i) kris
li vi
lian ln
lias ls
(e) lilarne (e) siklile manua [crturari]
(o) limori (o) murmnto / (o) murmnci
(o) ltro jekh vojga / tuni / valin jekhe litrosqi
(i) livni (i) sba
(i) loli thavlin (i) hlamda
(o) lovrno kodova kaj del love vaj del love
vunilese
(i) lovelin [vistierie]
(o) lukrno (o) dudrno, (i) kndela
(i) lmia (o) sundal
(o) lunimos [-pen] (o) dlgipen
M
maxrime biu/o (-i, -e, -e), melal/o (-i, -e, -e)
maxril maxrisarel; biurel; melrel
maxrisarel maxril; biurel; melrel
maj po
maladipen [1. ntmplare, eveniment; ntlnire]
malavindos te astarindos te/ irdindos te
mamuj 1. karing. 2. kntra

126

(i) dud [lumin]

(o) dud v. (o) odud
(o) odud v. (i) dud
okoja kodoja
opraldikhel [a supraveghea, a veghea]
opralphenel [dojenete]
opre-tele kam; paal
(e) oprutneraaja (e) maj bare raaja [arhierei]
(o) Orinto (o) Khamthan
orikaa varekaa
orkon sarkon, sarkoj
orso svako
ovel (an-o avutnipen) avel

N
n-atils n-atisards
n-atisards n-atils
nadumultano na bute vrmaar
(e) nakhale (e) nakhne
(o) nakhavipen (o) amboldipen [traducere]
(e) nakhne (e) nakhale / (e) manua save nakhen /
prastan (o drom th.a.)
(o) nangothan (i) ukiphuv
(o) nrdo(s) [nard]
(o) nardo(s) (i) sel, (o) nmo
nasvalrds pes nasvajli avili nasvali
nasvajli avili nasvali; nasvalrds pes
naalel xasarel
naarde prasarne
naavde nalrde
(o) naavipen (o) prastaipen
nalrde naavde
nals prastajls
(o) nav (o) anav
(o) nmo (o) nardos, (i) sel
nekeisajlo marazosajlo
nekobor varesode
nesave vni, varesave
nesaven le vni manuen
nevesar palem
(o) nevobiando (o) havorrorro [pruncul]
nijekhesqe nikasqe, khanikasqe
nikasqe khanikasqe, nijekhesqe
nikrel inkerel
(o) nian / (o) niaj (o) smno, (o) sikavipen
(o) nro (o) maruth

P
pacard/o (-i, -e, -e) patrd/o (-i, -e, -e), vulujime
(i) pa (o) andipen
palal anar
(o) palalpokinipen (o) baro pokinipen, (o)
uzalpokinipen
(o) paldinipen [rspuns]
palem nevesar
palemlies lies palem
(o) panaro (o) pazri, (i) diz,
(e) pansqi khelali [trestie]
(i) parbola (i) parami sikavipnasqi
(o) paraltiko jekh manu kaj n-ati te phirel
(i) parami (sikavipnasqi) (i) parbola
(o) partrto (i) fotogrfia, (o) muj / (i) imgina
(o) paruvipnase [n schimb]
(e) pasterne (e) ketrnce / (e) ktrnce
paal opre-tele; kam
paavelas avilo pae
(o) paavro (o) praavo [coast]
paxoxavds [a amgit]
(i) palin (o) sovthan / (o) suthan, e sovipnasqo than

O
(o) od (o) dxo, (o) sprito
odsq/o (-i, -e, -e) [spiritual]

127

prastajls nals
(o) praavo (o) paavro
(o) przniko (o) barodives
prbutslavime dstaslavime, butaard/o (-i, -e, -e)
(i) prdika e raajesqo phenipen
(o) prtoro [pretor]
(o) prorko (o) anglalvakrno
(e) pukavne (e) manua kaj pukaven varekas
punisarel thol / thovel varekas te kerel vareso phares,
bikamipnaa va jekh keripen vaj but kerdine lesar
(e) pupuimata (e) prasaimata

(o) pautno (o) phral, o miazutno kaj ivel paal

amene [aproapele]
patrd/o (-i, -e, -e) pacard/o (-i, -e, -e), patrd/o (-i, e, -e), vulujime
(o) pazri (i) diz, (o) panaro
patrinren (e) patrin / patr lien pen te barn
pe pes [se]
pe pen [se]
pedekisajle xoljle
(o) pelistro (o) gulmbo
penq/o (-i, e, -e) lenq/o (-i, - e, -e)
pesq/o (-i, e, -e) lesq/o (-i, - e, -e),
laq/o (-i, - e, -e)
(o) pesqotelripen [smerenie]
pi pesq/o, -i, e, -e, penq/o, -i, e, -e
(o) piben (o) pipen, (o) pimos
(i) plda (i) misal
(o) pimos (o) piben, (o) pipen
(o) pipen (o) piben, (o) pimos
piel xuzarla [a mcina]
(o) pitri [prosop]
(o) plaj(in) (o) praj
(o) pldo (o) frkto
po maj
(e) pognur savorre manua bibolde [pgni]
(o) pno [cium]
(i) pornka (o) zorphenipen
(e) pornke (e) zorphenimata
poronisards zorphends, zorvakrds
poronisarel zorvakrel, zorphenel,
(o) praj (o) plaj(in)
praxosaripnasq/o (-i, -e, -e) groposaripnasq/o (-i, -e, -e)
prandizenas avilesas ute, utisajle rrom rromna;
avilesas pilcome
(e) prasaimata (e) pupuimata
prasajle asajle
prasal (varekas) asal (varekasar)
prasarne naarde
(o) prastaipen (o) naavipen

PH
(o) phakalrno kaj si les phaka
(o) phakalo (o) phakalosvnto
(o) phakalosvnto (o) phakalo, (o) phakavno
(o) phakavno (o) phakalo(svnto)
(o) phandaipen (o) taripen
(o) pharipen (o) khamnipen
(o) pherdoberesq/o, -i, -e, -e pherdo manu, pherde
manua
(e) phiravimata le lubna bulqe phiravimata
(o) phiripen [experien]
(o) phus (i) sulum
(e) phuvizdraimata (e) phuvqe izdraimata
R
(i) raxmi (o) jbas, (o) surtko
(e) rnika (e) krnge
(i) ranin (i) texarin
rno texra, tasjra
(i) raajlin o butipen le raajenqo [sinedriu]
(e) ratpautne (e) manua / (e) pautne anar i
famlia
rtrds pes kerdili rt

128

(o) sigipen (i) grba

sigipnaa grabaa
sigo jto
(e) sikavde (manua) (e) siklile (manua)
(o) sikavipen (e) smno, (o) nian / niaj
(e) sikavimata (e) fktur, (e) kerimata
(e) siklile (manua) (e) sikavde (manua)
(o) siklvno (o) vortko [ucenic, discipol; elev]
(i) sinagga e biboldenqi khangeri
sinesas sine sas, sasas
(i) sina (i) mesli; (i) skafdi
(i) skafdi (i) sina, (i) mesli
(o) skamin (i) bealni
skriisard/o (-i, -e, -e) kalrd/o (-i, -e, -e);
xramosard/o (-i, -e, -e), xramome.
(I) Skriptra O Svnto Lil
(i) slva ura, (o) aaripen
slobodisarel mestrel, mekhel mestes / vestes
(varekas), vestrel (varekas)
(i) slga (o) sluitro
(e) slge (e) sluitr, (e) slnikur, (e) slur, (e)
sli
(i) slugna (i) sluna
(i) sluna (i) slugna
(e) sluitr (e) slge, (e) slur, (e) sli
(o) sluitro (i) slga
(e) slnikur (e) slge, (e) sluitr, (e) slur, (e)
sli
(i) smokna (i) smokvna [smochin]
so ke, k
(i) sba (i) livni
sode kazom / kozom; keci; kabor / kobor
solaxal sovlxdel / delsovlx / delsolax xal solax /
sovlx
(o) somtelripen [smerenie]
(o) sovthan e sovipnasqo than, (i) palin
spidime zumavdo [ispitit, mpins]
(o) sprito (o) od, (o) dxo
(e) stdie [stadii]

(o) rtripen o vaxt / (o) tmpo le divesesqo kana

mekhel pes i rt
(i) res [scop, int]
resava aresava
rigrd/o (-i, -e, -e) kerdo (dino / hindo) an-e riga /
kotora
rimome [stricat, ~, stric/ai,~ate]
rimosards [a stricat]
(o) rbo [rob]
(o) rugisaripen (o) molisaripen (o) mangipen
(o) rgo, (e) rgur [rug]
(o) ruvdipen (o) zoraukripen
(i) runa [rugin]
S
sadrel kerel maj / po sades, simplifikisarel
(o) sajekhphral [geamn]
sajekhvrmae an-i sajekh vrma
sakadava, sakadaja, sakadala [acelai, aceeai, aceiai,
aceleai]
(i) saniphuv [rn]
(e) sanale [slbnogi]
(o) sapalo (o) saprno
(o) saprno (o) sapalo
(o) saphugnlo (o) leprso
sarnda tarvarde
sarkon sarkoj, orkon
sartrebutne manua [oameni vrednici, pe msur]
(o) sastrno (o) dktoro
sathaj [totui]
savaxtutn/o (-i, -e, -e) savrmaq/o (-i, -e, -e), vniko
savo (savi, save, sav) kaj
savrmaq/o (-i, -e, -e) savaxtutn/o (-i, -e, -e),
vniko, biagoresq/o (-i, -e, -e)
(i) sel (o) nardos, (o) nmo
(o) smno (o) nian, (o) sikavipen
(i) stka (o) buxlokhuvipen [plas, nvod]

129

(o) taripen (o) phandaipen

tarvarde sarnda
(i) ukarbuznrri [cprioar]
(i) ukiphuv (o) nangothan, (o) ukothan, (o)
mulanothan
(o) ukothan (o) mulanothan; (i) ukiphuv, (o)
nangothan
unds aunds
undinm (a)undm

(o) stto (o) mulokrpo

(i) strda (i) vlica, (o) drom
strafinds a strfulgerat
(o) streno (o) avrutno, jekh eno avilo avere
themesar
(i) sulum (o) phus
sumuncisarel hudel sumnce
(o) sumuncisarno o manu kaj / savo sumuncisarel /
hudel sumnce
(o) sundal (i) lm / (i) lmija
(i) sung (i) khand
(o) sungipen (o) khandipen
(o) surtko (o) jbas, (i) raxami, (i) thalik
suslrds kingrds
(o) suslrno (o) kingrno, (i) gma
(o) suthan (o) sovthan / e sovipnasqo than, (i) palin
svko orso
svakone orsone
(o) svnto O Svnto Lil I Skriptra
[sfnt, sfnt; svnto phal [catapeteasm, iconostas]

T
taize! ah moa / mujea; phand tiro muj!
(i) tjna (o) sekrto, (o) biphendo aipen
(o) tamlipen (o) tunriko, (i) kalirt, (i) bidud
tasjra texra, rno
(o) tatokalipen [smoal, catran]
te kana [dac]
te [s]
texra tasjra, rno
(i) texarin (i) ranin
(o) tmplo (i) khangeri
(o) tiri (o) buxloaro [tipsie, farfurie]
(o) tmpo (i) vrma, (o) vaxt
(o) tpo (o) mdo, (o) flo
(o) tlo (o) kilo
(o) tolripen [cumptare]
tradel bihalel
traisarel ivisarel
(o) trjo (o) ivipen
(i) tra (i) dar
(o) traaipen (o) daraipen
traajle darajle
traan daran
traanas daranas
traavdo daravdo
trnda trinvarde
trebaipen [nevoie, necesitate]

aj k-ati te, d-ati

ajn/o (-i, -e, -e) [posibil]
ajutnes [este posibil]
(o) andipen (i) pa
(o) eliber [veac, secol]
(o) eltri (o) elutno
(o) elutno (o) eltri [suta]
eral [ndeosebi, mai cu seam]
(o) eralo 1. cpos. 2. poliist.
(e) erutne raaja [arhierei]
(o) erkhuvipen (e) eresqo khuvipen, (i) kunna
irds irdinds, astards
irdinde te astarde te, malavde te
irdindos te astarindos te/ malavindos te
(o) ro [ir, rnd]

130

trebutn/o (-i, -e, -e) [necesar, util]

trinvarde trnda
trujalhind/o,-e (murene) hindo tele
(o) trpo (o) krpo
truulrdo karfinrdo p-o truul
tunrikrdi bidudrdi
(o) tunriko (o) tamlipen, (i) kalirt, (i) bidud
(i) tuni (i) vojga, (i) valin

V
(o) vaxt (i) vrma
(o) vak (o) glso, (o) krlo, (i) vrba, (i) dma
(i) valin (i) vojga, (i) tuni
varekaa orikaa
varekon koniva
varesave vni, nesave
vareso dajii
varesode nekobor
(e) vastesqo asv [rni de mn]
va anar
va palal
(e) vazdne e manua kaj vazden le averen
(i) vzi (o) kmpo
ve nke
vestrel (varekas) slobodisarel, mestrel, mekhel
mestes / vestes (varekas)
vestime butund/o (-i, -e, -e)
vestipnase mestipnase
vniko savaxtutn/o (-i, -e, -e), savrmaq/o (-i, -e, -e)
vi li
(i) vojga (i) valin, (i) tuni
(i) vrba (i) dma, (o) vak
vrta dirkt
(o) vortko (o) siklvno
(i) vtani [plant, rsad]
votanrel [a planta, a sdi]
(i) vrmja (i) vrma
(i) vrma (o) vaxt, (o) tmpo
(o) vulj / vuljo (o) zet
(i) vlica (i) strda, (o) drom
vulujime pacard/o (-i, -e, -e) / patrd/o (-i, -e, -e)
vni nesave, varesave
vuniles dikh del vuniles
vunulutre kodola save / kaj line love vaj jekh but
vuniles
vurcil dikhel banges

TH
(i) thalik (o) surtko, (o) jbas, (i) raxami
(i) thami (i) kris, (i) la
(o) thanipen o than kaj been e manua (gav, fros,
diz)
(o) thavdipnasar [prin urmare]
(e) thavesqo kermorro [molie]
(i) thavlin (o) arfi; (i) loli thavlin (i) hlamda
thol xalavel
thol pes thovel pes, xalavel pes
thovel xalavel
thovel pes thol pes, xalavel pes
U
uhalinrds ahils telal i uhalin
(o) uoraj dregtor
ulavel xulavel
(o) umal [cmp, domeniu]
utela (anar o meripen) ivindla
(o) uzalbarvalipen [prisos, surplus]
(e) uzaldikhimata (e) zorkerimata [minuni]
(o) uzalpokinipen (o) palalpokinipen, (o) baro
pokinipen
uzalslavime [proslvit]
(e) uzalukar but [lucrurile minunate]

131

ivdisajlo utils anar o meripen

ivindla utela (anar o meripen)
(o) ivipen (o) trjo
ivisarel traisarel
(o) ut (o) dovo, (o) biboldo, (o) judvo
utisajle rrom rromna prandizenas, avilesas ute,
avilesas pilcome

Z
zlaga zla; xanc, cra / cra,ma, po
zervo bango
(o) zet (o) vulj / (o) vuljo
zetea vuljoa
zinzrds pes dinglils
(o) zinzaripen (o) buxlipen
(e) zle (e) mujpan / (e) mujesqe pan, pan k-o muj
/ mujese
(o) zoraukripen (o) ruvdipen
(o) Zorrno (o) Arakhno [Mngietorul]
(o) zorbihalipen (o) zortradipen [ osnd];
savaxtutno ~ osnd venic
(e) zorkerimata (e) uzaldikhimata [minuni]
(o) zormeripen pno [cium]
zorphends poronisards
zorphenel zorvakrel, poronisarel
(o) zorphenipen (i) pornka
(e) zorphenimata (e) pornke
(o) zortradipen (o) zorbihalipen [osnda venic]
zorvakrel zorphenel, poronisarel
zumavd/o (-i, -e, -e) spidime
(o) zumavno kaj zumavel varekas te kerel vareso
nasul

(o) dovo (o) biboldo, (o) ut, (o) judvo

(e) dovur (e) bibolde, (e) judvur, (e) uta
util utisarel
utisarel autisarel

antrikan/o (-i, -e, -e) [tiinific]

(o) anglripen [ncunotiinarea]

132

O ander
Cuvnt nainte
Anglutno lav
Not asupra ediiei

O ivdisaripen e ternesqo anar o Nain

I parbola e sumuncisarnesqi. Sosar vakrel O
Isso an-e parbole
I parbola palal o dv thaj o kalodv
O Isso siklrel i parami palal o kalodv
An-o kher le Simonesqo, le farisevosqo
Sar mulo o Jno o Bolrno
O Isso phirel p-i derv
E but kaj keren te avel maxrime o manu
O Isso hudel rigae o dujemujipen le
manuenqo
O jekhto anglalphenipen le Isusosqo palal Pesqo
meripen kaj avela maj palal
Sar o muj le Isusosqo paruvdisajlo
O sastripen jekhe kauke-lalesqo
O Isso phenel maj jekhvar palal pesqo meripen
aj palal pesqo ividisaripen
Kon si o maj baro?
O Isso, o uvindo pani
Sar strefinel o stto
I uvli astardi an-e kamipnasqo phiripen
O Isso, i Dud e sundalesqi
I parbola palal o graniri thaj palal o farisvo
O Isso akhards le haven Lese
O barvalo manu
So mangen o Jkovo thaj o Jno
O Isso sastrel le korres, le Bartimeos
O avilipen andre an-o Jerusalmo
E biavesqi parbola e thagaresqe havesqo
O maj baro zorphenipen
O lovo la phivlqo
Nasulimata aj mudarimata
O Isso phenel palal sar avela peravdi i khangeri
Sar avela o havo le Manuesqo
O siklripen palal i fga aj savorre rukha
Trebal te dikhen bare dikhipnaa

i
ii
v

Biblikane Tkstur Texte biblice

Kotora anar o Devlikano Lil Fragmente din
Sfnta Scriptur
O Anglutnipen. O Devel kerds o sundal
E manuesqo peripen. O manu kerds bezex
O barohoripen le pannqo
O Lav kerdilo Trpo
Anglutnipen
O anipen e anglipnase so bianela O Ino O
Bolitri
O biandipen e Isusosqo le Xristososqo
E bakrr anar O Betlemo
E Isusosqo biandipen
E thagara-raaja k-o Jerusalmo
O phenipen le Jonosqo le Bolrnesqo
E Isusosqo bolipen
O bokhalripen thaj o zumavipen le Isusosqo
E Isusosqo zumavipen
O Isso thaj o Nikodmo
I Samaritnka
O Isso sastrel jekhe bengrdes ano
Kapernum
I prdika p-o plajin
O tumaro enutno laharipen
Te avel tut kamlo tiro biamal
Na de p-e kris le kolavren
E barvalimata anar o ro
Le duj khera
O Isso sastrel jekhe leprosos
O Isso sastrel jekhe paralitikos

2
4
7
9
10
11
12
14
15
15
17
17
18
19
20
22
24
25
25
27
28
29
30
31
31

133

34
34
36
37
37
39
40
41
41
42
43
45
49
49
50
50
50
51
53
54
54
55
56
57
58
60
61
61
62
63
63
64

I parami palal le de patvale ue haja

I kris kaj avela maj palal
O Isso ka-o przniko e Nevripnasqo
O utaripen e Lazarosqo
I Mara horel Lesqe mro p-e punre
O garavdo xaben
O garavdo xaben
O Isso xalavel e punre Pesqe siklvnenqe
O dikhipen e bikinitoresqo
O phralikano kamipen
O anglripen e Petrosqo
O anripen le Petrosqo
Amaro kher an-o ro
O murripen e siklvnenqo
E zorphendimasqo arakhipen
O mangipen e Isusosqo
O Gecimni
O Iss si astrado
Le Isusos doalrel Les i raajlin
O Ptro arel banges
O Isso anglal o Pilto
Sar mulo o Jda
O Pilto krisisarel le Isusos
O Isuso sas krisisardo te merel
E xelavde asan le Isusosar
O Isso sas karfinrdo p-o truul
Sar mulo o Isso
O Isso an-o murmnto
O arakhipen le murmuntosqo
O utvipen le Isusosqo
O utvipen le Isusosqo
O Isso sikavel Pes e Mariaqe
O Isso sikavelas Pes e siklvnenqe
O Isso sikavel Pes vi e Tomasqe
O Isso avel palem
Le Isusosqe Pesqe sikavimata
I res kodolenqi kaj si xramosarde kathe
O tefno merel
O Filpo phenel palal o Isso

64
65
67
69
72
73
74
74
76
77
77
78
78
80
80
82
84
85
86
87
88
88
89
89
91
91
93
94
95
95
96
97
99
99
100
102
102
103
105

134

I Drka (I Tabtha) utili

O Sul patl
O Ptro phenel palal o Kornlio
Le de zaknur le Devlesqe

109
109
112
117

Biblikano leksikno Vocabular biblic

120